Beschermd monument

Gedenkkruis voor de slachtoffers van de eerste gasaanval (22 april 1915)

Beschermd monument van tot heden

ID
13025
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/13025

Besluiten

Oorlogsmonumenten
definitieve beschermingsbesluiten: 01-07-2009  ID: 4638

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Het gedenkkruis te Ieper voor de slachtoffers van de eerste gasaanval tijdens de Eerste Wereldoorlog (op 22 april 1915) is beschermd als monument. De bescherming omvat de grasheuvel met kruisbeeld, met inbegrip van het platform met twaalf stèles waarop deze heuvel is gelegen.



Waarden

Het gedenkkruis voor de slachtoffers van de eerste gasaanval (22 april 1915) is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

in casu historische context en militair-historische waarde: Gedenkteken opgericht voor de talrijke slachtoffers van de Duitse gasaanval van 22 april 1915 en de daaropvolgende gevechten in de omgeving van Steenstrate. Met deze gasaanval op het meest noordelijke punt van de Ieperboog, die het begin van de Tweede Slag bij Ieper inluidde, is er voor het eerst in de geschiedenis sprake van chemische oorlogsvoering op grote schaal.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: Als voorbeeld van een gedenkteken dat het tijdens de Tweede Wereldoorlog moest ontgelden. Het oorspronkelijk opgerichte gedenkkruis van de Franse beeldhouwer Maxime Réal del Sarte werd door de Duitse bezetter als al te anti-Duits ervaren en met dynamietstaven vernield.

artistieke waarde

Gedenkteken opgericht in 1960-1961 door architect Paul Tournon. Het kruis staat symbool voor de verzoeningsgedachte, het aluminium voor het mooiste materiaal van de (toenmalige) moderne industrie waarvan de uitstraling niet door aftakeling verbroken kon worden, terwijl de ruwe granieten blokken het gedenkteken een ruw en ingetogen karakter dienen te verlenen.

sociaal-culturele waarde

Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma.
De langdurige polemieken rond de oprichting van een 'verzoeningskruis' tonen aan dat de idee van een 'Frans-Belgisch-Duitse verzoening' in 1954 maar moeizaam aanvaard kon worden. Uiteindelijk zou de vredesgedachte toch de bovenhand halen en expliciet op het gedenkteken vermeld worden.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Gedenkkruis voor de slachtoffers van de eerste gasaanval

Diksmuidseweg (Ieper)
Gedenkkruis naar ontwerp van Paul Tournon, ingehuldigd in 1961. Dit 'Verzoeningskruis' vervangt een voormalige Franse gedenkteken voor de slachtoffers van de eerste gasaanval en de gesneuvelden van het 418de infanterieregiment, ontworpen door Maxime Real del Sarte (architect Robert Bourin).


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.