Geografisch thema

Breidelstraat

ID
10991
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10991

Beschrijving

Straat met een recht tracé in het centrum van Torhout, vanaf Markt/ Zwanestraat naar Papebrugstraat/ Spinneschoolstraat/ Beerstraat.

De benaming Breidelstraat gaat terug op de vroege 17de eeuw en is afgeleid van de "Breilmeerschen", even voorbij de Papebrugstraat. "Breile" wijzigde tot Bril- en later Breidelstraat.

De Breidelstraat maakt samen met de Burg, de Zwanestraat en de Beerstraat deel uit van de cirkelvormige omringing van de Sint-Pieters-Bandenkerk. Roger Haelewijn beschrijft het oude "concentrisch patroon" als volgt: "centraal in de stad stond de kerk, daarrond lag het oude kerkhof dat pas onder Napoleon afgeschaft geworden is: nog eens daarrond hadden we de ringvormige wegenis, waaronder de Zwanestraat, kleine Burg, Beerstraat en Breidelstraat; hierrond tenslotte bevonden zich de private eigendommen."

Uit het 'oude kerkhof' worden na de verplichte afschaffing ervan in 1811 en de verhuis van het kerkhof naar een buiten de stad gelegen perceel (Bruggestraat) tuinpercelen verkaveld. De panden aan de Breidelstraat worden eveneens als die aan de Burg/ Zwanestraat (zie Burg en Zwanestraat) aan de achterzijde gemarkeerd door witgeschilderde tuinmuren (zie infra, Breidelstraat zonder nummer). De Breidelstraat is reeds aangegeven op de door M. Pyck op basis van de ommeloper gereconstrueerde kaart "Thorhoudt anno 1700" en op de Ferrariskaart (1770-1778) met een vrij dichte bebouwing rondom de Sint-Pietersbandenkerk (zie Zwanestraat nummer +2). Op eerst genoemde kaart is enkel de noordzijde dicht bebouwd, op de tweede kaart kent ook de zuidzijde een dito bebouwing. Deze dichte bebouwing rond de kerk geldt eveneens voor de Burg en de Zwanestraat. De tuinmuren zijn reeds aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1846).

Van oudsher zijn in deze smalle steeg een aantal kleinhandelaars gevestigd, in de 17de en 18de eeuw onder meer de pottenbakkerij Roose. De driehoekige "Breilplaetse" of de kruising Breidelstraat/ Beerstraat/ Papebrustraat wordt tot de jaren 1960 gekenmerkt door een openbare pomp, een metalen pomp op arduinen sokkel van 1833, ter vervanging van een houten pomp. In 1982 wordt de Breidelstraat verkeersvrij gemaakt.

De straat wordt gekenmerkt door een aaneengesloten 19de-eeuwse bebouwing van twee of twee en een halve bouwlagen onder zadeldak. Nummer 4 (zie infra) heeft een parement van geglazuurde tegelstrips uit het eerste kwart van de 20ste eeuw en een bewaarde winkelpui. Nummer 6 (zie infra) heeft een gaaf bewaarde, hoge achtergevel, erg opvallend vanaf de tuinmuren bij de Sint-Pietersbandenkerk.

  • HAELEWIJN R., Op verkenning in het oude Torhout, Torhout, 1976, p.1-12.
  • HAELEWIJN R., Torhout in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1979, deel 1, prentkaart 39.
  • MESTDAGH M., Archief beelden Torhout, Gent, 2002, p. 27-32.
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 96.
  • PYCK M., Torhout 1702, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1999, p. 53-125.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Eclectisch burgerhuis

  • Omvat
    Neoclassicistisch burgerhuis

  • Omvat
    Tuinmuren

  • Is deel van
    Torhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Breidelstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10991 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.