erfgoedobject

Hoeve Grooten Eeckhoute

bouwkundig element
ID
90497
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90497

Juridische gevolgen

Beschrijving

Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen, zogenaamd "GROOTEN EECKHOUTE" zie houten opschrift links van de oprit. Ook nog "Hallaerts hof" genoemd naar de bewoners. De hoeve paalt aan de Pannemeersen in de vallei van de Bundingbeek.

Historiek

Opklimmend tot de 18de eeuw maar met 19de-eeuws uitzicht. De naamgeving komt pas in voege in de loop van de 20ste eeuw en verwijst naar het voormalige "heerschap van Eekhoute", een ten zuiden van de kerk gelegen leen van Ooigem, waarin de hoeve is gelegen. De hoeve kan echter niet beschouwd worden als het foncier van de heerlijkheid, aangezien het gaat om een zogenaamd vliegend leen, dit wil zeggen zonder foncier. De heerlijkheid heeft, samen met nog een vijftal achterlenen, tijdens het ancien régime een eigen rechtspraak met galg en wordt door een baljuw bestuurd.

Volgens De Flou gaat de eerste vermelding van het leen …"theerscip van Eechoutte" terug tot 1566. Op de "Grenskaart tussen de kasselrijen Kortrijk en de Oudburg" van 1627, geschilderd door landmeter Lodewijk de Bersacques is reeds bebouwing afgebeeld. In het landboek van 1662 wordt Jan van Craeyenbrouck aangeduid als eigenaar van de hoeve. Deze schenkt de "behuisde hofstede" in 1684 aan Pieter Rotty, zoon van Secias Rotty en Jacoba van Craeyenbrouck. In het landboek van 1699 staat Pieter Rotty als eigenaar geregistreerd. In 1710 overlijdt de ongehuwde Pieter, nadat hij de hoeve verkoopt aan Livinus Verhaeghe. Diens dochter, Petronella, huwt in 1715 met Jan Huybrecht, die in het landboek der gebruikers van 1726 als pachter van de hoeve wordt vermeld. Zo komt de hoeve gedurende meer dan 150 jaar in handen van de familie Huybrecht. Naar verluidt krijgt Joannes Huybrecht in 1841 de toelating om op zijn hoeve een steenbakkerij op te richten. Het kadaster maakt hier echter geen melding van. Het kadaster geeft in 1850 wel een vergroting van het woonhuis weer, dit gelijktijdig met het oprichten van twee kleine landgebouwen en het volledig herbouwen van de schuur. Vermoedelijk krijgt het woonhuis in dat jaar het huidige uitzicht. Op de Vandermaelenkaart (circa 1850) aangeduid als "Ferme Huybrecht". Tot 1885 wordt de hoeve uitgebaat door Jan en Louis Huybrecht, ongehuwde broers. Na hun overlijden verkopen de kinderen van hun zus de hoeve aan brouwer Joannes Franciscus Van Oost. Circa 1886 worden volgens de kadastergegevens de twee kleine landgebouwen van circa 1850 opnieuw afgebroken en naast het woonhuis een "stookerij" opgericht. Vanaf het einde van de 19de eeuw staat de hoeve bekend voor zijn paardenloopwedstrijden.

In 1909 verwerft de familie Faict de hoeve. De familie Hallaert is pachter en vanaf 1982 eigenaar. De gebouwen worden in de jaren 1980 en begin van de jaren 1990 gerenoveerd. De pijlerkapel aan de ingang vervangt in 1950 een oude hekpijler met beeldnis.

Beschrijving

Toegankelijk via een onverharde oprit. Met grint bedekt erf met centraal een replica van "Hostens Molen" (zie Kruiswegestraat zonder nummer) in een met klimop begroeid plantsoen. Een tweede toegang bevindt zich aan de oostkant volgens het primitief kadaster (circa 1830) leidend naar een (nu verdwenen) veldwegel. Smeedijzeren hekken gevat in overhoeks geplaatste, vierkante bruinbakstenen pijlers met arduinen dekplaten.
Gebouwen in rode, verankerde baksteen onder zadeldaken (Vlaamse en mechanische pannen) met uitzicht grosso modo van rond 1850.
Woonhuis ten noorden van het erf met gecementeerde linkerzijgevel. Licht getoogde, beluikte muuropeningen, vernieuwd schrijnwerk naar oud model. Uiterst rechts een dichtgemetselde deuropening, en een lage deuropening wellicht van een halfondergrondse aardappelkelder. Dakruitertje onder kegeldak. Stoep met rood gebakken tegels.

Links van het huis de stokerij van 1886. Brede segmentboogvormige muuropeningen, met deels bewaard schrijnwerk. De verbindingsmuur tussen woonhuis en stokerij met groot karrenwiel en rondboogpoortje is waarschijnlijk recent (eind 20ste eeuw) toegevoegd.
Monumentale dwarsschuur ten zuiden van het erf met wagenhuis en geïncorporeerde stal. Zadeldak (Vlaamse pannen) met wolfseind aan de oostkant, twee dakkapellen.

Stalling aan de oostkant.

Interieur. Woonhuis met 18de-eeuwse kern zie bewaarde moer- en kinderbalken en schouw in gesinterde baksteen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ruiselede, 1850/5, 1886/5.
  • BRAET M., Drie eeuwen Grote Eeckhoute. Omtrent de familie Huybrecht en de hoeve Hallaert, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 19, nr. 1, 2002, p. 3-11.
  • BRAET M., Familie Henri Faict-Van Oost vrederechter te Ruiselede, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 20, nr. 3, 2003, p. 102.
  • BRAET M., Stoker Charles-Louis Van Oost en zoon Jan-Francies, brouwer van Den Anker in de Bruggestraat, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 20, nr. 2, 2003, p. 90-91.
  • CLAEYS J., De hongerjaren 1840-1850 te Ruiselede, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 16, nr. 1, 1999, p. 38.
  • DEGUFFROY G., Ruiseleedse kapellen en kruisen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 12, nr. 3, 1995, p. 131.
  • DEGUFFROY G., DEPREDOMME J., Ruiseleedse plaatsnamen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 10, nr. 4, 1993, p. 172.
  • DEPREDOMME J., Ruiseleedse gebouwen en plaatsnamen op de Grenskaart van 1627, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 2, nr. 2, 1985, p. 87-92.
  • VERHOUSTRAETE A., Feodaal overzicht van Ruiselede (overdruk uit Appeltjes van het Meetjesland), Maldegem, 1965.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Grooten Eeckhoute [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90497 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.