In 1973 tekenden Geo en Dirk Bontinck de plannen voor een nieuw congrescentrum ter uitbreiding van het Floraliënpaleis.

Historiek

Eind mei 1973 diende de N.V. Gemeentekrediet van België een aanvraag in voor de uitbreiding van het uit 1913 daterende Floraliënpaleis. Deze uitbreiding omvatte particuliere administratie met een congreshal voor culturele doeleinden. Het gebouw moest ook het Flanders Trade Centrum en Cultuur Centrum huisvesten, en bood daarnaast permanente expositieruimten voor de internationale jaarbeurs der Vlaanderen en de Gentse Floraliën. De plannen, gedateerd 23 mei 1973, werden opgemaakt door Geo en Dirk Bontinck in opdracht van aannemer-promotor Urbis N.V. Andere medewerkers waren het bureau Haecon voor stabiliteit, bureau Geirnaert voor de studie van de elektriciteit, bureau Varendonck – Vincent voor het sanitair, de verwarming en de ventilatie en bureau Erva voor de studie van de akoestiek.

Het Ministerie van Openbare Werken (Bestuur van de Stedenbouw en de Ruimtelijke Ordening, provincie Oost-Vlaanderen) weigerde aanvankelijk de vergunning omdat het gebouw het uitzicht van het park schaadde, omdat de functie niet paste in deze omgeving, omwille van de te verwachten verkeersoverlast, en omwille van de bedreiging van het al te beperkt aanwezige groen in Gent. Enkele weken later gaf diezelfde instantie echter toch groen licht omdat voor de bouw een bestaand gebouw gesloopt werd en op voorwaarde dat dit de laatste uitbreiding van het Floraliënpaleis betekende om zo een stelselmatige inkrimping van het Citadelpark verder te vermijden. Het ICC werd inderdaad gerealiseerd op de plaats van een uitgebrande vleugel van het complex. Op 1 oktober van datzelfde jaar gaf ook het stadsbestuur haar goedkeuring zodat kon begonnen worden met de bouw. De aannemer was de tijdelijke Vereniging N.V. R. Maes en N.V. L.L. & N. De Meyer. Minder dan twee jaar later, in september 1975, kon het complex al ingehuldigd worden door premier Leo Tindemans.

Rond de eeuwwisseling werden enkele verbouwingswerken uitgevoerd. Zo werd de voetgangers-as die doorheen het gebouw loopt, in 2001 dichtgemaakt. Momenteel loopt tot 2023 een renovatieprogramma op basis van een masterplan van evr-architecten uit 2016 waarbij de erfgoedelementen grotendeels behouden blijven. Dit programma voorziet onder andere een interne reorganisatie en renovatie van het bestaande gebouw en afbraak van de later toegevoegde glazen uitbouw aan de westzijde.

Beschrijving

Met een bruikbare oppervlakte van ruim 12.000 m² en een congreszaal die plaats bood aan een duizendtal personen, een twintigtal vergaderzalen en twee tentoonstellingsruimtes was het ICC destijds één van de grootste congrescentra van Vlaanderen. Internationaal werden in deze periode heel wat gelijkaardige faciliteiten gebouwd, zoals het kolossale Internationales Congress Centrum in Berlijn (1975-1979).

Het noord-zuidgerichte, onregelmatige volume van circa 80 op 100 m werd centraal tegen de zuidzijde van het Floraliënpaleis aangebouwd, tussen de Azaleahal (ten westen) en een gelijkaardig volume ten oosten (heden SMAK depot “De Rode Poort”). Het hoofdvolume omvat twee ondergrondse verdiepingen (parking) en drie bovengrondse bouwlagen met op de begane grond van zuid naar noord een ingangszone en een ontvangsthal met een open, ruime foyer en trappenhal (over drie verdiepingen), en een grote, afgesloten tentoonstellingsruimte van twee verdiepingen. Aan de zuidzijde bevindt zich op de eerste en tweede verdieping het zeshoekige auditorium met errond foyers (eerste verdieping) en vergaderzalen (tweede verdieping). Centraal op dit hoofdvolume bevindt zich een kantoortoren van drie verdiepingen op een sokkel. Deze kantoorverdiepingen zijn heel open met sanitair en verticale circulatie aan de kopse gevels.

De brutalistische gevelarchitectuur wordt gekenmerkt door uitkragende volumes (bijvoorbeeld van de concertzaal op de eerste en tweede verdieping in de zuidgevel), deels op pilotis. Opvallend is ook het consequent gebruik van beton (geprefabriceerde gevelelementen in gewapend beton, buitenplafond in geprofileerd gewapend beton, en de imposante pijlers aan weerszijden van de hoogbouw in ter plaatse gestort gewapend beton met speciale bekisting) en de grote vensterpartijen met aluminium schrijnwerk (met name in de foyer en trappenhal). Ook in het interieur is gebruik gemaakt van heel wat zichtbeton, in combinatie met zichtbare technische uitrustingen en een indrukwekkende metalen lichtarmatuur. De concertzaal kreeg, waarschijnlijk om akoestische redenen, een plafond in gelamelleerd hout en wanden en vloeren van geplakt tapijt.