Inventaris

Pierstraat 180 (Kontich)
Rechthoekige neoclassicistisch kasteeltje uit de 19de eeuw (?) met ovale omgrachting en beboomd park, gelegen op enige afstand van de straat.

Amersveldestraat (Kortemark)
Kapel op splitsing van twee straten. Een jaarsteen dateert de kapel in 1849; de bouw ervan door Jules Onraet-de Dommery, brouwer te Poperinge, wordt echter pas in 1891 weergegeven bij het kadaster. De kapel is toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekte Ontvangenis.

Amersveldestraat 104 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve bereikbaar via populierendreef. Ten noordwesten van het boerenhuis, restant van omwalling of poel. De site is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1828). Eigenaar is dan weduwe Frennelet, rentenierster te Brugge. Op het erf is een boomgaard aangeplant. Bij de mutatie van 1891 (eigendom familie Frennelet) ontstaat grosso modo de huidige constellatie van gebouwen. Het is echter waarschijnlijk dat de hoeve tijdens de Eerste Wereldoorlog zwaar beschadigd werd en nadien heropgebouwd, gedeeltelijk met recuperatie van oude muren.

Barisdamstraat 18A (Kortemark)
Boerenarbeiderswoning met inplanting haaks op de straat. Op het primitief kadasterplan (circa 1827) wordt reeds een woning weergegeven op deze plaats, in eigendom van wever Frans Lacouter. In 1848 tot huidig volume uitgebreid door aanbouw van tweede huis in opdracht van landbouwster Struyve-Willaert. Mogelijk wordt het pand beschadigd tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Calfoortstraat 7 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve opklimmend tot de 18de eeuw. Bestaande uit een vrijstaand boerenhuis, stal, schuur en recente nutsgebouwen rond een onverhard erf, toegankelijk via lange, onverharde erfoprit. De Ferrariskaart (1770-1778) toont twee gebouwen in elkaars verlengde op het einde van een dreef tussen de Calfoortstraat en de Handzamevaart. Op het primitief kadasterplan (circa 1827) zijn het boerenhuis en de schuur opgetekend als eigendom van de Diksmuidse heelmeester Woets. Volgens het kadaster wordt het boerenhuis in 1838 uitgebreid aan de achterzijde en zou de stalling dateren van 1856. Gelijkaardige weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1845) (zie illustratie). Het kadaster registreert de vergroting van de schuur en stalling in 1958.

Edewallestraat 12 (Kortemark)
Diepergelegen herenhuis met bijhorend achterliggend nutsgebouw en tuin. Toegankelijk via een gekiezelde oprit.

Edewallestraat 18 (Kortemark)
Burgerhuis volgens kadastergegevens opgetrokken in 1840 en gedeeltelijk gereconstrueerd en vergroot in 1891. Naar verluidt vroegere notariswoning. Breedhuis met dubbelhuisopstand van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (bruine mechanische pannen).

Esenstraat 8 (Kortemark)
Hoeve waarvan enkel het boerenhuis bewaard is. Bepalend voor kerkomgeving (ten westen van het koor). De geïncorporeerde voormalige stalling en schuur zijn heden omgevormd tot garages. Het woonhuis wordt volgens kadaster in 1839 opgetrokken door de Zarrense herbergier Petrus Rommelaere en in 1870 door dezelfde familie uitgebreid met een aanpalend landgebouw ten noorden. Gezien de bouwkenmerken dateert het gebouw waarschijnlijk eerder uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920.

Handzameplein 11 (Kortemark)
Herenhuis met imposante achterliggende bedrijfsgebouwen. Voormalig gemeentehuis/ herberg met achterliggende brouwerij. Eerste weergave op de Ferrariskaart (1770-1778), namelijk bebouwing op plaats van huidig woonhuis en achterliggende bebouwing gevat in een vierkante omwalling. Op het primitief kadasterplan (circa 1829) is huidig woonhuis opgetekend samen met drie achterliggende vrijstaande gebouwen binnen een driezijdige omwalling.

Handzameplein 27 (Kortemark)
Vrijstaand woonhuis op hoek met Werkenstraat. Op de Ferrariskaart (1770-1778) is er reeds bebouwing opgetekend op deze plaats. Het pand is opgenomen in een herbergenlijst van 1779 en wordt omschreven als "considerabel huys" waar een "wijn- en brandewijncantine" wordt gehouden.