Inventaris

Brugsestraat 144 (Zedelgem)
Kasteeldomein met kasteel zogenaamd Litterveld, gebouwd in 1866 in eclectische stijl, als jachthuis en buitenverblijf door de Brugse adellijke familie van Hamme-de Croeser de Berges. Kasteel opgetrokken in rode baksteen onder schilddak (leien) met gebruik van witte natuursteen. Tegen de westgevel staat een veelhoekige traptoren onder kegeldak (leien). Zuid- en noordgevel met centrale puntgevel. Alle hoeken zijn afgewerkt met verjongende steunberen. Aan noordzijde, met uitzicht op de vijver, zit het ingangsgedeelte onder een brede luifel en toegankelijk via een bordestrap. Aanvankelijk bestaat het domein uit een centrale vijver, omgeven door grasland, met aan de buitenzijde bos, doorsneden door rechte wegen en/of paden. Later uitgebreid over de zuidelijke helft van het domein. Kasteel centraal in het domein met ten noorden een grote vijver. De vijver van twee ha groot is gegraven als ontginning van klei voor de bakstenen van het kasteel.

Brugsestraat 153 (Zedelgem)
Achterin gelegen voormalige en gerenoveerde hoeve met losse bestanddelen. De bebouwing gaat terug tot voor de opmaak van het primitief kadasterplan van circa 1830. Woonhuis, laag roodbakstenen (vernieuwd parement) huis onder zadeldak. Bijgebouw ten noordwesten van het woonhuis, wellicht oorspronkelijk een zomerkeuken. Rode baksteenbouw onder hoog, half schilddak en stal onder lessenaarsdak tegen de achtergevel.

Brugsestraat 22 (Zedelgem)
Achterin gelegen herenhuis gelegen in een ruime tuin. Uit de tweede helft van de 19de eeuw, aangepast in de jaren 1950.

Brugsestraat 75 (Zedelgem)
Voormalige weefschool op de hoek met de Schoolstraat, in de volksmond de "Weefboeie" genoemd, gebouwen te dateren rond de jaren 1880-1890.

Burg. Jos. Lievensstraat (Zedelgem)
De Plaetsemolen is een stenen bergmolen, gelegen in een nog vrij landelijke omgeving. Deze olie- en korenmolen verving in 1866 een vroegere staakmolen. De molensite op deze plaats werd reeds vermeld in de eerste helft van de 16de eeuw. De benaming Plaetse- of Dorpsmolen verwijst naar de ligging op nog geen halve kilometer van de kerk. In 1932 vielen de wieken definitief stil en werd een mechanische maalderij bij de molen gebouwd. De maalderij werd aangedreven door een monocilinder dieselmotor van het Zedelgemse bedrijf Claeys. Nabij de maalderij is een ronde waterput opgemetseld in baksteen.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak

de Maerestraat 12 (Zedelgem)
Achterin gelegen boerenarbeiderswoning eventueel opklimmend tot de tweede helft van de 19de eeuw. Gelegen op de wijk Haene vijver.

Diksmuidse Heirweg 1 (Zedelgem)
Deze hoeve speelde een belangrijke rol in de ontginningsgeschiedenis van het "Vloethemveld". In 1392 was er in deze omgeving al een landbouwuitbating, hoeve omstreeks 1430 vermeld. De oorspronkelijke omwalde hoeve brandde eveneens voor 1623 af. Eind 18de eeuw sprake van de hoeve "genaempt Noortweghe". Op de Ferrariskaart (1770-1778) staat de hoeve aangeduid met drie gebouwen ten zuidoosten van het erf, in de loop van de 19de eeuw vonden verbouwingen plaats. 19de-eeuws boerenhuis met lange zuidwestvleugel en geïncorporeerde stallingen eventueel met oudere kern. Woning met aangebouwde keuken en bakhuis in verankerde, witbeschilderde baksteen boven een gepekte plint, onder zadeldaken (Vlaamse pannen) en met recente muuropeningen. Monumentale schuur uit 1871 ten noorden van het erf in bruine, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Een tweede schuur in de zuidhoek van het erf is opgetrokken in gele en rode verankerde baksteen onder zadeldak.

Diksmuidse Heirweg 119 (Zedelgem)
Achterin en in bebost gebied gelegen landhuis met bijgebouwen. Voormalig buitengoed van de adellijke Brugse familie van Ockerhout uit de 18 eeuw. Huidig huis (nr. 119) eveneens pas afgebeeld op een kadastrale kaart (1808-1810) uit de Napoleontische periode, en is dus vroeg 19de-eeuws. Ingrijpend gerenoveerd en aangepast in de jaren 1970 wellicht met toevoeging van de dakkapellen en het portaal. Het huis is een lage, witbeschilderde en verankerde baksteenbouw boven gepekte plint en onder zadeldak (Vlaamse pannen). Huidig uitzicht hoofdzakelijk van circa 1880. Het rechterdeel (wellicht met de voormalige schuur met stalling), eventueel met oudere kern, heeft nog een aantal oorspronkelijke muuropeningen. Recente bijgebouwen.

Diksmuidse Heirweg 42 (Zedelgem)
Vrijstaande, lage boerenarbeiderswoning volgens kadastergegevens opgetrokken circa 1899. Dubbelhuis van drie traveeën in bruine, verankerde baksteen boven een grijsbepleisterde plint en onder zadeldak (mechanische pannen).