De dekenij van Temse vormt een restant van het Oratorie gesticht in 1631 door de oratorianen. Het typisch 18de-eeuwse pand werd opgehoogd in 1898.

Historiek

De dekenij van Temse vormt een restant van het Oratorie gesticht in 1631 door de oratorianen. Zij waren een congregatie van seculiere priesters, opgericht door Philippus Neri in 1564 te Rome. De orde was zeer populair in Frankrijk en Italië en verspreidde zich tijdens de 17de eeuw over geheel Europa. Bisschop Triest zorgde ervoor dat de oratorianen zich ook vestigden in het Bisdom Gent. Hij vond de oratorianen de ideale priesters om het zielenheil over de parochie Temse over te nemen. In 1650, onder pastoor Laurentius Verachten, breidden de oratorianen hun taak uit tot het verschaffen van onderwijs door de oprichting van het Wase College. De orde werd als gevolg van de Franse Revolutie afgeschaft in 1797.

De paters namen hun intrek in het hoekpand Oeverstraat-Patersstraat. Stelselmatig breidden hun eigendommen zich uit langs de Oeverstraat.

Het pand werd gebouwd in opdracht van pater Lodewijk Bosch, toenmalig pastoor van de parochie, tussen 1745 en 1764.

Beschrijving

Het breedhuis telt 6 traveeën en 3 bouwlagen onder een schilddak heeft een centraal driehoekig fronton met een vierpas oculus. De baksteenbouw op arduinen plint heeft geprofileerde arduinen raam- en deuromlijstingen. De raamopeningen zijn segmentboogvormig. De spiegelboogdeur heeft een rijk uitgewerkte omlijsting met tussendorpel, sluitsteen en gekorniste waterlijst in rococostijl. Een gelede architraaf en brede kroonlijst fungeert als gevelafsluiting.

De bovenste bouwlaag werd pas opgetrokken in 1898 door architect Trifon De smet. Zijn ontwerp was volledig in harmonie met de rest van het huis dat ongeveer 150 jaar ouder was. De 18de-eeuwse dakconstructie werd hergebruikt als huidige dakconstructie. Tussen 1986 en 1988 werd de pastorie gerestaureerd onder leiding van architect B. Lambrechts door arbeiders van de Gemeentelijke Diensten. De latere bijgebouwen werden terug afgebroken. De binneninrichting werd aangepast aan de moderne noden én met aandacht voor een in de toekomst mogelijke herbestemming. Deze modernisering gebeurde met respect voor het historische structuur en het nog aanwezige interieur.

Het pand werd dwars op de voorgevel ingedeeld in drie sectoren van elk twee traveeën. De twee uiterste delen omvatten een groot en een klein salon / keuken. Het middendeel heeft een gang die oorspronkelijk van voor- naar achterdeur liep. De gang verbreedde eens de spreekkamer aan de straat voorbij tot een traphal. Een fraaie 19de-eeuwse houten trap met bordestrede leidt naar de bovenverdiepingen.

Beide bovenverdiepingen hebben een gelijkaardige opdeling met centraal een trap / nachthal en aansluitend 5 slaap- / badkamers.

Het volledige huis is onderkelderd doch de kelder bestaat uit twee afzonderlijke delen. Het linker deel is duidelijk het oudste gezien het tongewelf terwijl het linker deel met kleine gewelfjes vermoedelijk aangebracht werd in 1898. In de kelder werd een stichtingssteentje aangebracht (verplaatst in 1988) met volgende tekst: "LUD. BOSCH/ PROST VAN HET/ ORAT: PASTOR/ VAN TEMSCHE/ 1761".

Het interieur bleef vrij goed bewaard doch werd in 1986-‘88 sterk gerestaureerd. 18de-eeuwse vloeren, schouwen, binnenschrijnwerk met hang- en sluitwerk, trap, en stucwerk op plafonds en schouwen bleven bewaard op de benedenverdieping. De eerste verdieping werd soberder uitgewerkt doch ook hier is stucwerk op de 18de-eeuwse schouwen behouden. Ook hier bleef de plankenvloer en het oorspronkelijke binnenschrijnwerk bewaard. De 19de-eeuwse bovenverdieping is zeer sober en werd ingericht naar de 19de-eeuwse mode.