Geografisch thema

Steenveldstraat

ID
11082
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11082

Beschrijving

Straat met een quasi recht tracé vanaf de Oude Wijnendalestraat tot aan de Zeeweg/ Aartrijkestraat. Tracé als dusdanig reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778), midden het "B(ois) Verloren Cost", in eigendom van de heer van Wijnendale. Het gebied "Verloren Cost" in het noordoosten van Torhout wordt historisch gekenmerkt door schrale grond, weinig geschikt voor landbouwdoeleinden, en ook door de ontginning van veldsteen.

In 1570 noemt de Steenveldstraat de "straete van 't Makevelt te Bruggewaert" en in 1700 "Heerwegh naer Brugghe". De benaming "Steenveldstraat" is afgeleid van het toponiem "Steneveld", wat wijst op de ontginning van veldsteen in deze gronden. In 1700 staat het veld- en bosgebied tussen Steenveld- en Warandestraat bekend als "Steene". In 1798 wordt het gebied van 45 ha aangeslagen als nationaal goed. Van 1806 tot 1817 beheert het weldadigheidsbureau van Torhout het veldgebied. In 1820 wordt het veld in twee delen verkocht met het oog op de landbouwontginning en ook de aanplant van sparrenbossen. Op dat moment wordt er nog steeds veldturf gestoken die door arme mensen als brandstof wordt gebruikt. De Gentse grootgrondbezittersfamilie de Potter koopt het grootste deel van de gronden. De huidige benaming van de straat dateert van circa 1850. Van 1861 tot 1904 zijn er heel wat steenbakkerijen en steenovens op de hoek met de Zeeweg. Tot circa 1889 wordt nog veldsteen ontgonnen voor het onderhoud van een aantal wegen.

Typerend voor het begin van de straat ter hoogte van de Aartrijkestraat/ Zeeweg is het kleine gehucht "Drie Koningen" met Sint-Jan-Berchmansschool van circa 1893 (zie infra, Steenveldstraat nummer 2) en kerk Sint-Jozef Arbeider (zie infra, Steenveldstraat nummer +4) van 1963-1964, naar ontwerp van architect R. Schotte (Doornik). Voor de bouw van de kerk is er echter geen gehucht rond de school. De zogenaamde "pachthoeve Lagrou" (zie infra, Steenveldstraat nummer 1/ Zeeweg/ Aartrijkestraat) wordt circa 1890 gebouwd door de familie de Maere, eigenaars van het zogenaamde "Kasteel d'Aertrycke" (Zeeweg nummer 42). De overige bebouwing van dit gehucht dateert uit het laatste kwart van de 20ste eeuw. Vanaf 1968 wordt het gebied tussen de Steenveldstraat en de Zeeweg (voormalige kleiputten) verkaveld, als de zogenaamde "veldwijk".

Het westelijke deel van de Steenveldstraat wordt nog gekenmerkt door landbouwgebied met rechtlijnige lanenstructuren, ontgonnen vanaf de tweede helft van de 19de eeuw. De hoeve "Verloren Cost" (zie infra, Steenveldstraat nummer 23) en de hoeve van 1939 op nummer 25 zijn voormalige eigendommen van de familie de Potter d'Indoye. Laatst genoemde hoeve dateert slechts van 1939 met belangrijke uitbreiding in 1949. Huis met deels bewaarde witgeschilderde baksteenbouw en bewaard beluikt houtwerk; voorliggende weide met boomgaard. In de jaren 1950 richt de familie de Kosto-melkfabriek zie de weiden met koeien. In 1987-1988 wordt de fabriek gesloopt.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Torhout, 1939/1, 1949/1 (nr. 25).
  • BRUNO, Torhout rond 1900, Torhout, 1985, p. 228, 232.
  • HAELEWIJN R., Op verkenning door het oude Torhout + Stadsplan Thorhoudt binnen de vesten anno 1700, Torhout, 1976, p. 107.
  • HAELEWIJN R., Torhout in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1979, deel 2, prentkaart 30.
  • MESTDAGH M., Archief beelden Torhout, Gent, 2002, p. 42, 58.
  • MESTDAGH M., Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 183-184, 186-187, 221.
  • PYCK M., De historiek van de Torhoutse straten en straatnamen. Deel 2:Het agrarisch deel ten N.W. van het stadscentrum, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1977, p. 17.

Bron: VANNESTE P. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Heiligenbeeld Sint-Jozef

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Hoeve Verloren Cost

  • Omvat
    Kerk Sint-Jozef Arbeider en aanpalende pastorie

  • Omvat
    Pachthoeve Lagrou

  • Omvat
    Sint-Jan-Berchmansschool

  • Is deel van
    Torhout


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Steenveldstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/11082 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.