Bij de heraanleg van het Ganzenplein door de Groendienst van Brugge kwam op woensdag 11 april 2018 een waterput aan het licht. Binnen het kader van de toevalsvondstprocedure werd de structuur onderzocht en in detail gedocumenteerd. Door middel van archief- en literatuuronderzoek kon inzicht verworven worden in de betekenis van deze waterput, zijn datering en zijn situering binnen een ruimere context.

Het betreft een grote, gemetselde put, opgebouwd uit lagen Brusselse steen, afgedekt met een ring van grote, rechte arduinblokken. De bewaarde, dus ondergrondse, verticale opstand is 1,95 m. Het oorspronkelijk open reservoir, met een diameter van maar liefst 2,32 m, zal aanvankelijk een opstaande putrand gehad hebben. Rond 1760 werd de oorspronkelijke putrand, zoals bij alle openbare waterputten die zich in de straat bevonden, weggebroken en kwam de put onder het wegdek te liggen. Hiertoe zal de bakstenen koepel aangelegd zijn bovenop de waterput. Zo werd de opening verkleind en kon deze met een deksel worden afgesloten. De waterput bediende van dan af een pomp die tegen of net vóór de gevel van het huis net ten noorden, het huidige pand Ganzenstraat 62, stond en die nog tot 1943 in gebruik was.

Onderaan de waterput komt een loden buis de put binnen die nog steeds water aanvoert. Het is de moerbuis van de Ganzenstraat, waarvan geweten is dat ze eind 13de eeuw werd aangelegd. Ook de aanleg van de waterput kan daardoor naar alle waarschijnlijkheid in die jaren gedateerd worden.

Deze vondst getuigt van het bijzondere, vooruitstrevende waterbevoorradingssysteem dat Brugge in de middeleeuwen rijk was, het moerbuizensysteem waarbij drinkwater uit de stadsgrachten met loden buizen werd aangevoerd. Niet alleen was dit waterbevoorradingssysteem via een ondergronds netwerk van loden buizen, de zogenaamde moerbuizen, zeer innovatief voor de 13de eeuw. Ook het gegeven dat dit systeem bleef functioneren van de late 13de tot de 19de eeuw is bijzonder. De waterput van het Ganzenplein toont aan dat deze zelfs nog tot in de 20ste eeuw de openbare pomp van water bediende.

In de werkput kwam verder nog een bakstenen riolering aan het licht, die in de vroegmoderne periode kan gedateerd worden.

Meteen na de vondst besloot de Groendienst de mogelijkheid te onderzoeken om de waterput in zijn oorspronkelijke staat, dus zonder bakstenen koepel, zichtbaar te maken voor het publiek en de herinrichtingsplannen van het Ganzenplein dus aan te passen om de waterput te integreren in het nieuwe ontwerp. In afwachting van groen licht door de Stad werd de werkput gedicht en is het plein opnieuw geplaveid. De waterput blijft dus sowieso in situ bewaard. Wanneer deze werken gepland worden, zal het agentschap verwittigd worden, zodat op dat moment de bodem van de waterput onderzocht kan worden. Bij de herinrichtingswerken zal de waterput immers uitgekuist worden en de watertoevoer (tijdelijk?) afgesloten worden. Tot op de dag van dit schrijven (eind 2022) is er nog geen nieuws over de verdere plannen.