is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Heilig Kruis
Deze vaststelling is geldig sinds
omvat de aanduiding als beschermd monument Parochiekerk Heilig Kruis: orgel
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Heilig Kruis
Deze vaststelling was geldig van tot
Parochiekerk opgericht in 1844-45 naar ontwerp van architect M.J. Wolters op de plaats van de oude parochiekerk. Stichtingssteen ingemetst links naast het portaal. Toegewijd aan de Heilige Barbara. Driebeukige hallenkerk onder een zadeldak met ingebouwde vierkante toren boven het portaal, schip van zes traveeën eindigend op een zuidelijk georiënteerd koor van één travee met driezijdige sluiting. Belangrijke plattelandskerk in neogotische stijl, omwille van het harmonieuze karakter van de constructie en als vroege uiting van de neogotische bouwstijl. Bakstenen gebouw op omlopende zandstenen sokkel met hardstenen cordonlijst. Eveneens omlopende fijne zandstenen spitsbogenfries onder de daklijst. Spitsboogvormig portaal in geprofileerde omlijsting met gemarkeerde zwikken. Getraceerd bovenlicht met oorspronkelijk beschilderd glas, onder meer de attributen van de vier evangelisten voorstellende. Gesuperposeerde hardstenen pilasters markeren het hoger opgaande middendeel van de voorgevel geopend door een rond venster en een spitsboogvenster erboven. Achtkantige torengeleding met horloge en slanke galmgaten, onder licht ingesnoerde leien torenspits. Zijbeuken en koor verlicht door ruime spitsbooglichten in geprofileerde zandstenen omlijstingen tussen versneden steunberen. Calvarie tegen de blinde koorgevel, onder zadeldak met uitgesneden houten windbord. Twee spitsboogvensters van de sacristie in de kooroksel aanvankelijk met gietijzeren maaswerk, vervangen door houtwerk.
Oorspronkelijk stucoverwelving op zuilen met krulbladkapiteel; schip met tongewelf, zijbeuken met kruisriboverwelving tijdens herstellingswerken van 1984-85 vervangen door dennenhouten beschot dat niet zo goed harmonieert met het stilistisch homogeen en zeer verzorgd meubilair van uitzonderlijke artistieke kwaliteit. Eind 1988 interieur herschilderd in de oorspronkelijke egaal lichte kleur.
Zijaltaren met schilderij van A. Van den Heuvel "Aanbidding der Wijzen" van 1652 en "Jezus wordt beroofd van zijn kleren" van 1664. Eiken neogotisch hoofdaltaar door J.B. Hauman (Gent) uit de 19de eeuw, met beelden van P. de Vigne-Quyo (Gent) en een schilderij van Jezus aan het kruis door D. Van den Bossche. Neogotisch eiken koorgestoelte en lambrisering; vier eiken neogotische biechtstoelen. Neogotische eiken preekstoel door J.B. Hauman. Tweedelige communiebank in smeedijzer en hout (19de eeuw, neogotisch). Neogotisch, gepolychromeerd natuurstenen epitaaf van R. Helias d'Huddeghem van 1865, met gesculpteerde voorstelling van de Verrijzenis door L. Blanchaert naar ontwerp van baron J. Bethune.
Orgel met kast naar ontwerp van A. Van Assche (1873).
Ten oosten van de kerk op het oud kerkhof gebouwde grafkapel van Rob. Helias d'Huddeghem, uit de tweede helft van de 19de eeuw. Bak- en hardstenen grafmonument in de vorm van een kleine neogotische kapel met gecementeerd zadeldak. Puntgevel omlijst door hoekobelisken met hogels en top met kruisbekroning. Spitsboogdeur met brede hollijst. Spits houten tongewelf en wanden met neogotische beschildering. Verscheidene ingemetste grafstenen.
Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)