erfgoedobject

Hoeve Ter Leie

bouwkundig element
ID
207814
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207814

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Ter Leie
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Goed "Ter Leie", hoeve met grotendeels gesloten karakter, bestaande uit zeker 18de-eeuwse poort- en landgebouwen en een in 1942 herbouwd woonhuis. De hoevenaam verwijst naar de ligging nabij de Leie. In oorsprong, centrum van de heerlijkheid Ter Leien die afhankelijk is van Het Vijve-Ensche en zich uitstrekt op Kanegem en Moen en twee achterlenen heeft op het grondgebied van Sint-Eloois-Vijve, namelijk Te Mullem (nr. 9) en Ter Moeren.

Historiek

Bewoning op de site van de huidige hoeve klimt volgens de literatuur op tot de Gallo-Romeinse periode.

14de eeuw. Lodewijk van Mullem staat vermeld in een pachtcontract van 1388 als eigenaar van het goed "Ter Leijen"; hoogstwaarschijnlijk is diezelfde familie van Mullem toen ook eigenaar van het goed "Te Mullem".

18de eeuw. Op de kaart van het Goed "Ter Leyen" van circa 1763 uit het Rijksarchief te Gent bestaat de hoeve uit een woonhuis, twee landgebouwen en een poortgebouw; ten noorden van het goed bevindt zich de tuin en tussen het goed en de Leie ligt de boomgaard. Het goed "Ter Leyen" is via een rechte weg verbonden met het hof "Ter Linden". Volgens het landboek van Sint-Eloois-Vijve is "het goet ter leijen" in 1764 eigendom van "françois robert burgrave de moerman ende van harelbeke"; de hoeve wordt bewoond door Francis Tack.

19de eeuw. Op de kaart van het goed "Te Mullem" van 1812 uit het Rijksarchief te Brugge is de gebouwenconfiguratie grotendeels onveranderd gebleven. Circa 1834 is het goed eigendom van weduwe Pycke en wordt het bewoond door weduwe Sloovere. Op de Popp-kaart (1840-1850) aangeduid als "Goed Ter Leimen".

Sinds 1869 bewoond door de familie Vanthemsche. Volgens het kadaster wordt het woonhuis in 1878 gedeeltelijk gereconstrueerd en verhoogd in opdracht van Anatool Pycke de ten Aerde uit Gent. In 1884 laat hij tevens een cichoreiast optrekken aan de straatkant, links van het gebouw met de toegangspoort, en een landgebouw aan de zuidzijde van het erf.

20ste eeuw. In 1900 wordt volgens het kadaster het woonhuis aan de achterzijde uitgebreid en wordt er opnieuw een landgebouw opgetrokken aan de zuidzijde van het erf (registratie in 1918). In 1918 is het goed in het bezit van de erfgenamen van Anatool Pycke de ten Aerde en in 1931-1942 is Gustave Le Fevere de ten Hove-de Crombrugghe de Picquendaele uit Gentbrugge eigenaar. In 1942 laat deze laatste het woonhuis herbouwen, nadat het oorspronkelijke woonhuis werd vernield. In diezelfde bouwfase worden verscheidene van de bestaande landgebouwen voorzien van een uitbreiding.

Thans tuinbedrijf van Raf Van Themsche, zie opschrift "RAF VAN TEMSCHE GRASZODEN".

Beschrijving

Hoeve met in oorsprong losse bestanddelen, in de tweede helft van de 19de eeuw en in de eerste helft van de 20ste eeuw komt het gesloten karakter tot stand door de bouw en uitbreiding van enkele landgebouwen. Restant van mestvaalt aan de overzijde van de straat.

Woning van 1942, gelegen aan de noordzijde van het erf. Verankerde baksteenbouw beïnvloed door de cottage-architectuur, zie bedaking met verschillende wolfseinden, hoge schoorstenen en overkragende dakranden. Rechthoekige openingen onder betonnen lateien; bewaard houtwerk. Kelderverdieping, zie kelderramen aan straatkant.

Het poortgebouw met stallingen aan de straatkant dateert van vóór 1763. Deels wit beschilderde verankerde baksteenbouw onder een pannen zadeldak; straatgevel met kleine vierkante openingen en een heiligennis rechts van de rechthoekige toegangspoort. Links van het poortgebouw bevindt zich een bakstenen landgebouw onder een overkragend pannen zadeldak, dat volgens het kadaster vanaf 1884 deels werd gebruikt als cichoreiast.

De landgebouwen aan de zuidzijde van het erf kwamen in verschillende bouwfases tot stand, zie verschillende nokhoogtes van de pannen zadeldaken (van west naar oost respectievelijk daterend van vóór 1763, 1884 en 1900); vrij gesloten achtergevels met kleine vierkante openingen. Het landgebouw aan de westzijde van het erf dateert van vóór 1763 en werd vergroot tussen 1764 en 1812. Het landgebouw in de zuidwestelijke hoek van het erf dateert van 1942; rechthoekige poortopening onder betonnen latei met bovenliggende laadluik.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Sint-Eloois-Vijve, 1878/1, 1885/10, 1918/3, 1931/13, 1942/4.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten Watering van Blankenberge, nr. 1321: Kaart van een hofstede, Goed te Mullem, gelegen te Sint-Eloois-Vijve, groot 78-1-38, in het bezit van de erven van Laurent Vander Plancken, 1812.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nr. 2238 (Ter Leien): Goed ter Leyen te Sint-Eloois-Vijve, ong. 1763 (schenking le Fevere de ten Hove, familiefonds, 5862).
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1929, Deel IX, kolom 513.
  • DUCATTEEUW E., VANDERMAELEN L., WANTE L., Historische kaart Waregem, in De Gaverstreke, jg. 20, 1992, p. 48-49.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Ter Leie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207814 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.