erfgoedobject

Hoeve Mostinckx

bouwkundig element
ID
39053
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39053

Juridische gevolgen

Beschrijving

Heropgebouwde langgestrekte lemen hoeve achteruit gelegen ten opzichte van het Dorpsplein tegen de Molenbeek ten zuidwesten van de dorpskom. De hoeve werd beschermd als monument in 1981 (datum besluit: 23-10-1981), als één van de laatste getuigen van traditionele leembouw in de streek en is gelegen in het beschermde dorpsgezicht van Sint-Martens-Bodegem (datum besluit: 23-10-1981).

In 1562 woonde op deze plaats ene Jean Mornay en in 1598 werd er melding gemaakt van een herberg "De Oude Smisse", in 1712 van "De Helle". Het huisje zou in 1722 in het bezit zijn gekomen van de familie Mostinckx, van wie het zijn naam kreeg.

De huidige hoeve kwam al voor op het primitief kadaster (1831) en er werd in 1904 voor de eerste maal een vergroting opgetekend op het kadaster. Waarschijnlijk werd toen het bakstenen schuurvolume gebouwd. In 1916 werd nogmaals een vergroting opgetekend met de bouw van een nu verdwenen losstaand gebouwtje ten oosten van de hoeve (bakhuis?). De hoeve was nog steeds in handen van de familie Mostinckx – Vander Elst. Tot 1981 werd het huisje bewoond, waarna het beschermd werd. De gemeente kocht het hoevetje aan in 1999 om er een streekmuseum van te maken. De schuur zou gebruikt worden door de vzw Dilbeeks Erfgoed voor educatieve, ecologische en heemkundige activiteiten. Eveneens wilde men het hoperfgoed herdenken door het heropbouwen van een oude hopast uit de Provenstraat (een maquette van de ast bevindt zich in de watermolen van Sint-Gertrudis-Pede). Deze ast was eerder geschonken aan het openluchtmuseum Bokrijk (momenteel bevinden de elementen zich in de gemeentelijke bergplaats). Tijdens de inventarisatie van 2010 was het hoevetje wegens de slechte bouwfysische toestand volledig afgebroken (start september 2009) en werd begonnen aan de "restauratie". Deze was afgerond in 2011. Heden is de hoeve ingericht als een museale "kijkwoning".

Langgestrekt hoeve bestaande uit een lemen woonstalhuis van vijf traveeën ten westen en een bakstenen dwarsschuur met stal van drie traveeën ten oosten. Het lemen woonhuis bestaat uit witgekalkte gevels op een gepikte plint onder een overkragend Vlaams pannen zadeldak dat ondersteund wordt door houten schoorstukken met ten westen een half schilddak. Onder de pannen van het dak werden strodokken of bosjes stro gestoken om het weerbestendig te maken. Het woonhuis bestaat uit drie traveeën en ten westen een aangebouwd (deels uit bakstenen) stalgedeelte. Rechthoekige muuropeningen met beluikte houten ramen en deurkozijnen. Zijgevel met bakstenen voet. De achtergevel is opgebouwd uit baksteen en heeft kleine rechthoekige getraliede en beluikte muuropeningen met houten lateien en hardstenen lekdrempels. De bakstenen dwarsschuur is een vooruitspringend volume onder Vlaams pannen zadeldak met centraal de houten poort onder houten latei en links hiervan een kleine rechthoekig getralied venster en rechts een deur onder houten latei. De achtergevel heeft twee kleine rechthoekige muuropeningen met houten lateien en hardstenen lekdrempels.

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Dilbeek, afdeling VII (Sint-Martens-Bodegem), 1904/6, 1916/22 en 1958/2.
  • TIMPERMAN A. 1999: De rijkdom van onze armoede, Vlaams-Brabant, 3, 13-17.
  • S.N. 2006: Een hopast voor het huisje Monstinckx in Sint-Martens-Bodegem, Land in zicht. Koninklijke Vereniging voor Natuur en Stedenschoon, 77, 1, 21-22.
  • Vanden Driessche L. 2003: Hopast wacht op heropbouw. Bodegemse maquette krijgt plekje in Schepdaalse watermolen, Het Nieuwsblad,(18-06-2003).

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Mostinckx [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/39053 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.