erfgoedobject

Burgerhuis in eclectische stijl

bouwkundig element
ID
304112
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304112

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek en context

Burgerhuis in klassiek geïnspireerde eclectische stijl, onderdeel van een geheel van vijf aanpalende woningen (nummers 36-44), naar een ontwerp door de architect Emile Thielens uit 1901. Opdrachtgever was mevrouw Albert Thys-Van den Wouwer, echtgenote in tweede huwelijk van Albert Thys (Antwerpen, 1840-Antwerpen, 1913), bankier en voorzitter van de Société Royale de Zoologie d’Anvers. Het betreft Maria Sophia Francisca Elisa Van den Wouwer (°Antwerpen, 1848), weduwe van Auguste Gossen, die in 1899 in het huwelijk was getreden met Albert Thys. Zij had in 1898 door Thielens al een geheel van drie burgerhuizen (nummers 30-34) laten bouwen op de aanpalende percelen. Het grondstuk voor beide vastgoedprojecten was oorspronkelijk eigendom van Auguste Gossen, die de Peter Benoitstraat liet doortrekken, en in 1894 en 1896 zelf al twee vastgoedprojecten had opgezet naar ontwerpen van Thielens. De bankier Edouard Thys, zoon van Albert Thys uit diens eerste huwelijk en stiefzoon van Maria Van den Wouwer, gaf Thielens in 1906 opdracht voor het ontwerp van de Banque de Reports, de Fonds Publics et de Dépôts aan de Meir, één van zijn meest imposante realisaties.

Uiteenlopend van typologie en vormgeving, levert het ensemble Thys-Van den Wouwer een staalkaart van de historiserende en eigentijdse bouwstijlen die de architect tijdens de late fase van zijn loopbaan beheerste. Twee panden in art-nouveaustijl (nummer 38 en nummer 40) worden geflankeerd door panden in neo-Franserenaissance-stijl (nummer 36) en in klassiek geïnspireerde eclectische stijl (nummer 42), met als afsluiter een hoekpand in neo-Vlaamserenaissance-stijl (nummer 44).

Het vastgoedproject Thys-Van den Wouwer behoort tot het latere oeuvre van Emile Thielens, die actief was tot zijn overlijden in 1911. Hij vestigde zich pas omstreeks 1890 als zelfstandig architect, na jarenlang in dienst te hebben gewerkt van de architecten Louis en François Baeckelmans, en vervolgens van Jules Bilmeyer en Joseph Van Riel. Vooral gekend voor zijn veelal pittoreske gebouwen van de Antwerpse Zoo, zette Thielens kort vóór 1900 voorzichtige stappen richting art nouveau, om tijdens zijn laatste levensjaren terug te grijpen naar een klassieke beaux-artsstijl. Tussen 1894 en 1901 bracht de architect in de Peter Benoitstraat en de Van Schoonbekestraat een ensemble van in totaal veertien burgerhuizen tot stand, waarvan er nog negen bewaard zijn.

Architectuur

Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de rijwoning vier bouwlagen onder een pseudo-mansarde. De lijstgevel heeft een verzorgd parement uit witte natuursteen, met gebruik van blauwe hardsteen voor de gegroefde plint. Nadrukkelijk horizontaal geleed door geprofileerde waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, is de opstand opgebouwd uit een tweeledige onder- en bovenbouw. Daarbij onderscheidt de onderbouw zich als een samenstel van een sokkelvormende, geblokte pui en een met schijnvoegen belijnde bel-etage, gemarkeerd door een oplopend, rechthoekig spaarveld. Axiaal van opzet, legt de compositie de klemtoon op het vierlicht met colonnetten van de bel-etage, en de bow-window van de tweede verdieping, met sterk geprofileerde, van sierlijsten voorziene basis, colonnetten en een bekronende balustrade. Verder regelmatige registers van rechthoekige deur- en vensteropeningen, de zijlichten van de bel-etage met entablement, de vensters van de tweede verdieping met middenkalf en deze van de topgeleding in geriemde omlijsting met entablement en balustrade. Het geveldecor bestaat uit diamantkoppen, rozet- en meanderfriezen, en stafwerk. Een klassiek hoofdgestel met een houten kroonlijst op consoles vormt de gevelbeëindiging. Het houten schrijnwerk van de vensters is bewaard, evenals het smeedijzeren art-nouveau-traliewerk van de pui; vernieuwde inkomdeur.

De plattegrond beantwoordt aan de typologie van de bel-etagewoning die is georganiseerd rond de centraal ingeplante traphal met bovenlicht.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1901#426.
  • Informatie over Maria Van den Wouwer verkregen van M. Windey (3 maart 2017).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304112 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.