Pastorie, opgetrokken in 1774-1776, doch met huidig uitzicht van 1865. Volgens kerkelijke archivalia kreeg de parochie Leest op 9/8/1628 toelating tot het bouwen van een pastorie. Voor de fundamenten werd afbraakmateriaal gebruikt van het klooster van Leliëndael, dat door de geuzen werd verwoest in 1580 (zie gemeente-inleiding Hombeek). In 1737 werd een aanvraag tot herstel van het sterk vervallen geheel ingediend bij de abdij van Kortenberg, die alhier de tienden inde en bijgevolg verantwoordelijk was voor het onderhoud van pastoor, kerk en pastorie. Wegens onenigheid kwam de zaak voor de Grote Raad van Mechelen en in 1742 werd beslist dat Kortenberg moest opdraaien voor de kosten. De pastorie werd grondig hersteld; desondanks waren amper 10 jaar later opnieuw herstellingswerken noodzakelijk. De oude pastorie werd verkocht ten voordele van Kortenberg en een "nieuw pastoreel huys" werd gebouwd op de boomgaard tussen de oude pastorie en het kerkhof, in de periode 1774-1776. De oorspronkelijke omgrachting van de oude pastorie (links van de huidige) werd gedempt in 1847, gevolgd door algemene herstellingswerken naar ontwerp van de provinciale architect J. Schadde van 1865: het interieur werd nagenoeg volledig vernieuwd; de voorgevel werd bezet met "Doornikse kalk en scherpzand"; de vensters kregen nieuwe onderdorpels; de omheiningsmuur aan de straat werd grotendeels vernieuwd en kreeg een nieuw inkompoortje.
In beboomde tuin gelegen dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldak met dakvensters in de as van de deurtravee (nok parallel aan de straat, leien), door middel van gesinterde baksteen 1776 gedateerd in de rechter zijgevel. Onderkelderde en verankerde baksteenbouw met bepleisterde en wit beschilderde voorgevel op grijs geschilderde plint; beluikte getoogde vensters (luiken recent afgehaald op tweede bouwlaag) in vlakke omlijsting met lekdrempels; centrale, getoogde deur met betralied bovenlicht. Gedichte steigergaten onder kwarthol geprofileerde daklijst. Witgeschilderde achtergevel met gelijkaardig uitzicht; zichtbare zandstenen negblokken; linkerdienstdeur omgevormd tot venster met bewaarde tussendorpel. Zijpuntgevels afgewerkt met aandaken en muurvlechtingen. Achteruitspringend aanbouwsel rechts, één bouwlaag onder zadeldak (golfplaten), later verhoogd (zie bouwnaad en muurvlechtingen in de zijgevel).
HERREGODS G., Het "Curenhuys" ofte pastorij te Leest, brochure (?), s.l., s.d.
Leest Geweest, onder leiding van HERREGODS G., s.l., 1978, p. 32-34.
Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. 1995: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kanton Mechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13n2, Brussel - Turnhout. Auteurs: Kennes, Hilde Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie Sint-Niklaasparochie met pastorietuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/1637 (geraadpleegd op ).