Inventaris

Brasschaat (Brasschaat), Kapellen (Kapellen)
Domein Oude Gracht gaat qua benaming terug tot 1620 en verwijst naar een "gegraven waterleiding". Van oorsprong enkele verschillende eigendommen. Het centrale gedeelte van het domein werd ingericht als park in landschappelijke stijl. Het kasteeltje dat er rond 1880 werd opgetrokken ter vervanging van een eerdere hof van plaisantie is na de tweede wereldoorlog afgebroken omdat het door oorlogsschade in vervallen toestand verkeerde. De relatie tussen het domein en het dorp Hoogboom is een typisch voorbeeld van de gezamenlijke evolutie van het dorp en kasteeldomein. Het domein is momenteel van verschillende eigenaars, toch is de oorspronkelijke structuur zeer goed bewaard gebleven.

Brecht (Brecht), Westmalle (Malle), Schilde (Schilde), Zoersel (Zoersel)
Het landschap rondom de abdij wordt gevormd door een historisch complex van landbouwgronden en bossen, doorkruist met dreven en afwateringsgrachten. In de 18de eeuw bestond het gebied echter nog uit heide met vennen. De stichting van het 'Klooster Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart' in 1794 door Franse cisterciënzers betekende een keerpunt in de geschiedenis van dit landschap. De priorij werd in begin van de 19de eeuw verheven tot abdij. Om inkomsten en daarmee ook het voortbestaan van de gemeenschap te verzekeren, kregen de monniken bosbouw en landbouw als hoofdtaak. In het midden van de 19de eeuw is de heide dan ook bijna volledig ontgonnen en omgezet naar naaldbos enerzijds en akkers of weiland - in de nabije omgeving van de abdij - anderzijds.

Brecht, Sint-Job-in-'t Goor, Sint-Lenaarts (Brecht), Westmalle (Malle), Schilde (Schilde)
De Brechtse Heide ligt op de tweede hoogste cuesta in de provincie Antwerpen. De kleilagen in de ondergrond zorgen ervoor dat het grondwater hoog staat. Tot in de tweede helft van de 18de eeuw was de Brechtse Heide nog onderdeel van een uitgestrekt heidegebied, de ‘Westmaltesche Heijde’. De op de historische kaarten weergegeven vennen vinden we tot vandaag terug in het gebied. De eerste ontginningen in het gebied situeren zich rond de Grote Vraaghoeve waar reeds in 1168 een hoeve zou hebben gestaan. Het huidige landschap bestaat uit de boscomplexen in het westen, een gecompartimenteerd landschap in het midden en in het oosten een eerder open landschap met weilanden. Het landschap van de Brechtse heide is één van de grootste gaaf bewaarde landschappen van de provincie Antwerpen.

Sint-Lenaarts (Brecht), Rijkevorsel (Rijkevorsel)
Het domein ‘De Hees’ betreft een van oudsher bestaand herengoed, dat toebehoorde aan de heer die de streek bezat en bestuurde. Het landschap bestaat uit een centraal bebost gebied rond het jachtkasteel ‘de Hees’, gelegen binnen een open agrarische omgeving. Reeds rond 1500 werden de namen ‘de Heze’ en ‘Heeshof’ voor de locatie van het huidige domein gebruikt, maar het betroffen op dat ogenblik nog woeste gronden. Het huidige landschapsbeeld van de ankerplaats ‘Domein de Hees’ ontstond door ontginning van de oorspronkelijke heidegronden in de 18de eeuw. Terwijl de meeste ontginningen in de streek werden uitgevoerd met het oog op het creëren van landbouwgronden, gebeurde het hier in functie van de aanleg van een jachtgebied. In 1757 werd in het centrum van het aangeplante bos een stervormig jachtkasteel of paviljoen gebouwd, later werd dit gebouw gerestaureerd en vergr

Bree, Opitter (Bree), Gruitrode, Neerglabbeek (Oudsbergen)
De Itter en haar zijbeken sneden smalle valleien uit in het Kempens Plateau. Landschappelijk vormt de Itterbeek ook de overgang tussen het landbouwgerichte noordwesten en de Solterheide ten zuidoosten. Hoewel de oorspronkelijke heide daar is verdrongen door naaldbossen en akkers, worden in wegbermen, kapvlakten of brandgangen toch heiderelicten teruggevonden. Noordwestelijk, op de Nijsenberg en de Steenberg, voeren velden en weiden de boventoon, waartussen verspreide hoeves staan en loofbosjes voorkomen. In Opitter lagen niet minder dan vier watermolens. Vlakbij ligt nog het park Itterdal, in landschappelijke stijl, met merkwaardige boomsoorten, een vijvercomplex en vele bloemrijke delen. Guitrode kent ook een gave dorpskern met onder andere de Sint-Gertrudiskerk en een commanderij van de Duitse Orde.

Sint-Andries, Sint-Michiels (Brugge), Snellegem (Jabbeke), Loppem, Zedelgem (Zedelgem)
Dit gebied is gelegen in de zuidwestelijke bosrijke rand rond Brugge. Tijdens de middeleeuwen en later (tot 18de eeuw) vormden de arme en droge landbouwgronden een uitgestrekt gemeenschappelijk veldgebied met struiken, heide, en her en der enkele ontgonnen percelen. Na de 18de eeuw kwamen grote delen van dit gebied in handen van de adel die deze gronden ontgonnen als landbouwland of als bos. Ze gingen systematisch te werk volgens een geometrisch patroon van dreven. Veelal lieten ze op de slechtste gronden een kasteel bouwen met bijhorend park: kasteel Tudor, kasteel van Tillegem, kasteel Forreist en Kasteel ter Heide. Verder liggen in het gebied ook nog de omgrachte hoeve Sint-Anna-ter-Woestijne, de Hoeve Godts en de Abdij van Zevenkerken. In het zuidwesten bevindt zich een zeer natte depressie ’t Duivelsnest genaamd.

Sint-Kruis (Brugge), Sijsele (Damme)
Dit gebied omvat de dorpskern van Male met het kasteeldomein bij het Slot van Male en het achterliggende ontginningsgebied van het Maleveld. De grafelijke structuur van de Heerlijkheid van Male is goed herkenbaar door het versterkte kasteel met vroeger lusthof, het schepenhuis en de schandpaal. De openheid van het Maleveld, zonder tussenfase van bebossing omgezet naar gelijkmatig verkaveld akkerbouwgebied, verwijst nog enigszins naar het vroegere gemene gebruik van dit gebied tijdens de middeleeuwen. De Maleleie vormt een oude ontwateringsgracht in de richting van Damme.

Blankenbergse Steenweg (Brugge)
Laaggelegen hakhoutperceel zogenaamd 'Blauwe Torenbosje' als klein, resterend polderbosje ingeplant met populieren.

Diksmuidse Heerweg , Fort Zevenbergen (Brugge)
Het Galgenbergbosje, gelegen ten zuidoosten van Sint-Andries, omvat een relict van het middeleeuwse galgenveld van de Stad Brugge en is bewaard aan de rand van een eerder recente villawijk langsheen het aloude tracé van de Diksmuidse Heerweg.

Maalse Steenweg 526 (Brugge)
Voormalig koetsgebouw zogenaamd "Les petits Fayards", horend bij het kasteel "Les Fayards". Gebouwd in 1909 in opdracht van Julien Nyssens-Hart, hoofdingenieur met een belangrijke rol bij het tot stand komen van Brugge-Zeehaven. omringend park in landschappelijke stijl met vijver, parkbos, bomengroepen, gazons en paden.