erfgoedobject

Mergelwoning

bouwkundig element
ID
200414
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200414

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Mergelwoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Mergelwoning
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Avergat
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Tweelagig enkelhuis van twee traveeën, deels onder zadeldak; deels onder lessenaarsdak, rechthoekige ramen met kalkstenen lekdrempels en dito deur met vlakke, kalkstenen omlijsting; volledig in mergel. Gebouwd in mergel. Achter de woning bevindt zich een grotkelder, toegankelijk via de woning. Reeds vermeld in de Atlas der Buurtwegen. Mergel is een marinaal, sedimentair gesteente, ontstaan uit samengekitte kalkresten van zeediertjes, afgezet in een ondiep gedeelte van de zee tijdens de jongste formatie van het Mesozoïcum. Deze steen is een poreuze, zachte, doch homogene kalksteen van witgeelachtige kleur, patinerend tot lichtgrijs. De ontgonnen steen werd geëxporteerd tot ver buiten de onmiddellijke omgeving voor de bouw van kerken, kastelen, kloosters en bij de constructie van architecturaal kwaliteitsvolle panden.

Het Avergat is de oeroude naam van de dalwand en de aan de voet ervan lopende straat, begrensd door de zogenaamde Mosserdel en Susserdel. Het achterliggende plateau is eeuwenlang vele honderden meters uitgehold door de winning van mergel als bouwsteen. Avergat is steeds het hart van de mergelontginning geweest. Men zit daar 42 meter onder de grond en de deklaag (leem, zand, kiezel, mergel) die het gewelf vormt, is tot 30 meter dik. De oudste inscripties gaan terug tot de 17de eeuw. De door de steenwinning ontstane en met elkaar in verbinding staande gangenstelsels Driesberg, Putberg en Grootberg (de vaak ten onrechte genoemde Avergaten), vormen een totale oppervlakte van circa 30 hectare.

  • BREULS T., De stallen, kelders, en groeven in de dalwand van het Avergat te Kanne. Onuitgegegeven nota, Kanne, september 1992.
  • GORISSEN I. & LEONARD J., Kanne - Over het behoud van een mergeldorp - Maatregelen met betrekking tot de specifieke mergelbebouwing, in functie van het behoud van ‘het witte dorp’.
  • GYSELINCK J., Mergel als bouwsteen. Monumenten en Landschappen, 8/4, 1989, pp.26-31.
  • THYS I., Lokaal erfgoedbeleid in de plattelandsgemeente Riemst.
  • VAN ORMELINGEN J., Landschapsecologie van de westelijke Jekerhellingen in Kanne. Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Brussel, 2001-2002.

Bron: Beschermingdossier DL002459
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Avergat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mergelwoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200414 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.