Het Hotel Vanden Meersche is met uitzondering van de vleugel van het nieuwe gedeelte aan de noordwestzijde van de binnenkoer beschermd als monument.

De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) bracht een advies uit waarbij de bescherming als volgt werd gemotiveerd: de historische waarde van de site, waar zich vroeger de huizen van de Groten en Clenen Pelicaen en de herberg De Pelicaen bevonden, die midden 16de eeuw werden herbouwd door Jan Damman, heer van Oombergen tot een fraaie patriciërswoning, die in de 17de eeuw werd uitgebreid door de adellijke familie du Faing en tenslotte door J.-B.J. Vanden Meersche, heer van Berlare en Bareldonk tot een 18de-eeuws herenhuis omgevormd. De historische waarde als groot herenhuis met als oudste gedeelte de vleugel aan de hoek Zandberg-Nederpolder gevormd door drie 16de-eeuwse trapgevels in traditionele stijl, in het midden van de 17de eeuw gewijzigd in laatbarokstijl en met 20ste-eeuwse aanpassingen; een uitbreiding in traditionele stijl uit het tweede kwart van de 18de eeuw; en met de 18de-eeuwse dienstgebouwen van de oostelijke vleugel, in het derde kwart van de 19de eeuw omgevormd, alsook het grillig gebogen muurscherm dat de noordzijde van de binnentuin afschermt. De historische waarde van de zeer rijke interieurs in rococostijl met onder meer eretrap en allegorische muurschilderingen in het trappenhuis, plafondbeschildering in groteskestijl, empiresalon en papierbehang met chinoiserie.