Gelegen in een bocht van de Zwalm en omgeven door een klein voormalig kerkhof afgesloten door een witgeschilderde bakstenen muur met steunberen uit de 18de of de 19de eeuw en ijzeren toegangshek ten oosten. Acht bakstenen ommegangkapelletjes met plaasteren taferelen van 1928-29 staan op het begraasde, gedesaffecteerde kerkhof rondom de kerk.

Historiek

De oudste bouwgeschiedenis van het oorspronkelijke eenbeukige Romaanse of vroeg-gotische kerkje is onbekend. Diverse verbouwingen vonden plaats midden 17de eeuw: bouw van het koor in 1644, toren, schip en zuidtranseptarm in 1651. Bouw van zuidelijke sacristie in 1776. Huidig driebeukig schip gebouwd in 1851-53 naar ontwerp van architecten Vermeersch en Ameels ter vervanging van het eenbeukig laatgotisch kerkje met behoud van een deel van de vroegere westelijke gevel en toren uit eind 15de- begin 16de eeuw en het koor. Bij de bouw van de zijbeuken werd afbraakmateriaal gebruikt van de pas gesloopte kerk van de opgeheven parochie Hermelgem. Herstellingswerken in 1901 onder leiding van architect H. Vaerwyck en 1952.

Beschrijving

Georiënteerde kerk met plattegrond van een driebeukige pseudo-basilicale kerk van vier traveeën met vierkante westelijke toren geflankeerd door doopkapel ten zuiden en bergplaats met trap naar doksaal ten noorden, koor van twee traveeën met driezijdige sluiting geflankeerd door sacristie en berging. Grotendeels opgetrokken uit baksteen op zandstenen plint; sporen van Doornikse kalksteen in de oorspronkelijke westelijke gevel en als hergebruikt materiaal in toren en koor en in de plint van de voormalige noordelijke transeptgevel; verwerking van zandsteen voor steunberen en accentuerende details. Voorheen witgeschilderd.

Vooruitspringende vierkante westelijke toren met vier geledingen met zandstenen hoekblokken, ten westen gesteund door twee versneden hoeksteunberen, geflankeerd door doopkapel en bergplaats onder lessenaarsdak. Portaal in gedeeltelijk bewaarde geprofileerde zandstenen omlijsting en gesinterde bakstenen; erboven eenvoudig spitsboogvenster in geprofileerde bakstenen omlijsting met zandstenen waterlijstje en spleetvormig venstertje in luikamer. Klokkenkamer met gekoppelde rondboogvormige galmgaten onder doorlopend waterlijstje. Onder kroonlijst steigergaten. Ingesnoerde achtkantige leienspits met torenkruis en haan. Zijgevels afgelijnd door baksteenfries en verlicht door eenvoudige rondboogvensters.

In de westelijke gevel van de noordelijke zijbeuk arduinen gedenksteen van wederbouw van de kerk van 1851. Sporen van de vroegere transeptgevels in metselwerk. Eerste travee van koor met gedicht gotisch venster verborgen achter aanbouwsels, tweede traveeën met rondbogig venster. Tegen oostgevel, 17de-eeuws kruisbeeld van calvarie in geschilderd hout, nu in de kerk geplaatst, en voorzien van een kopie buiten. Zuidelijke sacristie met plint van grote zandsteenblokken. Deur door middel van nagels gedateerd 1776, in de noordelijke berging hergebruikte deur op dezelfde wijze gedateerd 1719.

Interieur. Schip uit midden 19de eeuw met beuken gescheiden door gedrukte rondboogvormige scheibogen rustend op gemarmerde zuilen met Toscaans kapiteel op hoge vierkante basis van gepolijste arduin. Midden- en zijbeuken met gedrukte gewelven, oorspronkelijk met decoratief stucwerk, gescheiden door gordelbogen rustend op kroonlijst en gecanneleerde consoles. Zijbeuken met zwartmarmeren lambriseringen en wanden tot de hoogte van de vensterdorpels in marmerimitatie. In laatgotisch koor, lambriseringen in marmerimitatie. Op luikamer in toren, sporen van de westelijke gevel van het voormalige kerkje van Doornikse steen.

Mobilair. Schilderijen: drie altaarstukken uit de 17de eeuw: Heilige Drievuldigheid vereerd door Alle Heiligen, Heilige Gregorius de Grote en Heilige Odilo bij de Verlosser en Onze-Lieve-Vrouw Koningin van Alle Heiligen door Simon De Paepe II. Aan weerszij van hoofdaltaar twee 19de-eeuwse panelen geschilderd op doek met Heilige Petrus en Heilige Paulus, de titelheiligen van de gesloopte kerk van Hermelgem. Aan de muren van de zijbeuken hangen in totaal acht schilderijen uit de 17de eeuw.

Beeldhouwwerk: plaasteren heiligenbeelden op consoles aan de pilasters van de scheibogen gewijd in 1915 en 1920, en twee geschilderde houten beelden, Onze-Lieve-Vrouw uit de 17de eeuw en Heilige Barbara van geschilderd lindehout uit de 19de eeuw door I.C. De Rycke. 17de-eeuws Christusbeeld van calvarie in geschilderd hout.

Hoofdaltaar, portiekaltaar van geschilderd hout van 1652 met aanpassingen uit het vierde kwart van de 18de eeuw en trommeltabernakel van 1755 (?). Noordelijk zijaltaar van de Gelovige Zielen gedateerd in cartouche 1666, aangepast in het vierde kwart van de 18de eeuw; zuidelijk zijaltaar van Onze-Lieve-Vrouw van Alle Heiligen uit de 17de eeuw en volgens cartouche met chronogram aangepast in 1765. Twee koorbanken uit het vierde kwart van de 18de eeuw, versierd met hergebruikte medaillons, vermoedelijk van de orgelkast. Communiebank van smeedijzer door Schoenmaecker (Oudenaarde) van 1838. Eiken kansel in classicistische stijl uit de tweede helft van de 18de eeuw, opgehangen aan hoek van koor en zuidelijke zijbeuk. Twee eiken biechtstoelen in renaissancestijl uit midden 17de eeuw, bijgewerkt in de 19de eeuw, en twee biechtstoelen versierd met griffioenen van circa 1876.

Orgel van 1855 van P. Haelvoet (Kerkhove), orgelkast met oudere fragmenten van 1768 in eik. 17de-eeuws doopvont van roodgevlamd marmer met vernieuwd achtkantig voetstuk. Eiken kerkmeestersbanken uit de 18de eeuw en aangepast in 1851 aan weerszij van tochtportaal. Plaasteren kruiswegtaferelen ingemetseld in de muren van de zijbeuken tijdens interbellum. Twee figuratieve glasramen in koor geschonken in 1938. In schip acht glasramen met sobere decoratie, opschriften en namen van schenkers aangebracht onder pastoor H. Van den Brinck, aangesteld in 1927. Verschillende oude grafmonumenten en epitafen uit de 18de eeuw ingewerkt in de vloer van de zijbeuken en in de buitenmuren van de kerk.