erfgoedobject

Hoeve Hof van Rapenburg

bouwkundig element
ID
33614
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33614

Juridische gevolgen

Beschrijving

Nog deels omgrachte grote pachthoeve, omringd door akkers en weiland. Afgezonderd gelegen in het noordoosten van de gemeente grenzend aan Waarschoot, op het einde van een landweg. Aanpalende akkers in hun geheel omringd door de Kwadeveld Waterloop in verbinding met de Lieve.

Oprichting van de Rapenburghoeve waarschijnlijk in de 13de eeuw bij de ontginning van de streek. Het "Goed van Rapenburg" zou vrijwel vanaf het begin een vrij bezit geweest zijn ressorterend onder de Kasselrij van de Oudburg van Gent. Behoorde waarschijnlijk vanaf de stichting aan een van de meest vooraanstaande Gentse patriciërsfamilies. De eerste vermelde bezitter van de Rapenburghoeve circa 1400 was de familie van Raveschoot. Joos Triest was één van de voornaamste eigenaars in de 16de eeuw. Via de familie Alegambe kwam Rapenburg in 1708 aan de familie de Draeck Door huwelijk in 1786 werden de heren van Rode tot 1907 heren van Rapenburg.

Deels bewaarde grachten van het aanvankelijk ruim rechthoekig omgracht neerhof. Ten oosten, aansluitend omgracht perceel: vroeger hooghof waarop zich het buitenverblijf van de heren bevond, in 1692 nog vermeld als "casteel". Heden grote hoeve met losse bestanddelen. Monumentale ingangspoort aan de noordelijke erfzijde. Brede gewitte bakstenen poortgevel op gepikte plint. Recht afgedekt door een pannen ezelsrug, aan weerszij overstekend op houten dakzool boven uitgesneden consolenrij. Voorzijde van de poort met twee steunberen tegen de hoeken en lage korfboogpoort rechts van de rechthoekige doorrit. Achterzijde verzwaard door twee brede en twee smalle, bovenaan afgeronde steunberen.

Vlakbij de noordelijke walgracht en naast de ingangspoort: zuidelijk georiënteerd, lang boerenhuis van zeven traveeën (twee linker traveeën mogelijk latere toevoeging), onder zadeldak (pannen). Achterkeuken en stallen onder verlengd achterdakschild. Boven een vroegere deur in de oorspronkelijke achtergevel bewaarde zandstenen gevelsteen geplaatst in 1700, die het wapenschild van de familie de Draeck, heren van Ronsele, zou vertonen evenals de wapenspreuk "Sans Varier". Midden in de rechter zijgevel bewaarde verweerde natuurstenen cartouche onder rechte druiplijst met geschilderd opschrift: "'t Hof van/ Raepenburgh/ 1721". Verankerd en gewit bakstenen breedhuis op gepikte gecementeerde plint. Rechthoekige deur en vensters met rood- en witgeverfde luiken volgens de wapenkleuren van de huidige eigenaar graaf d'Ursel.

Deels gemoderniseerd interieur (onder meer vernieuwde vloeren en deuren). Bewaarde zoldering met kinderbalken op versierde moerbalken, balkuiteinden telkens op slof. Twee opkamers boven kelder met tongewelf.

Aan de zuidelijke erfzijde: deels gewitte bakstenen dwarsschuur onder links afgewolfd pannen zadeldak, voor 1965 nog met strobedekking en in 1975 aan de achterzijde uitgebreid met stallen. Aan de westelijke erfzijde: lange stalvleugel van gewitte baksteen op gepikte plint onder pannen zadeldak met twee klimmende dakvensters. In 1969 aan de achterzijde vergroot.

Aan de oostelijke erfzijde: kleine varkensstal en eenvoudige vroegere schaapsstal van gewitte baksteen met pannen zadeldak.

Ten noordoosten, achter de walgracht gelegen deels verbouwd bakstenen bakhuis van het samengestelde type.

Diverse recente bedrijfsgebouwen opgericht buiten het oorspronkelijk omgracht boerenerf (veldschuur en hedendaagse koestallen).

  • RYCKAERT M., Het Goed van Rapenburg te Zomergem, in Appeltjes van het Meetjesland, Jaarboek 30, 1979, p. 5-43.
  • TONDAT R., Bouwkundig erfgoed te Waarschoot, Maldegem, 1978, p. 33-35.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. 1994: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n5, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

De site met walgracht is vanuit het noordoosten bereikbaar via een dreef van opgaande populieren. De walgrachten rond de Rapenburghoeve bleven slechts gedeeltelijk bewaard aan de westelijke en oostelijke erfzijde. Knotwilgen omringen het opperhof en de westelijke gracht. Een net van watergangen, met de Kwadeveld Waterloop als de voornaamste waterloop, moest de grachten van water voorzien.

  • Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, beschermingsdossier DO001062, Goed van Rapenburg (VERBEECK M., 1995).
Auteurs: Cox, Lise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Hof van Rapenburg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33614 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.