erfgoedobject

Onze-Lieve-Vrouwekapel

bouwkundig element
ID
85622
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/85622

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Onze-Lieve-Vrouwekapel
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Onze-Lieve-Vrouwekapel
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Onze-Lieve-Vrouwekapel
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Kleine wegkapel met opmerkelijke voorgevel in rococostijl, ingeplant in de knik tussen Slangstraat en Plezantstraat, loodrecht op De Ring, en vermoedelijk teruggaand op een 17de-eeuwse kapel.

Volgens archiefdocumenten is er al sprake van de "Capelle van Bagynhove gestaen ende gelegen op de grote Heerweg naar Dendermonde" in 1623, hersteld in 1639. Volgens de Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek (...) van 1772-1776 door landmeter J.B. Van Huffel staat de kapel opgetekend en beschreven op zijn huidige locatie, palend aan de woningen van P. Van Audekercke en P.J. De Graeve. Volgens de overlevering werd deze kapel afgebroken tijdens de Franse Revolutie en in 1818 (zie jaartal op de gevel) heropgebouwd op dezelfde plaats op initiatief van de familie Van Audekercke, van de aanpalende woning. Ze bekostigde de bouwwerken uit dank voor de genezing van hun kinderen na de cholera- en pokkenepidemie van 1816. Een andere bron zegt dat het gezin Pieter Louis Van Audekercke, bouwkundige, en Maria Josepha Van Geeteruyen, die acht kinderen hadden de kapel naast hun huis bouwden uit dankbaarheid voor de geboorte van hun eerste zoon op 22 april 1818. Waarschijnlijk bleef de 18de-eeuwse kapel wel staan en werd ze gerestaureerd of minstens met de gerecupereerde materialen gereconstrueerd, geïnspireerd door de gelijkaardige doch grotere Kapel van Tweebruggen.

Kapel met kleine eenbeukige ruimte en vlakke koorsluiting, opgetrokken uit baksteen en afgedekt door een zadeldak (natuurleien). Fraaie voorgevel, heden ruw beraapt en bekroond door een barokke in- en uitgezwenkte top met voluten en gebogen pseudofronton met ijzeren kruis. Begrenzende zandstenen verdiepte hoekpilasters met rocaillemotieven op hoge geprofileerde gebogen sokkel, en bekronend lijstkapiteel waarop de hardstenen voluten van de topgevel steunen. Fraaie spiegelboogdeur in een geprofileerde hardstenen omlijsting op neuten, met rocaillesluitsteen en inscriptie: "A.V.E./ MAR" (Ave Maria), voorafgegaan door twee treden in blauwe hardsteen, onder bekronende geprofileerde druiplijst. Dubbele houten deurvleugels met deurlichten versierd met smeedijzeren hekwerk met gekrulde motieven. Vierlob met jaartal "1818" in de geveltop. Linkerzijgevel met groot rechthoekig venster. Deels zichtbare beraapte rechterzijgevel.

Interieur. In tegenstelling tot de rijke decoratie van de voorgevel is het ondiepe interieur veel soberder. Gepleisterde en witgeschilderde wanden en natuurstenen tegelvloer. Tegen de koorwand staat een eenvoudige houten altaartafel met daarop een icoon en een kruisbeeld. Het oorspronkelijke gepolychromeerd houten beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, vermoedelijk uit 18de eeuw, wordt bewaard in de dekenij.

  • Gemeentehuis Hamme, Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek Der Prochie van Hamme ende Heerlykhede van Sint Anne Liggende binnen den Lande van Dendermonde, 1772-1776 by Jan Baptiste van Huffel, gesworen Landt-meter, 11de wijk, nummers 117-118.
  • Vlaams Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed, Agentschap Ruimtelijke Ordening Vlaanderen, afdeling Ruimtelijke Ordening Oost-Vlaanderen, archief.
  • DE POTTER F. – BROECKAERT J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks IV, deel I2: Hamme, Gent, 1889.
  • ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Oost-Vlaanderen. Kanton Hamme, Brussel, 1980, p. 22.
  • VAN BOSSCHE A., Waar men gaat langs Hamse wegen..., Hamme, 2002, p. 63-65.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Onze-Lieve-Vrouwekapel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/85622 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.