Inventaris

Waterhoek (Avelgem)
Drievoudige schuif gelegen op de Rijtgracht. Het tracé van de gracht is reeds deels herkenbaar op de Ferrariskaart (1770-1778). De gracht staat getekend tussen Avelgem en het gehucht Rugge, het deel tussen het gehucht en Waarmaarde is niet weergegeven. Vermoedelijk is de aanleg van de gracht te situeren in de middeleeuwen, een periode waar de Scheldemeersen ontgonnen werden door onder meer de abdij van Ename, een abdij met veel grondbezit in de regio en ook lange tijd eigenaar van een grote hoeve met name het zogenaamd "Hof van Ename" .

Den Overzet (Beernem)
Keersluis naar ontwerp van architect Hans Vandeweghe. Verbredingswerken aan het kanaal Gent - Brugge begin de jaren 1980 zorgden voor een reëel gevaar van overstroming daarom werd in 1995 overgegaan tot de bouw van de keersluis.

Sint Laureinsborreweg (Beersel)
Restanten van het 19de-eeuwse papiermolen De Meurs, gelegen op de noordelijke oever van de Molenbeek.

Overmere, Uitbergen (Berlare), Kalken (Laarne), Wetteren (Wetteren), Schellebelle (Wichelen)
Dit gebied bevindt zich tussen Kalken en Schellebelle. Het Scheldemeersen zijn hier gekenmerkt door open graslanden met sloten en beken, gelegen in een fossiele meanderbocht van de Schelde. In het noorden ligt de dorpskern van Kalken bovenaan een steilrand. In het zuidoosten gaan de meersen bruusk over naar het rivierduin van Uitbergen. Op zandige opduikingen hebben zich bewoningskernen gevestigd.

Sluis 35 (Berlare)
Volgens het kadasterarchief huis aan de kaai opgericht in 1878 ter hoogte van de huidige De loskaai gelokaliseerd, doch mogelijk al opgericht in 1859. De bakstenen bovenbouw van de sluis was eind 20ste eeuw in ruïne en werd in 2006 volledig vernieuwd door de gemeente. Boven de sluis heropgebouwde verankerde bakstenen stapelplaats met enkele gerecupereerde hardstenen hoekblokken, onder pannen zadeldak, afgelijnd door getrapte daklijsten.

Kattebroekstraat 11 (Bilzen)
De watermolen Bilsermolen of Bouchoutmolen is gelegen aan de Demer, op zo'n tien kilometer van de bron. De voormalige graanmolen is van het onderslagtype en werd als complex reeds in 1569 vermeld. Het molenhuis en woonhuis bevinden zich in hetzelfde gebouw.

Uitkerke (Blankenberge), Brugge (Brugge), Meetkerke, Zuienkerke (Zuienkerke)
Noord-zuid georiënteerd afwateringskanaal tussen Brugge en Blankenberge, middeleeuws van oorsprong.

Achelsedijk 3 (Bocholt)
Sluiswachterhuis en kantoor van Sluis 18 Bocholt, op de Zuid-Willemsvaart. Alleenstaand breedhuis in eclectische stijl uit het vierde kwart van de 19de eeuw.

Lozerstraat 6 (Bocholt)
Sluis 17 Loozen, sluisgebouw aan de Zuid-Willemsvaart. Alleenstaand breedhuis uit derde kwart 19de eeuw in eclectische stijl, dat een ouder gebouw vervangt, dat aangeduid staat in de Atlas van de Buurtwegen van 1845.

Boortmeerbeek, Hever (Boortmeerbeek), Tildonk, Wespelaar (Haacht), Herent (Herent), Buken, Kampenhout (Kampenhout), Leuven, Wilsele (Leuven), Mechelen, Muizen (Mechelen), Hofstade (Zemst)
Het kanaal Leuven-Dijle verbindt het Brabantse hinterland met het Scheldebekken. Het kanaal werd aangelegd in 1752 en kende enkele aanpassingen in de jaren erna om ze bevaarbaar te houden. Ze heeft een totale lengte van 30 kilometer, het tracé werd in de loop van de tijd niet aangepast. Ook de vijf sluizen dateren allen uit deze aanlegperiode: Tildonk, Kampenhout, Boortmeerbeek, Battel en Zennegat. Langs weerzijden liggen op de meeste plaatsen dijken om het water op het juiste niveau te houden. Jaagpaden, nu veelal behouden als fietspad liggen langs het volledige traject. In Leuven komt het kanaal in de stad in de Kanaalkom.