waarneming

Hazegrassluis

archeologisch element
ID
982585
URI
https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982585

Beschrijving

In het Nieuw Hazegrasfort, onderdeel van het beschermd monument ‘Site Oud Fort Isabella en omgeving’, wordt de Isabellavaart verbreed en de Hazegrassluis gerenoveerd. De werken zijn onderdeel van het landinrichtingsplan ‘Nieuwe Watergang’, dat kadert binnen het ruimere landinrichtingsproject Zwinpolders door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). De uitvoering van de werken binnen het landinrichtingsplan Nieuwe Watergang waarbij de doorgang van de Nieuwe Watergang in het Hazegrasfort wordt aangepast, gebeurt door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De graafwerken begin mei 2021 in het kader van de restauratiewerken van de 19de-eeuwse Hazegrassluis bleken de 18de-eeuwse sluisrestanten aan te snijden.

Uit het onderzoek bleek dat de Oostenrijkse afwateringssluis, gebouwd in 1784, bestond uit een dubbele en open sluisgang. Rond deze sluis werd het Nieuw Hazegrasfort opgericht. onder Frans bewind werd deze sluis in 1808 grondig verbouwd, waarbij de doorvoercapaciteit werd versmald tot één overwelfde sluisgang, die in de oude Oostenrijkse sluisgang werd gebouwd. Vermoedelijk had deze aanpassing te maken met het optimaliseren van de spuiwerking.


Auteurs: Vanhoutte, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Restanten 18de-eeuwse zeesluis

Datering: eerste kwart 19de eeuw, vierde kwart 18de eeuw
Typologie: muurresten, sluizen voor waterhuishouding
Materiaal: aardewerk, blauwe hardsteen, metaal, natuursteen
Gebeurtenis:

Beschrijving:
De jongste fase van de Hazegrassluis wordt gedateerd in het begin van de 19de eeuw. Deze bestaat uit eindmuren van arduin en baksteen en een overdekte enkele sluisgang opgebouwd uit gele bakstenen. Dit geheel wordt ook wel de Nieuwe Hazegrassluis of de Isabellasluis genoemd.
De twee eindmuren werden met metalen steunbalken vastgehecht aan een oudere fase van de sluis. Steunbalk werd tegengehouden door een grote arduinen steen, die niet op zijn plaats zat wat doet vermoeden dat deze bij de jongste fase verplaatst werd om de steunbalk tegen te houden. De oorspronkelijke zeesluis werd gebouwd aan het einde van de 18de eeuw en bestond uit een dubbele afwateringssluis. Tijdens het onderzoek werd enkel één kant – de noordwestelijke kant – van de zeesluis en een deel van de tussenmuur aangetroffen. De sluismuur kan opgedeeld worden in verschillende eenheden en bestaat uit bakstenen met afmetingen 18-20 X 9-10 X 4,5-5 cm met witgrijze kalkmortel. De tussenmuur was opgebouwd uit bakstenen met afmetingen 20 x 10 x 5 cm met witgrijze kalkmortel en grote natuurstenen, die deel uitmaken van de gebogen zijde van de tussenmuur. Wanneer wordt gekeken naar het mortelmateriaal en de baksteenformaten lijkt het erop dat er nog een oudere fase van de sluismuur werd aangetroffen. Het kan echter niet uitgesloten worden dat het hier om een herstellingsfase van de oorspronkelijke sluismuur gaat.


Relaties

  • Is deel van
    Site Oud Fort Isabella en Nieuw Hazegrasfort


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hazegrassluis [online], https://id.erfgoed.net/waarnemingen/982585 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.