erfgoedobject

Vijvers en vijverrelicten Asbeek-Zijpbeek

landschappelijk element
ID
301161
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301161

Beschrijving

Het gebied tussen het hoogterras en de Maas is een kwelrijk gebied waar doorheen de geschiedenis in de beekdepressies talrijke (vis)vijvers werden ingericht. Verspreid over het gebied "Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek" zijn in de beekvalleien nog elementen zichtbaar van het historisch netwerk van waterbouwkundige werken (wallen, dijken, grachten) dat in de middeleeuwen deels onder invloed van de kloostergemeenschappen werd uitgebouwd. Door het opstuwen van de beek en het opwerpen van dijken konden gemakkelijk vijvers worden ingericht. Ook werden de beken vaak omgeleid om verschillende vijvers te kunnen voeden.

In de beekvalleien van de Asbeek en Ziepbeek werden talrijke visvijvers aangelegd voor de karperkweek. De vijvers werden verpacht voor de visvangst, waarbij de pachter verantwoordelijk was voor het onderhoud van dijkjes, sluizen en kanaaltjes.

Deze vijvercomplexen blijven heel de 19de eeuw tot zelfs midden 20ste eeuw in gebruik, ondanks de toenemende bebossing van de heide. Vanaf de tweede helft van de 20ste eeuw gaat het geleidelijk aan dichtgroeien van het gebied ook hier gepaard met de verlanding van een groot deel van deze vijvers. Enkele van deze vijvers vormen nu nog belangrijke natuurlijke waterreserves en zijn vaak door middel van begroeide wallen onderverdeeld in compartimenten en omgeven door een dijk of ringwal. In de Ziepbeekvallei liggen nog enkele vijverrelicten met open water zoals de ‘Juffrouwenvijver’, de ‘Sluisvijver’, het ‘Gaarvijvercomplex’, de ‘Aspermansvijver’ en een moeras genaamd het ‘Slaaphuiscomplex’. In het Neerharenbos liggen nog meerdere dijken als restant van de vroegere viskweekvijvers. Het ‘Taarvijverke’ is een van de weinige vijvers die nog als open water is overgeleverd; de vijver werd uitgebaggerd om verlanding tegen te gaan. Na 1960 werd in het brongebied van de Asbeek nog een aantal vijvers uitgegraven in functie van de karperkweek en voorzien van een serie dijkjes. Het merendeel is nog steeds open water.

  • VERDURMEN I. 2014: Aanduidingsdossier ankerplaats ‘Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek’, definitieve aanduiding 12/02/2014. Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.

Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Steilrand van het Kempisch Plateau van de Kikbeek tot de Asbeek


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vijvers en vijverrelicten Asbeek-Zijpbeek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301161 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.