beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van tot heden
Neogotische kerksite van Haasrode
definitieve beschermingsbesluiten: 15-02-2005 ID: 4346
De bescherming als dorpsgezicht betreft het homogeen neogotisch ensemble van parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw en pastorie, dat tot stand kwam in de periode 1894-1895 naar ontwerp van de Leuvense architect Pieter Langerock (1859-1923). De site is ingeplant op een lichte verhevenheid en beslaat de hoek van de Milsestraat met de Armand Verheydenstraat.
De neogotische kerksite van Haasrode is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:
Eeuwenoude, omwille van haar bodemarchief tevens archeologisch belangrijke kapelsite in het voormalig ontginningsgehucht 'Hagarsrode' (1210), vermoedelijk in oorsprong een aan een kluis verbonden bidplaats, voor het eerst in 1483 vermeld als Onze-Lieve-Vrouwkapel – een op gemeenschappelijke gronden door de lokale 'gemeynte' opgerichte kapel met eigen kerkhof en miraculeus, eind 15de-eeuws Mariabeeld – die in de 18de eeuw was uitgegroeid tot een belangrijke bedevaartskapel en tenslotte in 1871, als gevolg van de aanzienlijke bevolkingstoename, het statuut verkreeg van zelfstandige parochie, formeel veruitwendigd door de oprichting in 1894-1895 van een nieuwe parochiekerk en pastorie naar ontwerp van de Leuvense architect Pieter Langerock (1859-1923).
Gebouwd op de middeleeuwse kapelsite waarvan de driehoekige kavelstructuur ten dele herkenbaar bleef getuigt de neogotische kerksite van Haasrode niet alleen van een historische continuïteit maar vormt tevens een typisch en goed bewaard voorbeeld van een nieuwe parochie uit het einde van de 19de eeuw: een enclavevormend ensemble in een sobere, maar verzorgde baksteenarchitectuur gevormd door de dominant ingeplante, eenbeukige en goed geproportioneerde Onze-Lieve-Vrouwkerk met achterliggend ommuurd kerkhof en de dwars op de straat ingeplante, tweelaagse pastorie met vooruitspringende linkertravee, straatbelijnende lage annex, aanleunende halfronde serre, het geheel omkaderd door een ommuurde, door buxushagen gestructureerde pastorietuin.
Door haar karakteristieke inplanting op een lichte verhevenheid ter hoogte van een wegenkruising en haar specifieke vormgeving bezit deze homogene en goed bewaarde kerksite een voor het dorp onbetwistbare beeldbepalende en structurerende centrumfunctie, op kleinere schaal bevestigd door de oude, publieke waterput aan de voet van de kerk.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw en pastorie [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/74 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.