erfgoedobject

Duitse commandopost met observatiepost

bouwkundig element
ID
305345
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305345

Juridische gevolgen

Beschrijving

Betonnen militaire constructie, gelegen in een grasland ten noorden van de Gentseweg (N70), ten westen van Duivendam, net ten oosten van een bosje. De bunker ligt op ongeveer 400 meter ten oosten van de voorste bunkerlijn.

Historisch overzicht

Duitse bunker uit de Eerste Wereldoorlog, opgetrokken als onderdeel van de 'Westabschnitt'. Dit is een Duitse bunkerlinie uit de Eerste Wereldoorlog, die is aangelegd als onderdeel van de 'Stellung Antwerpen'. De bunkerlinie is ongeveer twaalf kilometer lang en situeert zich tussen de Schelde stroomopwaarts, ter hoogte van Fort Steendorp (Temse) tot de polders van Beveren. De meeste bunkers van de 'Westabschnitt' waren opgetrokken volgens gestandaardiseerde ontwerpen.

De bunker wordt aangeduid met 'GB', wat zou staan voor 'Gruppenbefehlstelle' aldus een Duitse kaart van de 'Nordabschnitt'. De constructie ligt op ongeveer 400 meter ten oosten van de feitelijke bunkerlijn, meer bepaald tussen de tweede en derde verdedigingslijn. Deze twee verdedigingslijnen dienden vooral tijdens de 'Armierung' aangelegd te worden. Gezien de ligging op 400 meter ten oosten van de feitelijke bunkerlijn, de grootte van de constructie en aangezien er op een andere Duitse kaart in deze omgeving 'Befehlstelle' gesitueerd worden, dient deze bunker inderdaad opgevat te worden als een commandopost met observatiegedeelte.

Beschrijving

Grotendeels bovengronds te situeren betonnen militaire constructie met een min of meer L-vormig (in spiegelbeeld) grondplan, op een vooruitspringend deel aan de (westelijke) voorzijde na. De constructie meet ongeveer 820 x 870 centimeter. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Op het betonnen dak is een bijkomende afwerkingslaag aangebracht. De dakranden en de hoeken aan voorzijde zijn afgerond afgewerkt.

Toegang aan oostelijke zijde. Naast de toegang zitten twee ronde openingen. De muur tussen portaal en de grote bunkerkamer is ten dele bewaard. In het betonnen plafond zijn de afdrukken van gegolfde plaatijzers te zien, die tussen ijzeren liggers waren aangebracht. In de muren zitten nissen en openingen. In het uitspringend deel aan westelijke zijde kan het observatiegedeelte via trapjes bereikt worden. In dit observatiegedeelte zit een grote opening doorheen het dak, waar oorspronkelijk een pantserplaat zat.

  • Brussel, Koninklijk Legermuseum, Fonds 185, doos 573: Kaiserliche Fortifikation Antwerpen. West-Abschnitt. Bataillonsabschnitten (kopieën geraadpleegd in het documentatiecentrum Simon Stevinstichting, Edingen).
  • Koninklijk Legermuseum Brussel, Fonds 185, doos 952: Nord I, 1. Regimentabschnitt, Bataillonsabschnitt I & II, 1:2500.
  • GILS R. s.d.: Typeplans Duitse bunkers uit 1917 te Antwerpen, Vesting, Antwerpen.
  • GILS R. 2001: Vesting Antwerpen. Deel IV. Bunkers en bunkerstellingen (1914-1945), België onder de wapens 19, Erpe.
  • VAN HOLLEBEEKE Y., BOURGEOIS J. & STICHELBAUT B. 2013: Inventarisatie van bovengronds bewaarde WO I – relicten van de Antwerpse Südabschnitt (Klein-Brabant tot kanaal Schoten-Turnhout), onuitgegeven studie Universiteit Gent, vakgroep Archeologie in opdracht van Provincie Antwerpen, Dienst Erfgoed.
  • VAN MEIRVENNE R. 2001: Duitse verdedigingslijn van 1917 op de Linkerscheldeoever, s.l.
  • VAN MEIRVENNE R. & DEVOS P. 2002: De Duitse bunkerlinie van Steendorp-Vrasene 1917, Kleine Cultuurgids Provincie Oost-Vlaanderen, Gent.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Duitse bunkerlinie Westabschnitt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse commandopost met observatiepost [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305345 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.