Geografisch thema

Engelstraat

ID
15851
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15851

Beschrijving

Licht bochtige straat in de dorpskern van Aartrijke tussen de Eernegemsestraat en de Brugse Heirweg. Engel zou de betekenis hebben van een hoek.

Maakt samen met de Brugse Heirweg en de Steenstraat deel uit van een Romeinse weg, gekend als de Steenstraat. Het zou gaan om een diverticulum of een weg van tweede categorie, die de verbinding maakt tussen Cassel (Noord-Frankrijk) en Brugge via Steenvoorde, Poperinge, Woumen, Werken en Aartrijke. De Romeinse Steenstraat doorkruist het gehele grondgebied van Aartrijke van zuidwest naar noordoost. Over het verloop van het zuidwestelijke gedeelte, ten westen van de Zeeweg Zuid, bestaan verscheidene theorieën. Tussen Aartrijke en Brugge staat de straat tegenwoordig bekend als Brugse Heirweg EN Diksmuidse Heirweg (zie Zedelgem). In Brugge wordt de aansluiting gemaakt met de Zandstraat (zie Sint-Andries, Brugge), ook Romeins in oorsprong.

Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) afgezoomd met bomen en schaarse bebouwing. In het kader van de straatschouwingen is er in 1744 sprake van de "straete loopende vanden cleenen ingel naer de plaetse", maar ook van het "ingelstraetken". Het is niet duidelijk of één van deze straten overeen komt met de huidige Engelstraat. Op een kaart (1778) van de dorpskern aangeduid als "steen straete". Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) beschreven als Chemin n° 7, "Brouwerystraet. Weg van Aertrycke naer Brugge komende op den Brugschen heirweg aen de Herberg het Engeltje". Er is een kleine bewoningsconcentratie bij het kruispunt met de Brugse Heirweg. Op de Ph. Vandermaelenkaart (circa 1850) staat langs de Brugse Heirweg, tegenover de Engelstraat, "Cabaret Den Engel" aangeduid.

Tot aan de Eerste Wereldoorlog Brouwerijstraat genoemd als verbinding tussen de brouwerij "Sint-Amand" (ten noorden van de kerk en gesloopt in 1889) met het gehucht De Engel. Ter hoogte van nummer 20 bevindt zich eertijds de herberg "De Sportvriend" en van nummer 38 de herberg "Engelhof". Via de huidige Tramstraat werd de straat tussen 1910 en 1951 gedwarst door de tramlijn Brugge-Leke.

Het begin van de straat wordt enerzijds gedomineerd door de aanwezigheid van het park (op voormalige kerkhofgrond) bij de Sint-Andreaskerk. Anderzijds door de voormalige *brouwerij zogenaamd "DE LEEUW" (zie Engelstraat nummer 7) beschermd als monument bij M.B. van 03/10/1997, met oorspronkelijke ingang langs de Eernegemsestraat en huidige ingang via de Engelstraat.

Woonstraat met aaneengesloten bebouwing afgewisseld met vrijstaande of halfvrijstaande woningen. Aan de onpare kant getypeerd door een rij lage woningen uit het eerste kwart van de 20ste eeuw in de volksmond de kazerne genoemd. Enkele woningen uit het interbellum of uit de jaren 1940 (nummer 2, 6, 20, 33) en uit de tweede helft van de 20ste eeuw. In het sterk verbouwde nummer 22-24 was eertijds een vlasbedrijf gevestigd met op de binnenplaats een bewaarde vlasschuur.

In de tweede helft van de straat aanwezigheid van de begraafplaats met er tegenover een plantsoen met borstbeeld van de letterkundige Frans Ramon Boschvogel.

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/01120, W/02050.
  • BOSCHVOGEL F.R. en JONCKHEERE D., Aartrijke in de oude tijd, Torhout, s.d.
  • BRAET J., Geschiedenis van de brouwerij De Leeuw in Aartrijke, Zedelgem, 2006, p. 65.
  • BRAET J., Geschiedenis van de brouwerij 'De Leeuw' te Aartrijke. Deel I, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 20, nr. 3, 1999, p. 86-87, p. 112.
  • BRAET J., Geschiedenis van de brouwerij 'De Leeuw' te Aartrijke, 1864-1916. Deel II, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 20, nr. 4, 1999, p. 133-156.
  • JANSSENS D., Straatschouwingen te Aartrijke, jaar 1744, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 5, nr. 18, 1981, p. 42-47.
  • NAERT A., Aartrijke in de Romeinse periode: Een nieuwe visie, in Noortover – A: Driemaandelijks tijdschrift met archeologie, geschiedenis, heemkunde, folklore, genealogie, heraldiek, letterkunde, kunst over Aartrijke, Loppem, Veldegem, Zedelgem, jg. 6, nr. 1, 1993/94, p. 21-25 en nr. 2, p. 27-31.
  • NAERT U., De 'heirweg' Lo-Aartrijke: een Romeinse diverticula?, in Noortover: Driemaandelijks tijdschrift met archeologie, geschiedenis, heemkunde, folklore, genealogie, heraldiek, letterkunde, kunst over Aartrijke, Bekegem, Eernegem, Ichtegem, Loppem, Veldegem, Zedelgem, jg. 3, nr. 3, 1990/91, p. 1-16.
  • NAERT U., "Den Tram" te Aartrijke, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 9, nr. 35, 1984, p. 84-92.
  • POLLET J., Aartrijke 1100 jaar, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 14, nr. 1, 1993, p. 4-40.
  • POLLET J., Bijdragen tot de geschiedenis van Aartrijke (1740-1814), Zedelgem, 1986, p. 20.
  • POLLET J., Neringdoeners en ambachtslieden te Aartrijke in 1748, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 5, nr. 17, 1981, p. 1-9.
  • THOEN H., VANHOUTTE S., De Romeinse wegen in het Vlaamse kustgebied. Leiden alle wegen naar Oudenburg?, in MEULEMEESTER J.-L., Alle wegen leiden naar… Romeinse wegen in Vlaanderen, 2004, p. 50-56.
  • MISSINNE R., Geschiedenis of monument te Aartrijke. De brouwerij De Leeuw, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 12, 1988, p. 15-42.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Begraafplaats

  • Omvat
    Borstbeeld Frans Ramon Boschvogel

  • Omvat
    Brouwerij De Leeuw en brouwerswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Is deel van
    Aartrijke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Engelstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15851 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.