Geografisch thema

Eilandstraat

ID
14775
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14775

Beschrijving

Straat in het centrum van Harelbeke, die loopt van de Gaversstraat naar de Nijverheidsstraat. De straat is genoemd naar een perceel land "den Eylander", waar de straat eertijds naar toe liep. Volgens De Flou wordt de huidige straatnaam voor het eerst vermeld in 1902. Straattracé vermoedelijk ontstaan in het begin van de 19de eeuw, mogelijk na de aanleg van de parallel lopende spoorlijn Kortrijk-Gent in 1839. Vermoedelijk in het tweede kwart van de 19de eeuw laat burgemeester Ferdinand Wittebolle (1794-1842) op het perceel op de hoek met de Gaversstraat een woning, zogenaamd "Ma campagne", met herberg en brouwerij bouwen net ten zuiden van de nieuwe spoorlijn en ten westen afgebakend door de Arensbeke. Eerste weergave van het straattracé op de Atlas der Buurtwegen (1845) waar die wordt omschreven als "Brusselkes voetweg", weergegeven als "Chemin n° 38" met als beschrijving "Chemin du cabaret dit Ma Campagne à celui dit Brusselken". Eerste aanwezigheid van de bebouwing aan de zuidzijde van de straat komt voor op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1885). In het begin van de 20ste eeuw wordt de noordzijde volledig ingenomen door de gebouwen van houthandel " 't Zwijntje" van de familie Verstraete (Markstraat nummer 29); langs de Gaversstraat ligt nog steeds "Ma campagne". In de jaren 1970 wordt de woning van de oud-burgemeester afgebroken en vervangen door Cultureel Centrum Het Spoor (zie nabijheid van de spoorlijn Kortrijk-Gent) (nummer 6), dat circa 2000 wordt uitgebreid met een nieuwe stadsbibliotheek (nummer 2).

Thans korte, loodrechte straat met geasfalteerd wegdek. Enerzijds woonfunctie, anderzijds publieke functie. Afwisselend aaneengesloten of vrijstaande, voornamelijk 20ste-eeuwse bebouwing tot twee bouwlagen aan de oostzijde van de straat; westzijde getypeerd door de hedendaagse architectuur van de bibliotheek en het cultureel centrum van de jaren 1970. De oudste bebouwing klimt op tot circa 1850 en betreft de ten opzichte van de rooilijn teruggetrokken eenheidsbebouwing (nummers 17-25), thans zwaar gerenoveerde, voormalige éénlaagshuizen. Overige bebouwing, gegroepeerde eengezinswoningen, uit de jaren 1950. Vier eengezinswoningen op de hoek met de Nijverheidsstraat (nummers 35-41), gebouwd naar het ontwerp van het architectenbureau Jos Vanderperren uit Zaventem cf. bouwaanvraag van 1998. Voorts cultureel centrum Het Spoor (nummer 6) gebouwd in 1974-1975 (registratie in het kadaster in 1974) in opdracht van de stad Harelbeke door architect Jan Libbrecht zie gevelsteen "ARCHITECT LIBBRECHT JAN", met feestzaal, cafetaria, aula, foyer en vergaderlokalen; betonconstructie met bekleding met platen in sierbeton.

  • Archief Technische Dienst Harelbeke, Bouwaanvragen: Harelbeke, 1998/87.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Harelbeke, 1974/26.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1923, Deel III, kolommen 951, 954.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 232, 234.
  • Het stadhuis, in Harelbeke Open Monumentendag 10 september 1995, Harelbeke, 1995.
  • LAMPAERT F., De Harelbeekse straatnamen in 1845, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 2, nr. 3, 1999, p. 5.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 14.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Eilandstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14775 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.