Inventaris

Zandstraat 139 (Dendermonde)
Arbeiderswoning, in 1859 gebouwd door de metselaarsfamilie Minner. In 1886 achteraan vergroot. Eenvoudige rijwoning van één bouwlaag onder zadeldak.

Zandstraat 143 (Dendermonde)
Stilistisch te dateren in de tweede helft van de 19de eeuw en vóór circa 1905 met een halve bouwlaag verhoogd; teruggaand op een ouder gebouw dat reeds afgebeeld werd op het primitief kadasterplan van circa 1816. Breedhuis van vijf traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak.

Zijdijk 2 (Dendermonde)
Haaks op de straat ingeplante L-vormige boerenwoning en café, met bijhorend landgebouw, gelegen op één van de vroegere dijken van de Schelde. Woonhuis volgens kadasterarchief in kern teruggaand op een bescheiden werkmanswoning met L-vormige plattegrond gebouwd in 1857, in 1900 deels gereconstrueerd in 1913 vergroot. Ten noorden, haaks op de straat ingeplant verankerd bakstenen bijgebouw onder zadeldak opgetrokken in 1928.

Zijdijk 9 (Dendermonde)
Site oorspronkelijk samengesteld uit drie vrijstaande gebouwen grenzend aan een binnenhaventje. Heden rest enkel de voormalige opslagplaats ten noordwesten, gebouwd circa 1865 en stilistisch aansluitend bij de andere beerschuur die vroeger deel uitmaakte van de site. De beerschuur is een uitzonderlijk bewaard voorbeeld.

Zuidlaan 36-38 (Dendermonde)
Bomvrij arsenaal van de vesting Dendermonde in de Wellingtonbarrière. Het bomvrij arsenaal op de huidige Zuidlaan, aan de vestingkant beschermd door de bastions VI en VII, werd gebouwd circa 1828 en is dwars ingeplant op een ommuurd terrein.

Zwarte Zustersstraat 18 (Dendermonde)
Burgerhuis, teruggaand op volgens het kadasterarchief in 1887 nieuw gebouwde woning, vermoedelijk in de jaren 1920 verbouwd. Enkelhuis van drie bouwlagen en drie traveeën onder zadeldak.

Zwarte Zustersstraat 20 (Dendermonde)
Burgerhuis, teruggaand op in 1889 nieuw gebouwde woning, waarschijnlijk in de jaren 1920 hersteld en gewijzigd. Rijhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder pseudomansardedak, voorzien van drie houten dakkapellen.

Zwarte Zustersstraat 29 (Dendermonde)
Burgerhuis bestaande uit twee samengevoegde rijhuizen van elk twee traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak. Volgens het kadasterarchief twee huizen ter vervanging een bestaand huis met kolenmagazijn gebouwd in 1890 en in 1911 verenigd tot één woning.

Zwijvickstraat 6-8 (Dendermonde)
Het voormalig Militair Hospitaal is een volledig ommuurd beeldbepalend complex gelegen in het centrum van Dendermonde. Het oudste gedeelte, ontworpen door architect Jan-Baptist Segers, bestaat uit drie parallelle panden rond twee binnenkoeren van de straat afgescheiden door een hoge muur met twee poorttoegangen. Door geldgebrek had men in 1865 de werken vroegtijdig moeten staken waardoor de derde vleugel niet afgewerkt was geraakt. Ten zuidwesten, ligt de tegenaan gebouwde jongere L-vormige vleugel met binnentuin, conciërgewoning, poortgebouw en afsluitingsmuur, opgetrokken enkele jaren na 1868, in dezelfde materialen, in eclectische stijl.

Adamstraat 5 (Dentergem)
Lage bebouwing uit 1894 met vernieuwd schrijnwerk in getoogde muuropeningen. Gelegen aan de straatkant met nok dwars op de straat. Bijgebouwen van recentere datum. Staat volgens mondelinge bron bekend onder de naam "Op Overbeke" omwille van de ligging voorbij de Krommendijkbeek.