erfgoedobject

Gashouders

bouwkundig element
ID
200812
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200812

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gashouders
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Gashouders
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gashouders
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Gashouders zijn ruimten voor het bewaren van gas en dienen als buffer tussen productie en verbruik. De twee gashouders aan de Gasmeterlaan zijn de enige overgebleven in Gent en vormen de enige monumentale getuigen van het stedelijk gasbedrijf. In de zomer van 1981 werd namelijk gestart met de sloping van de voormalige gasfabriek, die in 1880 opgericht werd door de "Gasmaatschappij van Gent". Oorspronkelijk bevonden zich op het terrein van de Gasmeterlaan vier gashouders.

De twee nog overgebleven gashouders dateren van 1880. Hun capaciteit bedraagt 10.000 kubieke meter elk. Ze zijn even groot en van identiek hetzelfde type. Het betreft hier natte gashouders. De gashouders zijn namelijk afgesloten met water en bestaan uit een plaatijzeren klok (gietijzeren, aaneengeklonken platen) en één plaatijzeren ring. Klok en ring grijpen door middel van omgebogen randen in elkaar. Elke gashouderklok en -ring rust in een ringvormige goot op water. Het gas binnenin de klok en de druk van het water houden elkaar in evenwicht. Dergelijke gashouders worden ook nog telescopische gashouders genoemd. Dit soort werd ontwikkeld na 1840. De onderbouw in baksteen is bij de Gentse exemplaren, zoals gebruikelijk, omgeven door een aarden wal. De gasklok en ring worden met verbindingsstukken, voorzien van wielen over de verticale profielen, gevat door kolommen in puddelijzer, naar boven of naar onderen geleid. In de aarden wallen zijn kleinere bedieningskamer (met onder meer afsluitmechanismen) ingebouwd. Hoewel het ophangsysteem bij de Gense gashouder zuiver functioneel is opgevat, en deze niet bekroond worden door geprofileerde sierstukken (ook vakwerkdwarsliggers of kruisverbanden en trekstangen ontbreken hier), vertonen zij alle kenmerken eigen aan een bepaalde fase in de technische evolutie van de uitrusting van gasbedrijven.

Te benadrukken is de unieke ligging van deze technische relicten gelegen langs de Verbindingsvaart, hét symbool van de industriële expansie te Gent in de 19de eeuw (1865). In de onmiddellijke buurt van de gashouders zijn tal van merkwaardige (waaronder ook uitzonderlijk waardevolle) industriële gebouwen en installaties gelegen. Het kader van het oude industrielandschap Nieuwe Vaart/Gasmeterlaan met zijn oude spinnerijgebouwen, maalderijcomplexen, draaibrug voorbeelden van hergebruik van industriegebouwen (Vynckier) vormt een waar openluchtmuseum van de industriële maatschappij. De aanwezigheid van de zeldzame gashouders voegt hieraan een extra dimensie toe.


Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO000934, Twee telescopische natte gashouders
Auteurs: De Schepper, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gashouders [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200812 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.