Henri Vaerwyck was de vader van de meer bekende architect Valentin Vaerwyck. Hij was als architect verbonden aan de neogotische heropleving, en vooral actief tijdens de jaren 1890 en 1900. Zijn oeuvre bestaat vooral uit religieuze architectuur. Hij wordt vaak verward met zijn neef Henri Vaerwyck-Suys. Deze laatste tekende zijn werken tevens met Henri Vaerwyck, nadat zijn oom Henri Vaerwyck in 1919 overleden was.
Henri heeft tevens vaak samengewerkt met zijn zoon Valentin. Het zogenaamde “Bureau Vaerwyck” heeft een aanzienlijk aantal restauraties en vergrotingen van kerken en ontwerpen voor burgerlijke bouwwerken op zijn naam staan. De inbreng van beiden is moeilijk te onderscheiden. Waarschijnlijk werd Valentins bijdrage in de restauratieprojecten groter naarmate de jaren vorderden.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Dok-Noord 3-5, 6-7, 3A-D, 7A-D, 6A, 4B-F, Sassevaartstraat 42-46, 47-48, Sint-Salvatorstraat 18, 20B, 18A-B (Gent)
ACEC-site, voorheen constructie-atelier Carels. Het bedrijf werd in 1839 door Charles-Louis Carels opgericht aan Klein Meerhem en 1861-62 overgebracht naar de huidige vestiging aan Dok-Noord, waar het zich weldra tot een der speerpuntbedrijven in de machinebouw zal opwerken. De bedrijfgebouwen dateren voornamelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw en het eerste kwart van de 20ste eeuw. De site werd met respect voor het industrieel archeologische karakter herbestemd tot een multifunctioneel complex.
Dorpsstraat 9 (Sint-Martens-Latem)
Dienstgebouw en "bergplaats voor de automobiel" van het kasteeltje Les Buttes Sainte Aldegonde, daterend van 1907 naar ontwerp van de architecten Henri en Valentin Vaerwyck. Geschilderd bakstenen gebouw in cottagestijl met vloeiende en verspringende leien daken met dakruitertje en opmerkelijk houtwerk.
Steenweg 46 (Nazareth)
Alleenstaand eclectisch burgerhuis met art-nouveau-elementen, daterend van 1909 naar ontwerp van architect Henri Vaerwyck. Enkelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, met voortuintje. Voorgevelparement van witte en groene geglazuurde tegels op een arduinen plint.
Brusselsesteenweg 51-59, 51A (Gent)
Imposant ensemble gevormd door drie burgerhuizen in eclectische stijl, gedateerd 1897 door middel van gevelstenen op de geveltop van nummer 51A-53 en naar ontwerp van architect H. Vaerwyck. Drie enkelhuizen van drie bouwlagen met souterrain en respectievelijk twee, drie en twee traveeën, onder zadeldak.
Belfortstraat 29 (Gent)
Markant enkelhuis van vier traveeën en drie bouwlagen met mansardedak voorzien van dakkapellen, gedateerd 1907 op hardstenen sokkel, naar ontwerp van Henri en Valentin Vaerwyck. Natuurstenen, eclectische lijstgevel met invoeging van een aantal soms vrij geïnterpreteerde empire-ornamenten. Aanbouw met bepleisterde lijstgevel van drie bouwlagen in de Onderstraat.
Jongensschoolpleintje 1-10, 11 (Lievegem)
Oorspronkelijk achter huizenrij gelegen schoolgebouwencomplex opgericht rond rechthoekige binnenkoer met behouden woning van de hoofdonderwijzer; bakstenen dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak van 1865 naar ontwerp van architect Edmond de Perre.
Hooiwege (Evergem)
Kapel van het voormalige armenwerkhuis en klooster van de zusters Franciscanessen. Gebouw van zes traveeën onder zadeldak met zeshoekig dakruitertje, gebouwd in 1904 naar ontwerp van architect Henri Vaerwyck.
