erfgoedobject

Flatgebouw

bouwkundig element
ID
302071
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302071

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Flatgebouw
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

In de Steenbokstraat zijn twee flatgebouwen uit de jaren 1920 naast elkaar gelegen. Beide getuigen van een zeer sobere, eerder historiserende aanpak binnen de toen populaire art deco. Tussen de burgerhuizen vormen deze hoge panden een blikvanger. Nummers 24-26 dateren van 1922 en werden voor rekening van architect François Van Rompaey gebouwd.

Van nummer 28 kennen we het bouwjaar door het jaartal "1925" in de geveltop. Over de ontwerper van dit pand zijn we niet zeker. Architect François Van Rompaey diende in 1924 en in 1925 een bouwaanvraag in voor de bouw voor eigen rekening van een gebouw met winkels, magazijnen en appartementen links van zijn flatgebouw op nummer 26. In het dossier uit 1924 zitten plannen voor een lager gebouw, die het jaar nadien in een nieuwe aanvraag zijn vervangen, maar die ontbreken in dit dossier. De originele plannen van het pand, met geveltekening en plattegronden, vinden we wel terug in een dossier dat Jos de Lange indiende in 1928 voor het uitvoeren van versterkingswerken aan het bestaande gebouw, dan eigendom van de S.A. Kleinberg. Daarbij werden kleine wijzigingen aangebracht aan een ouder plan, met aanduidingen in het rood van de werken en correcties in de tekst daar waar bouwheer en ontwerper worden beschreven. De originele namen van beide partijen zijn daarbij niet meer leesbaar, waardoor we niet zeker zijn of dit pand door Van Rompaey of door de Lange werd getekend. De sterke gelijkenissen met het naastgelegen pand op nummers 24-26 doen ons vermoeden dat het Van Rompaey was, maar de gebruikte stijl past evengoed in het oeuvre van de Lange.

De van oorsprong Nederlands-Joodse architect Joseph de Lange bouwde tijdens de eerste helft van de 20ste een bloeiende praktijk uit in Antwerpen, voornamelijk in dienst van de Joodse religieuze gemeenten en burgerij. Diamanthandelaar Henri Kleinberg (1862-1944), zaakvoerder van de Société Anonyme Kleinberg, die het pand in 1928 bezit, behoorde tot een Joodse diamantairsfamilie die zich omstreeks 1880 vanuit het Poolse Krakau in Antwerpen had gevestigd, en was een vaste klant van de Lange. In 1921 tekende de Lange al diens woonhuis in de Van Breestraat in Antwerpen, een ontwerp dat een eerste aanzet gaf tot de gematigde art-decostijl waarnaar zijn architectuur later in de jaren 1920 zou evolueren. Het flatgebouw dat hij in 1925 tekende is een typisch voorbeeld van de art-decostijl die de Lange typeert.

Het project omvatte een groot magazijn onder polonceauspanten op de begane grond, aan straatzijde twee winkelruimtes en een bureel, die op de tussenverdieping verbonden waren met drie tentoonstellingszalen, eveneens aan straatzijde. Op de verdiepingen telkens twee appartementen met klassieke indeling.

Het pand telt vijf traveeën, met een centrale toegangsrisaliet, en zes bouwlagen onder een mansardedak. Gecementeerde en geschilderde lijstgevel op een blauwe hardstenen plint met centrale verhoogde ingangstravee met kolossale erker en balkon. De aansluitende traveeën met kroonlijsten op klossen. In de centrale travee worden de deur naar het trappenhuis van de appartementen en de inrijpoort naar het magazijn gekoppeld onder een rechte latei, met een gekoppeld segmentbogig drielicht als bovenlicht, dat eigenlijk de tussenverdieping met de tentoonstellingszalen verlicht. Deze brede, gekoppelde en met bovenlicht bekroonde deur- en vensteropeningen, geven ook toegang tot de winkels in de zijtraveeën. Op de verdiepingen zitten rechthoekige vensters, in de ronde monumentale erker bestaande uit gekoppelde vijflichten; op de bovenverdieping zitten rondboogvensters. Op de borstweringen van de bovenvensters zijn panelen aangebracht met neoclassicistische ornamentiek (ranken, vazen) in reliëf. De centrale travee is bekroond door een gebogen fronton, met rond zoldervenster in de geveltop, en een gekoppeld rondbogig drielicht met tussenzuilen uitkomende op het balkon van de mansardeverdieping. Schrijnwerk is vervangen.

De centrale deur vormt de toegang tot het trappenhuis naar de appartementen en een liftkoker. Op de verdiepingen, telkens twee symmetrisch tegenover elkaar geplaatste appartementen met een klassieke indeling waarbij de kamers in enfilade achter elkaar zijn geplaats. Aan straatzijde salons, grenzend aan de inkomhal, achterliggende keuken en eetkamer. Achterin bad- en slaapkamers.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1924 #19288, 1925 # 20149, 1928 # 31522.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Flatgebouw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302071 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.