erfgoedobject

Hoeve Vertruynengoed en hoeve Blauw Huis

bouwkundig element
ID
38633
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38633

Juridische gevolgen

Beschrijving

Grote omwalde hoeve, sinds 1232 eigendom van de Gentse cisterciënzerinnenabdij van de Bijloke en centrum van hun uitgestrekte bezittingen in Nazareth. Vermoedelijk zogenaamd naar de weldoenster van de Bijloke Ermentrudis Uutenhove (overladen in de Bijloke in 1242). Oorspronkelijk vierkant omwald goed omgeven door dreven die het goed verbonden met andere bezittingen (onder meer het Goed ter Linden) en de zogenaamde hospicebossen. In 1797, bij de overdracht van de bezittingen der Bijloke naar de Commissie der Burgerlijke Godshuizen omschreven als "een speelgoed rondom in sijn wallen met een optrekkende brugge, remisen, stallingen, nederhof ende voordere batimenten daerop staende, met de dreve leidende naar den berg, genaemt het Blauwhuys". Nu gelegen ten noorden van de autosnelweg. Een populierendreef verbindt het goed met de Klapstraat.

Binnen de nu grotendeels gedempte omwalling gelegen gebouwen bestaande uit twee complexen: ten noorden, de herenhoeve (nummer 5) met imposant gebouw met twee bouwlagen met ertegenover de grote schuur en stallen en ten zuiden het neerhof (nummer 6) met ten oosten ingeplant oud woonhuis en ten zuiden en ten westen, schuin ingeplante bedrijfsgebouwen.

Nummer 5. Herenhoeve, dubbelhuis van zes traveeën en twee hoge bouwlagen onder zadeldak (leien) tussen zijaandaken met vlechtingen, in kern opklimmend tot de 17de eeuw, op een wapenschild boven de deur gedateerd 1671. Heden verankerde witgekalkte gevels op gecementeerde plint. Rechthoekige vensters met behouden sponning en duimen en sporen van zandstenen hoekblokken (oorspronkelijk kruiskozijnen) en ontlastingsbogen. Verschillende vensters gedicht. Benedenvensters met kleine roedeverdeling. Rechthoekige deur met bovenlicht, afgeschuinde dagkanten en houten latei. Erboven wapenschild (van abdis van Bijloke?) met jaartal 1671. Rechts aangebouwd gedeelte met twee bouwlagen onder mansardedak (leien), toegevoegd in de loop van de 18de eeuw, mogelijk als verbouwing van een vroegere staltravee onder lessenaarsdak (sporen van schuin afdalende bouwnaad in blinde zuidgevel, met behouden zware balk van vroegere poort). Oostgevel van drie traveeën en twee bouwlagen met rechthoekige vensters onder houten latei en thans verlaagde centrale deur. Gevelbekroning door middel van centraal driehoekig fronton. Links aangebouwde garage onder laag zadeldak. Achtergevel met twee behouden zandstenen kruiskozijnen op de bovenverdieping en één bolkozijn van de opkamer in de derde travee, later toegevoegde keuken in de rechter travee

Interieur. Hoge kamers, links met grote haard met ingebouwde bakoven en zoldering met zware bepleisterde balken. Rechts van de ingang, lange gang met bepleisterd plafond met lijsten en 18de-eeuwse paneeldeuren. Een kamer met versierde schouw, mogelijk een altaarschouw waar vroeger mis gelezen werd.

Ten zuiden van het woonhuis, schuin ingeplante oude schuur en stallen onder afzonderlijke zadeldaken en met elkaar verbonden door nieuwe stallen, onder laag dak (golfplaten). Tegen de hoek van de schuur gebouwde hekpijler van vroeger toegangshek.

Nummer 6. Tegen de zuidgevel van de schuur van nummer 5 aangebouwde afsluitingsmuur met bakstenen hekpijlers met bekronend bolornament en ijzeren toegangshek van het neerhof. Schildje op het ijzeren hek met vermelding van de eigenaar "Burger Godshuizen Gent". Ten oosten, voorheen woonhuis van zes traveeën onder zadeldak (pannen) tussen zijaandaken met vlechtingen, eveneens opklimmend tot de 17de eeuw. Witgekalkte gevels op gecementeerde plint. Rechthoekige vensters, in r. travee kleiner venster van opkamer, en rechthoekige deur met bovenlicht. Ten westen, rechter van het toegangshek, schuin ingeplante bakstenen stallen onder zadeldak (pannen) met aansluitend in het zuiden ruime bakstenen schuur van acht traveeën met grote poorten aan de erfzijde. Rechts achter het woonhuis, vervallen bakhuis van het samengestelde type.

  • BOON J., De bezittingen van de Bijloke te Nazareth in 1637, in Heemkring Scheldeveld, Jaarboek II, 1971, p. 99-117.
  • HEINS A., Vieux coins en Flandre, Gent, 1903-1904. V.T., Bij de kaftfoto, in Berichten van de heemkring Scheldeveld, IX, 4, 1977, p. 67.
  • WALTERS J., Geschiedenis der Zusters der Bijloke te Gent, 2de deel, Gent, 1930, p. 32.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Deinze - Nazareth, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

De bijgebouwen van nummer 5 zijn deels verbouwd. De woning van nummer 6 werd gesloopt en vernieuwd en het schuur- en stalgedeelte bleef gedeeltelijk bewaard; een deel is ingestort. 

  • Informatie verkregen van de IOED Leie Schelde (23 december 2021).
Auteurs: Jacobs, Els
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Vertruynengoed en hoeve Blauw Huis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/38633 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.