erfgoedobject

Bandkeramische site van de Flikkenberg

archeologisch geheel
ID
302875
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302875

Juridische gevolgen

Beschrijving

Algemene situering

De archeologische zone (AZ) is gelegen op een vooruitstekend plateau (De Flikkenberg/ Boelhof), ten noordwesten van het huidige dorp van Rosmeer. De top van dit plateau is gesitueerd op een hoogte van ca. 126 m TAW. Pedologisch bestaat deze zone voornamelijk uit leembodems met een textuur B horizont (bodemserie Aba; Aca). Deze topografische positie is een typische voorkeurslocatie voor nederzettingen van de ‘Bandkeramiek’.

Archeologische nota

De site werd ontdekt in 1958 ontdekt ‘bij het delven van een bietenkuil’ (De Laet 1959; Lux 1959). Hierbij werd een afvalkuil aangesneden die in 1959 door H. Roosens werd onderzocht. Er werden vuursteen artefacten, keramiek, enkele fragmenten van ‘slijpstenen’, en een staafje rode oker aangetroffen. Uit de zeer nabije omgeving werd recent (2007) werd de oppervlaktevondst van een scherf gemeld die aan de LBK kan toegewezen worden. De vindplaats is gelegen op een typische locatie voor een nederzetting van de Bandkeramiek, en vormt samen met de sites Rosmeer Staberg (De Laet 1953; Roosens 1954, 1955, 1958a, 1958b, 1960, 1961, 1962, 1963, Lux 1966) en Rosmeer Bosberg een kleine cluster van dicht bij elkaar gelegen Bandkeramische dorpen. In een ruimer geografisch verband behoort deze site tot de zgn. Heeswatercluster van nederzettingen van de Lineaire Bandkeramiek (LBK) (Bakels 1982), waartoe ook verschillende andere sites toe behoren (Lux 1964), o.a. het al vernoemde Rosmeer- Staberg en Vlijtingen- Keiberg (Marichal 1982; Marichal et al. 1987).

Evaluatie van de bewaringstoestand en motivatie voor de afbakening

 

Evaluatie van de bewaringstoestand

De site is gelegen op een plateau met relatief steile hellingen. Zoals overal in de leemstreek is dit een topografische positie die erg gevoelig is voor bodemerosie. Naar opgravingsgegevens van andere Bandkeramische nederzettingen in de buurt (bv. Rosmeer- Staberg; Herderen- Sieberg) is het dan ook zeer waarschijnlijk dat in de zones hoger op de helling de archeologische sporen in enige mate zullen aangetast zijn door erosie. Lager op de hellingen is er betere kans op bewaring, door de aanwezigheid van pakketten colluvium.

Door de akkerbouw en de erosiegevoeligheid van de site is het waarschijnlijk dat een deel van de sporen in grote mate aangetast is door erosie. Bewaring van niet verbrand organisch materiaal wordt niet verwacht, gezien de bodemkundige situatie (droge leembodems), tenzij eventueel in diep uitgegraven structuren (bv. waterputten).

 

Motivatie voor afbakening

Bandkeramische nederzettingen zijn dikwijls sterk gebonden aan de lokale topografie, met een voorkeur voor opvallend ‘uitstekende’ plateausituaties. Ook de nederzetting van de Flikkenberg is op een dergelijke topografische positie gesitueerd. De begrenzing van de afgebakende zone is daarom geënt op de uitgestrektheid van het aanwezige plateau.

Bibliografie

  • BAKELS, C. 1982: The settlement system of the Dutch Linearbandkeramik, Analecta Praehistorica Leidensia 15, 31-45.
  • DE LAET, S.J. 1953: Nouvelles données sur la culture omalienne, Archeologie 1953.1, 120.
  • DE LAET, S.J. 1959: Een nieuwe bandceramische nederzetting te Rosmeer, Archeologie 1959.1, 139.
  • LUX, G.V. 1957: De vroegste geschiedenis van Rosmeer, Het Oude Land van Loon 12, 5-36.
  • LUX, G.V. 1959: Bandkeramiek op de Flikkenberg te Rosmeer, Limburg XXXVIII, 168-174.
  • LUX, G.V. 1964: Bandceramiek in de noordoost-hoek van Haspengouw, Archeologie 1964.1, 8-10.
  • LUX, G.V. 1966: Rosmeer: bandceramiek, Archeologie 1966.2, 79.
  • MARICHAL, H. 1982: Bandkeramiek te Vlijtingen - Kayberg (prov. Limburg - België), Notae Praehistoricae 2, 97-98.
  • MARICHAL, H., VERMEERSCH, P.M. & VANDERHOEVEN, A. 1987: Bandkeramiek te Vlijtingen, Kayberg, Publicaties van het Provinciaal Gallo-Romeins Museum te Tongeren 33, Tongeren, 1-106.
  • ROOSENS, H. 1954: Rosmeer (Limb.), Archeologie 1954.2, 433.
  • ROOSENS, H. 1955: Rosmeer (Limb.), Archeologie 1955.1, 136.
  • ROOSENS, H. 1957: Rosmeer (Limb.), Archeologie 1957.1, 144.
  • ROOSENS, H. 1958: Rosmeer (Limb.): Bandkeramiek, Archeologie 1958.1, 126-128.
  • ROOSENS, H. 1958: Rosmeer (Limb.): Bandceramiek, Archeologie 1958.2, 412-413.
  • ROOSENS, H. 1961: Rosmeer: Bandkeramische nederzetting, Archeologie 1961.2, 519-520.
  • ROOSENS, H. 1962: Gebouwen van een bandkeramische nederzetting op de Staberg te Rosmeer, Archaeologia Belgica 61, 121-144.
  • ROOSENS, H. 1963: Rosmeer: Bandkeramische nederzetting, Archeologie 1963.2, 65.

Bron: AZ-dossier
Auteurs: Meylemans, Erwin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bandkeramische site van de Flikkenberg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302875 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.