erfgoedobject

Huis Bruynooghe

bouwkundig element
ID
209572
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209572

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Huis Bruynooghe
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Huis Bruynooghe
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Vrijstaande, beeldbepalende lage woning op het kruispunt met de Steenstraat en de Engelstraat. Zogenaamd "Huis Bruynooghe", genoemd naar de familie Bruynooghe die het bewoont tussen 1841 en 1940. De familie baat het uit als atelier voor houtbewerking en houtsnijkunst en vestigt er ook een kruidenierszaak. Beschermd als monument bij M.B. van 25/06/2002.

Historiek. Op deze plaats is er zeker al in de 16de eeuw een hoeve, toen bewoond door Michel de Raedt. Een akte van 1613 beschrijft de hofstede "daer Michiel De Rat voor de troubelen up woonde" als in vervallen toestand. In 1613 wordt de helft van het goed "metten helft van de vervallen huusen ende boomen daerup staende" verkocht aan Pieter de Meulenaere, poorter uit Kortrijk. In 1624 verwerft hij het volledige goed van 30 gemeten gelegen ten noordwesten van de kerk. Het wordt beschreven als "ter platse int dorp (…) d'hofstede met de huusen, schuren en stallen er up staende ende de cooper up wuent, genaempt 't Goed ter Smitshove". Drie generaties lang levert de familie de Meulenaere in Aartrijke de dorpssmid. Een volume staat aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Op het primitief kadaster (circa 1830) aangeduid met enkele gebouwen rond een erf.

Voortgaande op kadastergegevens blijkt de woning met rechts een wagenhuis of atelier niet verder terug te gaan dan 1841. Op het primitief kadaster (circa 1830) is op deze plaats slechts een klein volume te zien ongeveer links van de huidige bebouwing. Het gaat om een landgebouw dat circa 1841 afgebroken wordt. Tegelijk wordt een nieuwe woning opgetrokken aan de straatkant (zie huidig laag volume). Circa 1869 registreert het kadaster een uitbreiding aan de linker- en achterzijde. Bij het woonhuis zijn echter geen sporen van uitbreiding te zien. De uitbreiding betreft waarschijnlijk het hogere rechterdeel gezien de inpassing op de hoek. De achterliggende hoevegebouwen, mogelijk met 16de-eeuwse kern, maar sterk verbouwd in de 19de eeuw, verdwijnen tussen 2005 en 2009.

Beschrijving. Thans beeldbepalend woonhuis in de dorpskom van Aartrijke gelegen ten noordwesten van de kerk. Rechts van het huis een toegang aan de straat, gemarkeerd door een lage, gepekte plint en lage, witbeschilderde bakstenen pijlers met bolbekroning (mogelijk met florale motieven), leidend naar het achterliggende erf. In zijn huidige vorm bestaande uit het 19de-eeuwse dubbelhuis (circa 1841) aanleunend tegen een hoger volume (wagenhuis of atelier) vermoedelijk uit 1869. Beide delen zijn nu samengevoegd als woonhuis waarbij in de voorgevel van het wagenhuis enkele vensters zijn aangebracht.

Verankerde, witbeschilderde baksteenbouw boven gepekte plint en onder zadeldaken (rode en blauwe Vlaamse pannen). Dubbelhuis van vijf traveeën en wagenhuisgedeelte van een travee met rondboog steunend op pilasters. Rechthoekige muuropeningen, deur met omlijsting in gesinterde baksteen, beluikte vensters. Rondboogvenster met grote roedeverdeling in het boogveld van de rechtertravee. Nieuw schrijnwerk met T-ramen naar oud model. Linkerzijgevel met twee rechthoekige vensters in de top, rechterzijgevels van het huis en latere aanbouw met witbepleisterde, blinde puntgevels. Achtergevel met opkamertravee en enkele rechthoekige vensters.

Sterk aangepast interieur met bewaarde schouw met houten geprofileerde schouwbalk steunend op schouwwangen in gesinterde baksteen.

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/01821.
  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1841/3, 1864/80, 1869/34, 1879/22, 1882/7, 1896/11.
  • BRAET J., Beschermingsprocedure ingezet voor Zedelgemse monumenten, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 22, nr. 4, 2001, p. 151-152.
  • NAERT U., Rare vogels uit de dorpskooi, in Heemkring David Jonckheere, jg. 6, nr. 24, 1982, p. 94-100.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis Bruynooghe [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/209572 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.