erfgoedobject

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Rochus

bouwkundig element
ID
28281
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/28281

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Georiënteerde driebeukige hallenkerk gebouwd op een hoogte van 67 meter en omgeven door een afgerond ommuurd kerkhof. Het patronaatsrecht behoorde toe aan het kapittel van Doornik. De basis van het hoge koor en de torenbasis zijn opgetrokken uit breuksteen en zouden overblijfselen zijn van de romaanse kerk, mogelijk uit de 13de eeuw; in de 15de eeuw werd de toren vernieuwd en in de loop van de 16de eeuw werden de kruisbeuk en zijbeuken toegevoegd. In 1732 hersteld, vergroot in 1827-1828 en van een tweede sacristie voorzien in 1859. De kerkhofmuur werd aangebracht in 1874 met op de hoek van de vroegere Kerkweg een omroephuisje dat verdween begin jaren 1940. In 1988 werd het zuidwestelijke deel van het vroegere afgeronde kerkhof rond de kerk aangelegd als parking.

Ten noordwesten voor de kerk, oorlogsherdenkingsmonument, opgericht in 1921. Ten zuidwesten, zogenaamd "Planquaertmonument", herdenkingsmonument ter ere van H. Planquaert (1863-1953) op initiatief van P. Dewilde in 1970 door de V.T.B. opgericht. Arduinen deel door G. Leroix, eiken gedeelte door P. Dewilde met ingegrift "Vlaanderen" en "Democratie".

In 1905-1909 werd de kerk aangepast in neogotische stijl naar bouwplannen van 1883 door architect A. Van Assche (Gent) die werden aangepast in 1905 en uitgevoerd door zijn leerlingen-architecten J. De Pue en K. Bucquoy. Toren beschadigd in 1918. Eind jaren 1940 werden de kerkramen hersteld. Eind jaren 1950 kerk herschilderd en kruisweg hersteld, eind jaren 1950-begin jaren 1960, twee kleine torentjes hersteld en van nieuwe schalies voorzien. Eind jaren 1960 werden de daken van sacristie, toren en kerk vernieuwd. In de loop van 1970 werd de kerk gerestaureerd en herschilderd, zowel buiten als binnen.

Beschrijving

Hallenkerk met rechthoekig driebeukig schip van vijf traveeën, vijfzijdig koor met dito zijkoren en vierkante kruisingstoren.

Gebruik van breuksteen voor oudste delen, namelijk hoofdkoor, basis van het koor en van de toren, voorts baksteenbouw met gebruik van natuursteen voor basis en afwerking. Zadeldaken en torenspits met schalies.

Ten westen, drie gelijke puntgevels met spitsboogvensters en steunberen; spitsbogig ingangsportaal met stenen waterlijst en met ingeschreven korfbogige vleugeldeur.

Zijbeuken van vijf traveeën geritmeerd door versneden steunberen en vensters (confer Westelijke gevel), steunberen, baksteenfries met overhoekse muizentand.

Noordelijke zijbeuk met ten Westen vijfhoekig doopkapelletje met spitsboogvenstertjes en overhoekse baksteenfries. Aansluitende puntgevel met spitsbogig venster van kruisbeuk van één travee uit XVI met Oostelijk aangebouwde ronde trapkoker.

Ten noordoosten, rechthoekige sacristie van 1859 met getraliede spitsboogvensters en baksteenfries.

Vierkante kruisingstoren met in elke gevel twee spitsbogige galmgaten, vier ingesnoerde hoektorentjes en centrale vijfhoekige, ingesnoerde torenspits. Torenbasis van breuksteen, in de loop van de 15de eeuw vernieuwd en hoger opgetrokken in baksteenbouw. Ten oosten aansluitend vijfzijdig hoofdkoor dat even breed is als de toren en met aan weerszij latere identiek opgevatte zijkoren; ten zuiden echter met steunbeer.

Interieur

Bepleisterd en lichtgeelgeschilderd. In noordwestelijke hoek, korfbogige opening tot vijfhoekige doopkapel. Tussen midden- en zijbeuken, spitsbogige scheibogen op bepleisterde zuilen met vijfhoekig kapiteel en basis. Houten tongewelven in midden- en zijbeuken. Kruisbeuk met gedrukt tongewelf.

Ten oosten, toren met 13de-eeuws kruisribgewelf, kruisribben op 13de-eeuwse hoekkraagstenen met bladmotief, gestut door vier breukstenen spitsbogen op rechthoekige breukstenen kruisingspijlers. Transept met tongewelf. Koor en zijkoren onder tongewelf met straalgewelf in de koorsluiting. Ribben voorzien van gesculpteerde houten hoofdjes.

Mobilair

Beeldhouwwerk: Onze-Lieve-Vrouw met Kind, gepolychromeerd hout, 17de eeuw; Jezus aan het kruis, hout, 18de eeuw; Heilige Jozef met Kind, gepolychromeerd hout, 19de eeuw. Hoofdaltaar, houten Onze-Lieve-Vrouwaltaar van 1909; noordelijk zijaltaar, houten Heilig Rochusaltaar van 1909, beide door Lelan-De Clercq (Kortrijk). Koorgestoelte, eik, 18de eeuw; Preekstoel, eik, neogotisch, 1909, Goethyn uit Gent. Twee houten biechtstoelen; Glasramen van 1907-1908; Orgel van 1908 door gebr. Vereecken. Drie hardstenen grafstenen uit de 18de eeuw.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting Monumentenzorg Oost-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief.
  • Wortegem, Pastorie, Liber Memorialis.
  • VANDENBUSSCHE-VAN DEN KERCKHOVE C., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Oost-Vlaanderen, Kanton Oudenaarde, Brussel, 1978, p. 74-76.

Bron: VERBEECK M. & TACK A. 1998: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Oudenaarde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Tack, Anja
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Rochus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/28281 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.