Gasterbosstraat 1 (Herk-de-Stad)
Het kasteel in neo-Vlaamse-renaissancestijl werd in 1890 ontworpen door Auguste Van Assche en gaat terug tot een 17de-eeuwse hoeve. De kasteelaanhorigheden werden in dezelfde stijl ontworpen door Henri en Valentin Vaerwyck in 1902. Het park in landschappelijke stijl werd aan het einde van de 19de eeuw aangelegd in functie van de jacht.
François Benardstraat 64-68 (Gent)
Architect Henri Vaerwyck ontwierp dit ensemble van heden drie rijk geornamenteerde burgerhuizen in neobarok in 1887 in opdracht van Edmond Paternotte, de bekende Gentse steenkapper en aannemer die op de Visserij woonde. Identieke enkelhuizen van twee bouwlagen onder een zadeldak met leien en de nok parallel met de straat.
Hoogstraat 2 (Zwalm)
Georiënteerde kerk met vierkante westelijke toren, acht ommegangkapelletjes van 1928-29, omgeven door een ommuurd voormalig kerkhof afgesloten met ijzeren toegangshek.
Onze-Lieve-Vrouwkerkplein 1, 1B (Dendermonde)
Imposante gotische collegiale kerk ingeplant te midden van het huidige Onze Lieve Vrouwkerkplein ten noorden van de Kerkstraat, tot 1784 omgeven door het kerkhof. Nu is de kerk grotendeels omgeven door een lage haag en enkele bomen en struiken. Op de plaats van het kerkhof aan de zuid- en westkant is een parkje aangelegd. De complexe bouwgeschiedenis van de kerk sluit nauw aan bij de geschiedenis van de stad Dendermonde.
Vredesplein 36 (Zwalm)
Driebeukige basilicale kerk met zeskantige houten kruisingstoren, ingeplant op een verhevenheid in een ommuurd kerkhof, ten westen calvariekapel in neoclassicistische stijl.
Frans Van Schoorstraat (Dendermonde)
Driebeukige basilicale neogotische kerk uit 1907 met een naar het zuidwesten gericht koor een en iets uitspringende vierkante noordoosttoren boven de voorgevel. Het ontwerp is van de Gentse architect Henri Vaerwyck. Het in neogotische stijl uitgevoerde interieur dateert constructief uit 1903-1906 en vormt een harmonieus geheel met de art-decogetinte inbreng uit 1923-24.
Joann.-Bapt.Van Langenhaeckestr. 1 (Ninove)
Gelegen op een hellend terrein met hoge dam. De voormalige kerk, afhankelijk van de abdij van Nijvel, dateerde uit de 15de- 16de eeuw; zij was klein en breed, had een zware toren met ten zuiden traptoren, hoger koor en bijgebouwde zijbeuken. Neogotische vernieuwing in 1909, met uitzondering van het laatgotische koor. De plattegrond vertoont heden: vierkante westtoren met achtkantige noordelijke en zuidelijke traptoren, driebeukig schip van vier traveeën; koor van drie rechte traveeën met driezijdige sluiting, twee zijkoren van één rechte travee met driezijdige sluiting en een ten noorden gelegen sacristie.
Waarschootdorp (Lievegem)
Tijdens oudejaarsnacht 2001-2002 werd de kerk door een moedwillige brandstichting geteisterd waardoor ze nagenoeg volledig vernield werd. Enkel de kerktoren en een deel van de zijbeuk is blijven staan.
Brusselsestraat (Dendermonde)
Imposante, deels 18de-eeuwse en 14de- en 15de-eeuwse parochiekerk. De neobarokke voorgevel ziet uit op de Brusselsestraat, de stoep is afgesloten met een laag ijzeren hek links en rechts van het toegangsportaal. De kerk ontvouwt een driebeukig schip van vijf traveeën met aansluitend koor van één travee met driezijdige sluiting, vierkante massieve gotische toren met aangebouwde sacristie en het vroegere rechthoekig koor met rechte sluiting; zeszijdig traptorentje tegen de noordelijke torenmuur.
