Uitgestrekte gemeente met een oppervlakte van 2573 ha en 5753 inwoners (1981). Grenzend ten noorden aan Deurle en De Pinte, ten oosten aan Zevergem, Eke en Asper, ten zuiden aan Ouwegem, Huise, Kruishoutem, ten westen aan Kruishoutem, Petegem-aan-de-Leie en Astene. De Pinte, eertijds één van de wijken in Nazareth, werd bij K.B. van 2 juni 1868 een zelfstandige gemeente.

Vlak tot zwak golvend reliëf behorend tot de Vlaamse Zandstreek in het laag interfluvium tussen de Leie en de Boven-Schelde. Overwegend matig droge tot matig matte zand- en lemig-zandbodems. De Beerhofbeek loopt van west naar oost omheen het kasteel van Nazareth. In de zuidelijke helft van de gemeente stromen de Beeksteertbeek en de Plezierbeek. Oorspronkelijk gelegen in het centrum van de uitgestrekte heide zogenaamd Scheldeveld. In de 18de eeuw was een vrij groot deel van Nazareth bebost, in 1846 was er nog circa 500 ha bos. Historisch-geografisch behoort het gebied tot een jong ontginningslandschap met open percelen en naaldhoutpercelen.

Reeds vermeld in 1259 en 1381. Ressorteerde administratief en gerechtelijk zowel onder de kasselrij Oudburg (noordoostelijk gedeelte) als onder de kasselrij Oudenaarde. Behoorde tot het domein van de graaf van Vlaanderen. Het gedeelte van de wijk en latere gemeente De Pinte, centrum van de uitgestrekte heide, zogenaamd Scheldeveld, was eigendom van de Sint-Pietersabdij. De parochie Nazareth werd gesticht in 1240 na de verschijning van Onze-Lieve-Vrouw aan de bisschop van Doornik in de bossen van Nazareth. Midden 14de eeuw hield Jan van der Zickele van de graaf van Vlaanderen een stuk grond in leen en twee hofsteden in erfelijke cijns, die werden omgezet in lenen. In 1559 werd de heerlijkheid van Nazareth verpand voor een periode van 30 jaar aan Jacob van den Nesse, gehuwd met Philipote van der Zickele. In 1603 verkocht aan de bisschop van Gent en daarna teruggekocht door Lodewijk van Rockolfing, verwant met de familie van der Zickele.

Het planmatig aangelegde dorp is vermoedelijk opgericht in de 13de eeuw, met een bewoningsconcentratie rondom een vierkant dorpsplein met een omwalde kerk met kerkhof en via een lange dreef verbonden met het eveneens vierkant omwalde kasteel.

Groot aantal oude landbouwbedrijven, waaronder veel "sites met walgracht", gaan terug tot de middeleeuwen. Tot de oudste pachthoeven van de gemeente die thans nog bestaan, horen het Hof ter Galeien, Stede ter Steene, Goed ter Biezen, Goed ten Grooten Hove, Hof ter Meeren, Oude Goed, Vertruynengoed, Goed ter Linden, Coudenhof, Goed te Maaigem, Goed ter Lucht, Duizend Prijkels, 't Groot en Klein Beerhof, Hof te Schaapbeke. Twee belangrijke verbindingswegen Gent-Oudenaarde (noord) en Gent-Kortrijk (oost naar west) kruisen elkaar in het dorpscentrum.

Het station op de spoorlijn Gent-Oudenaarde, in gebruik sedert 1857, werd gebouwd in 1865 en gesloopt in 1983. Agrarisch gebleven dorp met inkrimpende landbouwactiviteit en toenemende forenzenbevolking na de aanleg van de E 17 autosnelweg die de gemeente over 9 km doorsnijdt.