erfgoedobject

Kasteeldomein Norenburg

bouwkundig / landschappelijk element
ID
75118
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/75118

Juridische gevolgen

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Norenburg
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Kasteeldomein gelegen langs de vaart Brugge-Oostende aan de rand van het industrieterrein Waggelwater. Domein toegankelijk via een lange dreef. Kasteel toegankelijk via een lange dreef langs de omwalling waarbinnen het kasteel gelegen is. Gebouwen zijn fasegewijs tot stand gekomen.

A. Historiek

1561-1571: vermelding op kaart van Pieter Pourbus onder zelfde naam "noorenburch". Geheel gelegen binnen een dubbele omwalling met uitzondering van een bijgebouw. Het domein was toegankelijk via een lange dreef beginnend bij de Waggelwaterstraat.

1770-1777: op de kaart van Ferraris weergegeven als omwalde site met hoeve buiten de omwalling en kasteel binnen de omwalling.

1774-1799: op verschillende kaarten wordt het domein telkens op dezelfde manier weergegeven. Het kasteel op een L-vormige plattegrond ligt binnen een vierkante omwalling.

1800-1835: optrekken van het huidige gebouw met deels behoud van de oudere constructie binnen een ruimere rechthoekige omwalling.

Circa 1835: het domein bestaat enerzijds uit een kasteel met bijhorende lusttuin binnen de omwalling, en anderzijds een boomgaard, een huis en een tuin buiten de omwalling.

1875: uitbreiding buiten de omwalling met landgebouwen die tot op heden hier aanwezig zijn.

1907: opsplitsing in twee eigendommen, enerzijds de gebouwen binnen de omwalling en anderzijds de gebouwen buiten de omwalling.

1930: uitbreiding van het kasteel in westelijke richting. Opsplitsing van de lusttuin in boomgaard en broeikas.

B. Beschrijving

Kasteel op grosso modo rechthoekige plattegrond. 19de-eeuws uitzicht doch met oude kern zie zijgevels en interieur. Dubbelhuisopstand van vijf traveeën en drie bouwlagen onder schilddak. Centrale middenrisaliet van drie traveeën. Bepleisterde en beschilderde lijstgevels zijn opengewerkt op de begane grond met rondboogvensters. Meer uitgewerkte middenrisaliet met driehoekige frontonbekroning en uitstralende imitatievoegen op de begane grond. Bovenvensters gevat in rechthoekige traveenissen. Op eerste bouwlaag rondboogvensters, op de tweede bouwlaag rechthoekig venster waarvan de borstwering is voorzien van een typerend ruitmotief. Bewaard schrijnwerk, oorspronkelijke schuiframen in de late 19de eeuw omgebouwd tot vleugelramen.

Zijgevels, oorspronkelijk lager, met sporen van oudere muuropeningen. Rechthoekige muuropeningen, sommige nog met bewaarde afgeschuinde dagkanten, ontlastingsbogen en natuurstenen lateien met sporen die wijzen op vroegere kozijnconstructies. Bewaard laat-18de-eeuwse schuiframen.

Zuidgevel. Sobere verankerde bakstenen lijstgevel van zes traveeën. Later toegevoegde bouwlaag. Gevel opengewerkt met rechthoekige muuropeningen voorzien van deels behouden schrijnwerk met typerende kleine roedeverdeling.

Interieur.

Ruime inkom, ingericht als een soort ontvangstruimte in neo-Vlaamse stijl. Bordestrap.

Huidige keuken met plint afgeboord met Delftse tegeltjes. Schouw opgebouwd uit natuurstenen wangen met gesculpteerde kopjes waarop een zware barokke schouwbalk (vermoedelijk afkomstig van ergens anders) rust. Zoldering opgebouwd uit moer- en kinderbalken. De moerbalken rusten op natuurstenen consolestenen.

Salon met eenvoudig lijstwerk aan het plafond en lambrisering waarboven fries met empiremotieven.

Eetkamer aan de kant van tuinzijde gedeeltelijk aangekleed in neorenaissancestijl.

Op de verdieping kamer met eenvoudige empire-aankleding.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 208: Oorspronkelijk aanwijzende tabel, Sint-Andries, artikelnummer 69; 212: Kadastrale legger: Sint-Andries, artikelnummers 69, 845, 1392; 207: mutatieschetsen, Sint-Andries, 1875/2, 1907/1, 1930/5, 1938/7, 1971/24, 1981/7.
  • Rijksarchief Brugge, Fonds Mestdagh, nummer 1495, nummer 1496.
  • BALLEGEER J., Het kasteel "Norenburg" te Sint-Andries, in De kroniek van Sint-Andries, nummer 15, 1977, s.p.
  • VAN OUTRYVE D' YDEWALLE S., Beschrijving der gemeente Sint-Andries, 1930, p. 42-44.

Bron: GILTÉ S. & VAN VLAENDEREN P. met medewerking van VANWALLEGHEM A. & DENDOOVEN K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Brugge, Deelgemeente Sint-Andries, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL19, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

park

De toegang tot het kasteel Norenburg, met smeedijzeren hek gevat tussen bakstenen hekpijlers, loopt langs de oostzijde van de gesloten gracht en wordt gevormd door een dreef, aanvankelijk bestaande uit zomereiken en verder overgaand in linden. Deze dreef, die afbuigt voor het neerhof met boerenarbeidershuis en bijgebouwen, leidt naar een brugje dat de enige toegang vormt tot het eigenlijke kasteel met omliggend parkje.

Binnen de gracht heeft de parkstructuur een open grasveld aan de noordgevel van het kasteel, geflankeerd door struikenmassieven (hazelaar, rododendron, aalbes, hulst,...) die geleidelijk overgaan in opgaande bomen (zomereik, gewone en bruine Beuk, reuzenlevensboom, Amerikaanse eik,…).

Buiten de gracht en aansluitend bij het boerenarbeiderswoning bevinden zich aan de oostzijde van het domein een moestuin en een hoogstamboomgaard. Buiten de gracht situeert zich aan de westzijde van het domein nog een deel parkaanleg met opgaande bomen.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Is deel van
    Waggelwaterstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Norenburg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/75118 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.