Markt (Lievegem)
Georiënteerde hallenkerk met drie beuken van zes traveeën onder afzonderlijke zadeldaken, een vroeggotische vierkante kruisingstoren, grotendeels herbouwd in 1921-1923, tussen niet uitspringend transept, een hoofdkoor met vijfzijdige sluiting en zijkoren met driezijdige sluiting. Er zijn vrijwel geen precieze historische gegevens omtrent oorsprong en vroege bouwevolutie van de huidige kerk, voor eind 16de eeuw.
Dorpsplein (Wetteren)
De bouw van de oudste onderdelen van de huidige kerk, de gotische toren en het koor, wordt in de literatuur doorgaans geplaatst in de 16de eeuw, doch de toren klimt waarschijnlijk op tot de 15de eeuw. Wellicht vonden er herhaaldelijke verbouwingen plaats. Eind jaren 1880 was de kerk in slechte staat. De plannen voor een volledig herstel en uitbreiding van de kerk werden in 1892-1893 opgemaakt door architect Henri Vaerwyck.
Gentweg (Gavere)
Georiënteerde, deels gotische en neogotische kerk met omringend kerkhof. Het koor klimt vermoedelijk op tot de 13de eeuw. Mogelijk eind 15de eeuw werd de toren in hooggotische stijl en de kruisbeuk gebouwd. In 1893 werd de kerk vergroot met een nieuw driebeukig schip in neogotische stijl naar ontwerp van H. Vaerwyck. Omringend kerkhof, van de straat afgesloten door lage ijzeren hekken tussen bakstenen pijlertjes. Op het kerkhof bevinden zich een lijkenhuis en voornamelijk 20ste-eeuwse graftekens.
Schelderodeplein (Merelbeke)
De dorpskerk is vanouds excentrisch ingeplant ten opzichte van de dorpskern. In kern gotische kerk uit 14de-15de eeuw, waarvan onder meer de toren resteert. De kerk werd aangepast in de 18de eeuw en werd vergroot en hersteld vanaf 1877 in neogotische stijl, naar ontwerp van architect August Van Assche. Ommuurd rechthoekig kerkhof omheen de parochiekerk met een collectie van voornamelijk 20ste-eeuwse graftekens.
Oombergenstraat (Zottegem)
De kerk is ingeplant op een verhevenheid in een ommuurd kerkhof met een hoofdtoegang met ijzeren poort ten westen, bereikbaar via een trap met arduinen treden. Van de éénbeukige romaanse kerk is het schip gedeeltelijk bewaard. Eind 14de - begin 15de eeuw werd een massieve vierkante westtoren gebouwd, geflankeerd door een rond traptorentje. In 1579 en 1582 werd de kerk vernield door brandstichtingen. Vanaf 1597 werkte men aan de heropbouw van de vernielde kerk. later nog meermaals uitgebreid en aangepast.
Westremstraat 1 (Wetteren)
Parochiekerk met omringend kerkhof gelegen op terp. De plattegrond heeft nu de vorm van een Latijns kruis met één beuk van drie traveeën, een vierkante kruisingstoren, twee ongelijke transeptarmen en een vijfzijdig koor met kleine rechthoekige sacristie in de zuidoostelijke oksel. Het schip gaat hoogst waarschijnlijk terug tot het romaanse zaalkerkje, opklimmend tot de eerste helft van de 12de eeuw.
Marktplein (Sint-Lievens-Houtem)
Parochiekerk met romaans koor uit de 11de tot 12de eeuw, geflankeerd door twee traptorens: van de noordtoren bleef alleen de onderbouw bewaard, heden opgenomen onder het dak, zuidtoren met aanpalend martyrium uit de 10de eeuw. Classicistisch schip van circa 1776. Omgevend en ommuurd kerkhof met graftekens uit de 19de en 20ste eeuw.
