erfgoedobject

Klooster van de minderbroeders

bouwkundig element
ID
51868
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/51868

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig zogenaamd "Patersklooster" of nieuw klooster van de minderbroeders-franciscanen, thans "De Waai". Beschermd als stadsgezicht bij KB van 07.12.1983.

Historiek

Onder impuls van Karel Stroo, gefortuneerd Eeklonaar, ridder van het Heilig Graf en groot weldoener van de Derde Orde, werd op 3 januari 1866 door de pauselijke nuntiatuur te Brussel het decreet ondertekend waardoor het voormalige minderbroederklooster opnieuw mocht opgericht worden in Eeklo. Daar hun oorspronkelijke klooster, door hen verlaten in 1797, in 1820 door kanunnik Triest aangekocht was voor de zusters van Liefde (Zuidmoerstraat 125) stelde ridder Stroo zijn woning aan de Markt met grote tuin tot de Zuidmoerstraat ter beschikking van de paters. Op 23 januari 1866 kwamen drie paters uit Gent in Eeklo aan. Op 19 maart 1866 werd, met de financiële steun van Karel Stroo en de Eeklose bevolking, in de tuin gestart met de bouw van een nieuwe neogotische kerk die in 1868 ingewijd werd.

In 1874 werd, rechts achter het kloosterhuis aan de Markt, een nieuwe kloostervleugel gebouwd met keuken, refter en ziekenzaal op de begane grond en enkele cellen op de bovenverdieping. Een jaarsteentje in de achtergevel verwijst naar deze bouwfase. In 1895 werd het huis op de Markt voor de kerk aangekocht en gesloopt zodat de kerk rechtstreeks toegankelijk werd. In 1897 werd gestart met de bouw van een nieuw klooster, achter de kerk met een toegang via een poortje rechts van de kerk. Het ontwerp in een sobere neogotische stijl werd getekend door de Eeklose architect Frans Van Wassenhove en uitgevoerd door aannemer A. Heysse. Eerstesteenlegging op 30 maart 1897, wijding op 4 september 1898. Het oude kloosterhuis aan de Markt werd verkocht en gesplitst in drie woningen. De vleugel van 1874 bleef behouden.

Sinds 1986 werd de kapel onder leiding van de Salesianen van Don Bosco geplaatst. In 1975 vond "De Waai", het centrum voor bijzondere jeugdzorg, opgericht in de Waaistraat in 1969, een onderkomen in het klooster.

Beschrijving

Ten zuiden achter de paterskerk ingeplant klooster op U-vormige plattegrond, met de voorgevel uitziend op de tuin, door twee lage haakse vleugels ten oosten en ten westen verbonden met het kerkkoor waardoor een vierkante binnentuin ontstond.

Kloostergebouwen met vleugels van respectievelijk negen, acht en negen traveeën met twee bouwlagen boven een souterrain en afdekkende leien zadeldaken. Opgetrokken uit donkere en lichte baksteen op een lage arduinen plint. Sobere gevels enkel geritmeerd door de spitsboogvensters, op de verhoogde begane grond met gekoppelde lancetvensters en blinde boogvelden, in een verzorgde geprofileerde oranjerode bakstenen omlijsting, op de bovenverdieping met spitsboogvensters met Y-motief in bovenlicht en gelijkaardige omlijsting; tudorboogvormige keldervensters onder geelbakstenen bogen. Aflijnende bakstenen muizentandfries onder de houten kroonlijst. Spitsboogdeuren in de uiterste hoeken van de middenvleugel, voorafgegaan door een bordestrap met acht treden en ijzeren leuning. Haakse vleugels met twee traveeën met puntgevels en gelijkaardige vensters en twee smalle zoldervenstertjes.

Volgens de richtlijnen van de franciscanenorde eveneens zeer sober en functioneel interieur. Enkel in de pandgang is één reliëf ingewerkt in de muur met opschrift: "Franciscus gulste zegen/ aan zijne bakermat/ daal’neer op onze wegen/ en ook op deze stad !", gesigneerd F. Nisol. Een gang naast de kerk geeft toegang tot het klooster vanaf de Markt en bezit nog enkele spitsboogdeuren met origineel schrijnwerk. De vleugels rond de binnentuin hebben slechts één bouwlaag en worden geritmeerd door dezelfde spitsboogvensters.

  • BAETENS J, Minderbroederskloosters in de zuidelijke Nederlanden, 22. Eeklo (Franciscana, XXXVIII, 1, 1983, p. 3-19).
  • LAMPAERT L., De Geschiedenis van Eeklo, Eeklo, 1967-1973, p. 263-264.
  • VERSCHUERE A., De minderbroeders te Eekloo, 1649-1949, Mechelen, 1949, p. 103-130.
  • STOCKMAN L. - PILLE F. (redactie) e.a. , Zevenhonderdvijftig jaar Eeklo, Eeklo, 1990, p. 672.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Minderbroederskerk

  • Is deel van
    Zuidmoerstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klooster van de minderbroeders [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/51868 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.