Inventaris

Grote Markt 9 (Veurne)
Eertijds gebouw van de nachtwacht, heden Kamer voor Handel en Nijverheid; gelegen op zuidoostelijke markthoek bij Appelmarkt. Gebouwd in 1636 op kosten van de kasselrij. Herstellingswerken eind 19de eeuw onder leiding van architect J. Vinck (Veurne). Restauratie in 1967-1968 onder leiding van architect S. Smis (Oostende) voornamelijk met betrekking tot huistoren.

Houtemstraat 30 (Veurne)
Voormalig leenhof van de burcht van Veurne. Boerenburgerhuis op omwalde en met knotbomen afgezoomde, begraasde terp, met westelijke hoofdvleugel van 1640 met oudere hoektorens tegen de achtergevel, zuidelijk aanbouwsel uit de eerste helft van de 19de eeuw en haakse oostvleugel uit het vierde kwart van de 19de eeuw - eerste kwart van de 20ste eeuw. Tweede omwalling rondom onverhard erf met stal met oude kern uit de 18de eeuw en mestvaalt, ten noorden van het boerenhuis. Derde omwalling omsluit het hele domein met inbegrip van voormalige boomgaard ten westen.

Kerkhoek (Veurne)
Gotische hallenkerk met zware westtoren naar het typisch kerkschema van de kuststreek, uit de 15de tot 16de eeuw en 1625, met overblijfselen van een romaanse constructie. Restauratiewerken en bouw sacristie in neo-Vlaamse renaissancestijl van L. Viérin. Georiënteerde kerk midden kerkhof met palm- en taxusboompje, afzomende doornhaag en bomen. Gietijzeren hek ten oosten. Calvarie tegen zuidelijke transeptgevel. Eveneens op het kerkhof: oorlogsgedenkteken rechts naast de toegang en Britse en Belgische oorlogsgraven, waaronder voor de Belgische luitenant-generaal Wielemans.

Noordstraat 11 (Veurne)
Trapgevel met enkelhuisopstand van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (nok loodrecht op de straat, leien), gedateerd 1575 door middel van cartouche in geveltop en 1572 door middel van balkslof van benedenverdieping. Tijdens de Eerste Wereldoorlog verbleven er belangrijke personaliteiten en raakte het gebouw deels vernield. Het gebouw werd hersteld naar ontwerp van architect Eugène Dhuicque.

Noordstraat 21, Smissestraat 1-3 (Veurne)
Gedeelte van het Koninklijk Atheneum. Gebouwd op de plaats van het voormalig Gavegasthuis, gesticht in 1324 door Joannes van Dendermonde, kanunnik van de Sint-Walburgakerk. In 1578 door het kapittel overgedragen naar de stad: ingericht tot school wanneer eind 16de eeuw de verschillende Veurnse gasthuizen in het Sint-Jansgasthuis samensmelten.

Ooststraat 2 (Veurne)
Gotisch hoekgebouw bij Grote Markt. Als stadhuis gebouwd in 1448-1452; uitgebreid circa 1530 met nieuwe vleugel aan oostelijke straatzijde. Na 1586, diverse bestemmingen onder meer verblijfplaats van Spaans garnizoen, zie in voege gebleven benaming; thans Vredegerecht. Restauratiewerken in 1890 onder leiding van architect J. Vinck (Veurne).

Sikkelstraat 9 (Veurne)
Oorspronkelijk omwalde hoeve met losse bestanddelen van rondom onverhard, deels begraasd erf. Ten noorden, boerenhuis met twee opkamertraveeën links + vier traveeën onder doorlopend zadeldak, vermoedelijk in kern opklimmend tot de 13de eeuw; echter uitzicht uit de eerste helft van de 19de eeuw. Ten oosten, aangepaste stalvleugel onder zadeldak uit de eerste helft van de 19de eeuw met achtergevel in stijl- en regelwerk, en alleenstaand bakhuis rechts van het boerenhuis.

Sint-Niklaasplaats (Veurne)
Parochiekerk gelegen tussen Appelmarkt, Sint-Niklaasplein en Kaatsspelplaats met dominerende westtoren. Oudste vermelding van 1120. Tot de Franse Revolutie bediend door monniken van de Sint-Niklaasabdij. Baksteenbouw; gebruik van ijzerzandsteen voor onderbouw van zuidelijke zijbeukgevel; kalksteen voor lagen afgewisseld met baksteen in noordelijke zijbeukgevel en zuidelijke transeptgevel, voor grootste gedeelte van zuidelijke zijbeukgevel en voor bovengedeelte van westportaal; Doornikse steen voor onderbouw van laatstgenoemde.

Sint-Walburgapark (Veurne)
Enig voorbeeld in de kuststreek van een groots opgevat gotisch kerkgebouw waarvan alleen de koorpartij, de oostelijke transeptmuur en westelijke torenaanzet tot stand kwamen vanaf het tweede kwart van de 13de eeuw tot eind 14de eeuw. De westelijke torenaanzet vormt nu een vrijstaand volume in het Sint-Walburgapark: onafgewerkt gebleven gotisch westportaal van Balegemse kalkzandsteen, in 1720 ingericht tot waterreservoir. Voorts neogotische kerk, meer bepaald transept en schip naar ontwerp van A. Van Assche gebouwd en voltooid door architect J. Vinck in 1907. Het kerkgebouw omvat een vijfbeukig basilicaal schip van twee traveeën, een transept met traptorens op de hoeken en de bewaarde gotische oostelijke muur, de gotische koorpartij bestaande uit een hoofdkoor van vier traveeën met vijfzijdige sluiting en een kooromgang met drie kranskapellen ten oosten en twee kapellen op noord- en zuidzijde, en aansluitend bij het hoofdvolume onder meer een doopkapel.

Steenkerkestraat (Veurne)
Landelijk kerkje gelegen ten noorden van de Steengracht, midden een omhaagd kerkhof, omgeven met linden; bakstenen toegangspad geflankeerd door Heilig Hartbeeld. De kerk bewaart een deels romaanse toren 12de eeuw. Het zuidkoor is te dateren circa 1250-1325 en is een waardevolle getuige van de bloei van baksteenarchitectuur in de streek van Veurne tijdens de 13de eeuw. In en rond de Sint-Laurentiuskerk bevinden zich verschillende relicten die verband houden met de wereldoorlogen.