Dries 23 (Sint-Gillis-Waas)
Georiënteerde kerk omringd door een plantsoen waarin een gedenkteken aan de Boerenkrijg in 1798, en één aan de beide Wereldoorlogen. Smeedijzeren afsluithek van 1760, aan vierkante arduinen pijlers met siervaasbekroning. De kruiskerk met vroeggotische vieringtoren werd in de eerste helft van de 15de eeuw progressief heropgebouwd en hoger opgetrokken.
Essestraat 1 (Maarkedal)
Dorpskerk ingeplant aan de oostelijke straatzijde met georiënteerd koor afwijkend naar het zuiden op rechthoekig perceel aan hoek Essestraat, ruimte overeenstemmend met het vroeger kerkhof. Huidige kerk kende drie grote bouwfasen, de oudere bouwevolutie is evenwel slechts fragmentarisch bekend.
Sint-Margrietstraat (Gent)
Plattegrond ontvouwt een driebeukige, pseudobasilicale kerk van zes traveeën met een halfrond afgesloten koor ingeschreven in een vijfzijdige absis en recht afgesloten zijbeuken. Polygonale traptoren in zuidwestelijke kooroksel, achtkantige klokkentoren boven het koor.
Kerkplein (Eeklo)
Neogotische kerk op de plaats van de vroegere, in 1878 gesloopte parochiekerk, en gebouwd naar de plannen van 1875 van de Gentse architect Modeste De Noyette, uitgevoerd door aannemer Désiré Heysse tussen 1878 en 1883.
Kerkstraat 7 (Lievegem)
Achterin gelegen gebouw, voorheen im ommuurde tuin met fraai ijzeren hek; vijf + één traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd in 1780 naar ontwerp van bouwmeester Hebbinghausen op de plaats van een ouder huis, aangekocht in 1664 als pastorie. Links travee toegevoegd in 1899 naar ontwerp van architect Henri Vaerwyck.
Frans Van Schoorstraat 12 (Dendermonde)
De pastorie uit 1908-1909 werd gebouwd in neostijl naar ontwerp van architect Henri Vaerwyck na de voltooiing van de nabijgelegen neogotische Sint-Egidiuskerk van 1903-1907 naar dezelfde architect. Zowel pastorie met omgevende tuin als kerk werden ingeplant op een nieuw aangelegd plein in het dorpscentrum.
Aveschoot 2 (Kaprijke)
Kloostercomplex bestaande uit twee parallelle vleugels, gebouwd in 1877 in opdracht van de Burgerlijke Godshuizen, bouw van een nieuwe kloosterkapel in 1906 naar ontwerp van architect Henri Vaerwyck. Oorspronkelijk was de voortuin afgesloten met ijzeren hekwerk.
Dok-Noord 16-17 (Gent)
Schippershuis, opgevat als een baksteenbouw met trapgevel in neotraditionele stijl van 1898 naar ontwerp van H. Vaerwyck, bouwmeester, en Ad. Steenbrugge, aannemer.
Ledeganckplein (Eeklo)
Standbeeld van de Vlaamsgezinde dichter Karel Lodewijk Ledeganck (1805-1847). Via een wedstrijd werd de uitvoering begin 1896 toegewezen aan beeldhouwer Jules Lagae uit Roeselare, die voor de sokkel beroep deed op architect Henri Vaerwyck uit Gent. De plechtige inhuldiging had plaats op 27 augustus 1897.
Stationsstraat 21 (Eeklo)
Opvallend kleurrijk bakstenen gebouw in neogotische stijl bij het begin van de Stationsstraat, opgericht door de stad Eeklo tussen 1895 en 1899 als vredegerecht, naar ontwerp van architecten Henri Vaerwyck en Frans Van Wassenhove.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vaerwyck [online], https://id.erfgoed.net/personen/7050 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.