Geografisch thema

Eernegemsestraat

ID
15850
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15850

Beschrijving

Drukke verkeersader die vertrekt vanaf de dorpskern van Aartrijke in westelijke richting naar Eernegem loopt en daar als Zedelgemsesteenweg wordt verdergezet. Onderdeel van de staatsbaan N368 komende van Eernegem (zie Eernegem) die op grondgebied van groot-Zedelgem achtereenvolgens als Eernegemsestraat (Aartrijke), Brugsestraat (zie Zedelgem) en Ruddervoordsestraat (zie Zedelgem en Veldegem) en op grondgebied Oostkamp (zie Oostkamp, Ruddervoorde) als Zedelgemsestraat wordt verdergezet.

In de dorpskern volgens oud bestaand tracé, buiten de dorpskom met aanleg van 1858 met recht verloop. In historische bronnen is het oude weggedeelte vaak aangeduid als "Jabbekewech" of "Thourout wech". In het kader van de straatschouwingen is er in 1744 sprake van "de straete loopende vanden grooten meulen naer de plaetse". Het kadaster registreert in 1858 de nieuwe weg als "Route d' Eerneghem à Thourout". De weg wordt ook "Steenweg van Eerneghem naer Aetrycke" genoemd. In de eerste helft van de 20ste eeuw is er ook nog sprake van "Dorpsstraat", vermoedelijk enkel voor het eerste gedeelte van de straat.

In de bebouwde kom volgt het tracé het eerste wegdeel van een oude weg, op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) aangeduid als Chemin n° 4, "Jabbekestraet. Groote weg van Aertrycke naer Jabbeke eindigende aen de Provinciale baen", zie Noordstraat. Zowel op de Ferrariskaart (1770-1778) als op de Atlas verspreide bebouwing.

Beeldbepalende aanwezigheid van de Sint-Andreaskerk (zie Brugsestraat nummer 1). In ieder geval reeds van in de 17de eeuw aanwezigheid van de herberg en brouwerij "Sint Amand" op de zuidelijke hoek met de Engelstraat. In 1877 worden de gebouwen ("het gebouw diendende voor bierbrouwerij met aanhoorigheden en aanhoudende woonhuizekens"), de boomgaard en het hof gekocht door de kerkfabriek van Aartrijke. De gebouwen worden in eerste instantie nog verpacht (onder meer aan Henri Nevejan van brouwerij De Leeuw, (zie Engelstraat nummer 7), maar in 1889 worden de gebouwen gesloopt met het oog op de uitbreiding van de kerk. Vanaf 1854 tot aan de Eerste Wereldoorlog uitbaten in de dorpskern van brouwerij (zie Engelstraat nummer 7) zogenaamd *"DE LEEUW". In 1871 wordt een imposant brouwerijgebouw opgericht, beschermd als monument bij M.B. van 03/10/1997 met bijhorende directeurswoning (Eernegemsestraat nummer 6).

Daarnaast enkele opvallende woningen uit de 19de en eerste helft van de 20ste eeuw, onder andere zie nummer 10, de dokterswoning zie nummer 14, het kostershuis zie nummer 31 en enkele herbergen (nummer 1 en nummer 39). In *"Huis Bruynooghe" (nummer 13) is een aantal generaties van de familie Bruynooghe als houtsnijder actief. Nummer 25 gaat terug op de vroegere woning van Frans Ramon Boschvogel (zie Engelstraat). Tegen de gevel van de huidige woning hangt een gedenkplaat met opschrift "HIER WOONDE EN WERKTE / F.R. BOSCHVOGEL / FRANS RAMON / LETTERKUNDIGE / 1902-1994".

Straat met overwegend woonfunctie. In de dorpskern aaneengesloten bebouwing waarvan de oudste opklimmend tot de tweede helft van de 19de eeuw. Enkele lage huizen, sommige met nieuw parement (nummer 93) en/of aangepaste muuropeningen (nummer 65, nummer 87, nummer 93, nummer 112, nummers 117-119, nummers 160-162). Nummer 29 is een vrijstaande woning uit de jaren 1940 onder tentdak (zwarte, mechanische pannen) en streng geometrische gevelindeling. Nummer 22 met rijk uitgewerkte gevels is een woning met tandartspraktijk uit de jaren 1950, boven de deur een bas-reliëf met esculaap, symbool van de geneeskunde. Voorts huizen uit de tweede helft van de 20ste eeuw bestaande uit rijwoningen in de dorpskern en vrijstaande of halfvrijstaande huizen. Op de hoek met de Steenstraat sedert het eind van de jaren 1990 beeldbepalende aanwezigheid van serviceflats "De Dorpsmolen" op de plaats van herberg "De Gouden Kroon",

In de Landschapsatlas (versie 1.0, AROHM 2001) is te zien dat de straat gedeeltelijk loopt door de relictzone "Plateau van Wijnendale en Aartrijke".

  • ARCHIEF RUIMTE EN ERFGOED – AFDELING WEST-VLAANDEREN, Archiefnr. W/01120, W/02050, W/01821.
  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten en Landschappen, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1858/9.
  • BOSCHVOGEL F.R. en JONCKHEERE D., Aartrijke in de oude tijd, Torhout, s.d.
  • BRAET J., Geschiedenis van de brouwerij 'De Leeuw' te Aartrijke. Deel I, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 20, nr. 3, 1999, p. 83-116.
  • JANSSENS D., Straatschouwingen te Aartrijke, jaar 1744, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 5, nr. 18, 1981, p. 42-47.
  • POLLET J., Bijdragen tot de geschiedenis van Aartrijke (1740-1814), Zedelgem, 1986, p. 189-190.
  • VAN BIERVLIET M.-R., Herinnering aan een voorbije handelszaak, in Ledenblad heemkundige kring David Jonckheere, jg. 5, nr. 20, 1981, p. 97.
  • VANDEPUTTE H., De familie Maertens te Aartrijke, in Artiriacum. Tijdschrift van de Heemkundige Kring Ambacht Aertrijcke, jg. 24, nr. 1, 2001, p. 20.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Brouwerij De Leeuw en brouwerswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Café Gemeentehuis

  • Omvat
    Dokterswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Herenhuis Vandewalle

  • Omvat
    Huis Bruynooghe

  • Is deel van
    Aartrijke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eernegemsestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15850 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.