Het graf met grafteken is opgericht voor de gevierde marineschilder Louis Artan (1837-1890). Louis Artan wordt beschouwd als de vernieuwer van het maritiem landschap in de schilderkunst. Hij introduceerde mee het pleinairisme en het impressionisme in de Belgische landschapsschilderkunst.

De menselijke resten van Louis Artan bleven voor zover bekend in het graf bewaard.

Het grafteken is een representatief voorbeeld van de samenwerkings-verbanden tussen de finde-siècle-kunstenaars op het einde van de 19de eeuw. Het grafteken is in 1890-1895 ontworpen door Victor Horta en het bronzen reliëf is van de hand van beeldhouwer Charles Van der Stappen.

Het grafteken uit 1890-1895 is een vroeg funerair ontwerp uit het oeuvre van Victor Horta. Het staat aan het begin van de evolutie van graftekens van het zerk-met-stèletype in het oeuvre van de architect. Horta herinterpreteert hier voor de eerste keer het klassieke idioom en het grafteken is daardoor een voorafspiegeling van zijn latere, volwaardige art-nouveauontwerpen.

Het graftype is nog klassiek van opzet met de traditionele funeraire typologie van zerk-met-stèle en een klassiek architectuurelement als het hoofdgestel. De architecturale vormgeving met het bronzen reliëf als blikvanger concentreert zich nog aan de voorkant van de stèle. In latere graftekens zal Horta de stèle langs alle zijden evenwaardig vorm geven.

Het grafteken vertoont anderzijds reeds vroege art-nouveau-elementen als de golvende lijnvoering, de soepele overgang tussen zerk en stèle, het terugkerend voetstuk en de afdekking met een koepelvormig kopstuk. Horta toont zich hier een prille vernieuwer van de funeraire kunst.

Het grafteken is een uitzonderlijke artistieke realisatie waarbij de zoektocht van twee kunstenaars naar hun persoonlijke vormentaal zichtbaar is.

Het reliëf van de hand van Charles Van der Stappen uit 1894 getuigt van de naturalistische stijl die het begin van de carrière van Charles Van der Stappen typeert voordat hij doorbreekt met werken in symbolisme en art nouveau.

Het grafteken is een uitzonderlijk voorbeeld van een grafteken in vroege art-nouveaustijl uit de periode 1890-1895 waar de ontwerper Victor Horta zoekt naar zijn eigen unieke vormentaal.

De culturele waarde wordt gevormd door de schenking van het grafteken door vrienden en medestanders met een subsidie van de Belgische Staat. Het schenken van graftekens aan belangrijke personen is een typisch 19de-eeuws fenomeen dat uitsterft in de 20ste eeuw. Het getuigt van de funeraire cultuur binnen het burgerlijke milieu van het fin de siècle waar Artan, Horta en Van der Stappen deel van uitmaakten.

Het grafteken is een belangrijke getuige van de vriendschapsbanden tussen de kunstenaars van het fin de siècle die elkaar ontmoeten in kunstenaarsverenigingen en vrijmetselaarsloges. In het geval Artan, Van der Stappen en Horta is dat meer bepaald de “Cercle des Arts et de La Presse”. Het initiatief om een grafteken op te richten voor Artan ontstond net vanuit de “Cercle des Arts et de la Presse” en getuigt dan ook van de waarde die zijn collegakunstenaars aan Artan hechtten. Artan en Horta waren ook lid van de loge “Les Amis Philanthropes”.

Het grafteken is gedecoreerd met de iris en viooltjes die voor de 19de-eeuwse burgerij bekend stonden als symbolen van Hades, de pijn van de versmachte liefde en vergeet me niet.