Inventaris

Molenstraat 60 (Herzele)
Van de vroegere watermolen rest enkel nog een vervallen ijzeren bovenslagrad.

Graaf de Theuxlaan 55 (Heusden-Zolder)
Voormalige watermolen op de Mangelbeek, gedateerd 1742 door middel van muurankers in de zuidwesttelijke zijgevel.

Molenveld 1 (Heusden-Zolder)
Watermolen op de Laembeek, wat afgelegen ten opzichte van de straat, in een boomrijke omgeving.

Lijstermolendreef (Heuvelland)
De Lijstermolen is een houten standaardmolen met open voet, die fungeert als korenmolen.

Klein Overlaar 75 (Hoegaarden)
Watermolen op de Grote Gete, al vermeld in 1395. Rond 1400 werd de Kleine Molen vernoemd als Nieuwe Molen. De molen werd rond 1625 herbouwd daar hij in zeer slechte staat was.

J. B. Charlierlaan 81 (Hoeilaart)
Molenhuisje van een bovenslagwatermolen van 1662, gelegen ten noorden van de IJse en ingeplant op de hoek met de Engelselaan. Ooit behoorde de molen toe aan de priorij van Groenendaal.

Holsbeek, Nieuwrode, Sint-Pieters-Rode (Holsbeek), Lubbeek (Lubbeek), Houwaart, Sint-Joris-Winge (Tielt-Winge)
De beekvallei die door dit gebied van zuid naar noord loopt, is in het zuiden nog breed vertakt. Nabij Gempe komen de waterlopen samen en worden ze zowel Molenbeek als Winge genoemd. De beek stroomt af richting Kleerbeek en Horst, de vallei wordt hier aanzienlijk breder en vlakker en wordt ook wel de Hagelandse vallei genoemd. Deze brede vallei is gekend vanwege haar hoge ecologische waarde. Aan de beide zijden van de vallei loopt het landschap glooiend omhoog, oa. door de aanwezigheid van Diestiaanheuvels. Door het hele gebied heen komt bouwkundig erfgoed voor. Voornamelijk in het zuiden en noorden liggen een aantal grote hoevecomplexen. Kenmerkend voor de Molenbeekvallei zijn de vele kastelen dicht tegen de beek. Een landschappelijk gaaf geheel wordt gevormd door het kasteel van Horst en omgeving.

Koolskampstraat 12 (Hooglede)
De Grijspeerdmolen, gelegen op een kunstmatig aangelegde molenbelt, is een houten standaardmolen met gesloten voet, die fungeert als korenmolen.

Hoogstraten, Minderhout, Wortel (Hoogstraten)
Het grootste deel van de structuur van dit gebied gaat zeker terug tot eind 18de eeuw. Het gaat daarbij om het Kasteel van Hoogstraten, de site met omwalling van ’t Withof, een aantal dreven en de loop van de Mark met lager gelegen valleigronden. Het is deze relatief sterk meanderende loop van de Mark met bijhorende vallei die voor een groot deel de wetenschappelijke en ook ruimtelijk structurerende waarde van het gebied vertegenwoordigt. Als geheel kan het landschap, zoals we het nu kunnen waarnemen, worden gekarakteriseerd als een compartimentenlandschap van afwisselend open landbouwgronden en gesloten bospercelen, met oude dreven en bomenrijen.

Chaamseweg (Hoogstraten)
Molen Van Dun is een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (bergmolen), gebouwd in 1891 ter vervanging van een houten achtkante bovenkruier die daar pas in 1887 werd opgericht (overgebracht uit Wuustwezel).