Voormalige watermolen op de Jeker. Eerste vermelding in 1360, waarbij de heer van Hamal als eigenaar wordt vernoemd; in 1557 vermeld als molen "van Soest geheyten van Elch" (Othée). Van de 16de- tot de 18de eeuw uitgebaat door de familie Engelborgs uit Rutten. Circa 1965 buiten bedrijf gesteld. L-vormig geheel met kern uit midden 19de eeuw, periode waaruit ook het molenwerk schijnt te dateren. Latere aanpassingen.
Bakstenen gebouwen onder zadeldak (Vlaamse pannen), gegroepeerd rondom een langgerekt erf, dat aan de onbebouwde zijde door de Jeker wordt afgezoomd.
Woonhuis en molenhuis van zes traveeën en twee en een halve bouwlaag; licht verhoogde begane grond. Gesmeed ijzeren muurankers. Rechthoekige vensters (strek) met kalkstenen lekdrempels; houten roedeverdeling. Het molenhuis behield zijn oorspronkelijke deur: rechthoekig in een vlakke kalkstenen omlijsting; trap; oorspronkelijk houtwerk en bovenlicht met houten roedeverdeling. Deur en benedenvenster van het woonhuis zijn verbouwd. Rechter zijgevel met aandak en uilengaten.
Sluiswerk met maal- en lossluis nog aanwezig; metalen waterrad van het ondermiddenslagtype. Binnenwerk: zware, vrijstaande eikenhouten maalstoel; conische gietijzeren koppeling van horizontale naar verticale stalen assen; rondsels glijden over naaf met betrekking tot in- en uitschakelen; lichtsysteem met handwieltje; drie koppels stenen met houten steenkisten en ronde steenringen; alle toebehoren zoals graantrechters, tremel en dergelijke nog volledig aanwezig; gietijzeren haverpletter; houten meelbak; luiwerk voorzien van luiketting; de maalzolder wordt van graan voorzien via grote, houten trechters; afzonderlijke houten meelgoten.
In de haakse vleugel, dwarsschuur en stallingen. Iets lager gebouw van twee bouwlagen. Sterk aangepaste ordonnantie, mogelijk met hergebruik van kalksteen voor de rechthoekige halfdeuren. Overluifelde schuurpoort onder houten latei; kalkstenen posten met negblokken. Laag dienstgebouwtje (varkensstal, bakhuis?) tegenover het woonhuis.
- BAILLIEN H., Sprokkelingen over Tongeren en omgeving,, in Limburg, 57, 1978, p. 180-181.
- DE SCHEPPER J., inspecteur Bestuur Monumenten en Landschappen, onuitgegeven gegevens.
- S.N., Werkgroep Molenzorg Zuid-Limburg, Watermolens Zuid-Limburg, Tongeren, s.a., p. 24-26.