Beschrijving
De bescherming omvat de voormalige herenhuizen Baillon met inbegrip van de ommuurde tuinen.
Waarden
De voor bescherming geselecteerde burgerlijke architectuur uit het geïnventariseerd bouwkundig erfgoed van de stad Dendermonde en deelgemeenten bestrijkt een zo ruim mogelijke typologische diversiteit die zowel betrekking heeft op privéwoningen als op openbare en overheidsgebouwen, binnen stedelijke én landelijke context. Zo komen op het vlak van woningbouw verschillende huizentypes en woonvormen aan bod gaande van kasteel, landhuis, villa, herenhuis, burgerwoning tot kwalitatieve volkshuisvesting binnen een arbeiderswijk en tuinwijkhuizen in seriebouw. Deze selectie vertoont sterke intrinsieke kwaliteiten op historisch, artistiek, wetenschappelijk en/of sociaal-cultureel vlak en qua authenticiteit, gaafheid, ouderdom, representativiteit en/of zeldzaamheid om het algemeen belang van het behoud te verantwoorden. Het merendeel van de voorgestelde privéwoningen zijn niet enkel architectuurhistorisch of artistiek belangwekkend doch tevens cultuurhistorisch betekenisvol. Mede door hun prestigieus karakter veruitwendigen zij de maatschappelijke positie en financiële draagkracht van de meest prominente en/of kapitaalkrachtige burgers die gedurende een specifieke periode de samenleving hebben beïnvloed. Andere bezitten een bijkomende waarde doordat zij een zeldzame rest vormen van een oudere historische woonsite. Door de aanwezigheid van hun kenmerkende oorspronkelijke aanhorigheden, zoals bijgebouwen, tuin of park met aanleg, tuinornamentiek, omheining en poort of hekwerk, vormen de geselecteerde items entiteiten, die in al hun componenten exemplarisch zijn en een uitzonderlijk karakter bezitten voor de regio. Tot dergelijk bijgaand landschappelijk kader behoren veelal één of meerdere opvallende bomen tot een uitgebreid bomenbestand, met een (natuur)wetenschappelijke waarde die tevens het historisch karakter van de woonsite opvallend visualiseren. De voorgestelde monumenten zijn overwegend in of nabij de dorpskern of aan belangrijke invalswegen gesitueerd, waar hun ruimtelijk structurerende waarde binnen het actueel stads- of dorpsweefsel hun betekenis als historische getuigenis voor de samenleving vergroot. Dit aspect geldt evenzeer voor de verschillende soorten overheidsgebouwen die tevens het oeuvre van vooraanstaande architecten vertegenwoordigen. Binnen de specifieke Dendermondse context, waarbij de stad tijdens de Eerste Wereldoorlog grotendeels werd vernield, zijn de geselecteerde items uitzonderlijke materiële getuigen van het vooroorlogse bouwkundig patrimonium.
Voormalige herenhuizen Baillon met inbegrip van de ommuurde tuinen is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde, historische waarde
in casu architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde: Sint Jorisgilde 53. Het deels vrijstaand voormalig herenhuis Baillon met ommuurde tuin in de nabijheid van de Dender is een mooi voorbeeld van een voormalige directeurswoning uit het tweede kwart van de 19de eeuw in neoclassicistische stijl met gaaf behouden interieur. Het beeldbepalend gebouw is illustratief voor de architectuur uit de periode van ontstaan en getuigt van het aanzien en de welvaart van de lokale nijveraars evenals van het belangrijk industrieel verleden van de stad Dendermonde.
Het uitzonderlijk karakter wordt bepaald door de zeldzaamheid van dit type woning binnen de specifieke context van Dendermonde. Daarenboven zijn de verschillende bedrijven die ondergebracht waren in de - inmiddels verdwenen - bijhorende bedrijfsgebouwen en de verschillende bouwfases van de herenwoning, die onder meer leidden tot de opdeling in twee afzonderlijke woningen, kenmerkend voor de permanente ontwikkelingen die dergelijk industrieel complex doormaakten.
De artistieke waarde blijkt uit het origineel en rijkelijk uitgewerkt interieur met salons in neoclassicistische en neorenaissancestijl met verzorgde fijne stucdecoratie, origineel schrijnwerk met onder meer beschilderde deuren, supraporta's met jachttaferelen, marmeren schouwen.
Sint Rochusstraat 58. Het deels vrijstaand voormalig herenhuis Baillon, gebouwd circa 1852 als onderdeel van de aanpalende woning en omgevormd tot afzonderlijke woning circa 1910, is illustratief voor de verschillende bouwfasen van een directeurshuis gekoppeld aan de industriële ontwikkelingen van het bijhorende bedrijf. De woning heeft het uitzicht van een begin 20ste-eeuwse herenwoning met kenmerkend kleurrijk gevelparement en verspringende voorgevel met benadrukte deur- en venstertraveeën en is samen met de aanpalende woning beeldbepalend voor de omgeving. Ook hier wordt het uitzonderlijk karakter bepaald door de zeldzaamheid van een vooroorlogse woning binnen de specifieke context van Dendermonde.