Georiënteerde hallenkerk met toren west, teruggaand tot de 14de eeuw, gelegen in pittoresk kader tegen ongerepte duinengordel, waardoor beter bekend als "het Duinenkerkje". Omringd door trapeziumvormig kerkhof met graspleintjes, treurbomen en sierstruiken, ligusteromheining; aan straatkant bakstenen muur. Stenen kruisen en grafmonumenten, voornamelijk van plaatselijke bekende families en vooraanstaanden; ten zuiden graven van kloosterzusters en sober blokvormig grafmonumentje van James Ensor (1860-1949) in bak- en natuursteen. Ten westen houten bruggetje over omwalling van in 1929 afgebroken 16de-eeuwse pastorie; bewaarde muur en tuin. Aan zuidoostelijke hoek van kerkhof, aan Dorpstraat, laatst bewaarde zuidelijk georiënteerd witgeschilderd vissershuisje onder rood zadeldak (Vlaamse pannen); gebouwd in 1822 voor de familie Corveleyn. Het geheel is inspiratiebron voor kunstenaars, onder meer geliefd onderwerp van James Ensor (Oostende), F. Musin (Oostende) en E. Beernaert (Oostende).

Eerste vermeldingen van kapel gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw in 1171. In 1334 door novemberstormen in zee verdwenen. Tussen 1350 en 1400 nieuwe kerk in gotische stijl, toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart, op plaats van de huidige: éénbeukige, georiënteerde kerk met toren west, geen sacristieën of zijkapellen; ingang tussen westelijke steunberen van de toren. Tijdens Tachtigjarige Oorlog, in 1568, spits verwijderd voor uitkijkpost; in 1601 tijdens Beleg van Oostende (1601-1604) vernieling kerk. In 1625 herstel schip en opnieuw in gebruik nemen van kerkhof. In 1638 nieuwe toren op puin van de oude, met piramidale kap (cf. jaartal boven torennis); herstel toren in 1679. Militair hospitaal in 1706 tijdens Tweede Beleg van Oostende. In 1716 wordt kerkdak beschadigd door storm; blijft vier jaar open. In het laatste kwart van de 18de eeuw, met inkomsten tol Torhoutsesteenweg (aanleg in 1764), opsmuk kerk in rococo. 1758: bouw huidige sacristie; 1768: kerk geplafonneerd; 1769: windroos in koor; 1776: vernieuwing kerkvloer; 1779: bouw van een noordelijke en een zuidelijke zijkapel en huidig portaal; stoffering van de kerk met rococomeubels, schilderijen, wand- en gewelfschilderingen en vaatwerk. Opnieuw verval in de 19de eeuw, gemeente overrompeld door expansie van Oostende. Eind 19de eeuw is toren gedeeltelijk met asfaltpapier afgedekt. In 1894 plannen voor sloop en nieuwe kerk. Begin 20ste eeuw opwaardering; 1903: interesse van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen; 1905: opdracht tot vrijwaring schilderingen en herstel metselwerk, steunberen en sacristie, toren krijgt vierkante spits. Verminking in de Eerste Wereldoorlog: bovenste deel van toren in 1914 afgebroken, gewelf brokkelt af, klokken weg in 1917, noodkerk in Nieuwpoortsesteenweg vanaf 1919. In 1929 grootschalige restauratie en uitbreiding naar ontwerp van stadsarchitect G. Vandamme (Oostende). Heropbouw van de toren met baksteen van afgebroken pastorie; toren krijgt terug achtkantige spits. Noordwand en noordelijke zijkapel worden afgebroken, nieuwe noordbeuk met zeven neogotische tweelingvensters zoals de oude beuk, houten spitstongewelf, nieuw altaar aan oosteinde en nieuwe doopkapel aan westeinde. Preekstoel wordt verplaatst naar nieuwe noordwand, lambrisering uiteengenomen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog beschadiging glasramen en gewelf door duinbatterijen. Restauratiewerken aan dak en toren in 1955-1957: in oude beuk worden fresco's van de Vijf Mysteriën wit overschilderd en pas in 1984 vervangen door plafondschilderingen met hetzelfde thema van G. Deseyn (Oostende); vloer vernieuwd, grote grafstenen worden uitgehaald en tegen achterwand devotiekapel gezet. Nieuw orgel in 1960.

Plattegrond ontvouwt een half-voorgeplaatste rechthoekige westtoren met tegengebouwde polygonale traptoren, ten westen rechthoekige onafgesloten devotiekapel. Schip met twee beuken van zes traveeën, beide met koor van één rechte travee en driezijdige afsluiting. Aan zuidbeuk Sint-Janskapel ter hoogte van vierde travee en aangebouwde rechthoekige sacristie.

Gele verankerde baksteenbouw met vooruitspringende afgeschuinde sokkel, gemarkeerd door steunberen. Leien bedaking: zadeldaken van gelijke hoogte boven schip en sacristie, zuidelijke zijkapel onder zadeldakje, achtkantige torenspits.

Westelijke toren gemarkeerd door haaks op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijdingen en afgelijnd door rondboogfries; polygonale traptoren in het zuiden. Licht vooruitspringend classicistisch vierkant portaal met arduinen omlijsting. Boven de koppelbalk met guirlande, rechthoekig bovenlicht met dito omlijsting. Boven portaal bakstenen rondboognis met Onze-Lieve-Vrouwbeeld uit het eerste kwart van de 20ste eeuw onder schelpvulling tussen halfronde, gegroefde pilasters met Ionisch kapiteel waarop driehoekig fronton met pinakel; inscripties in fronton "STA MARIA ORA PRO NOBIS", en op pilasters "1638", bouwjaar toren. Rondbogige galmgaten in geprofileerde omlijsting. Metalen merkteken van het Militair Geografisch Instituut rechts van portaal: toren als geodetisch centrum. Travee van schip en koor geritmeerd door versneden steunberen en spitsbogige tweelingvensters met bakstenen maaswerk in geprofileerde omlijsting, op afzaten; steunbeer tussen beide koorafsluitingen bekroond door kruisje.

Noordelijke beuk met ter hoogte van kapel twee smalle blinde spitsboogvensters, calvariekruis onder afdakje en ingemetselde grafstenen onder meer uit 1791 met pleurant in reliëf ter hoogte van vierde travee. Westelijke puntgevel met schouderstukken en aandak, versneden hoeksteunberen, dezelfde vensters als zijmuren, hier met tralies en roosvenster in geveltop. Zuidgevel onderbroken door zijkapel ter hoogte van vierde travee, aangebouwde sacristie met rechthoekige vensters en grafsteen naast toren.

Interieur: Heterogene binnenafwerking door grootschalige restauratie en uitbreiding naar ontwerp van stadsarchitect G. Vandamme (Oostende) in 1929. Oude zuidbeuk met gepleisterd rondbooggewelf waarop plafondschilderingen op doek van G. Deseyn van 1984, beveiligd met trekankers; zuidwand bepleisterd boven eiken lambrisering; marmeren doopkapel in zuidwand met classicistische vormgeving; westwand afgesloten door monumentaal doksaal. Vloer met windroos uit 1769, bewaard tussen nieuwe tegels. Tussen zuidelijke en nieuwe noordelijke beuk, bakstenen spitsbogige scheibogen van 1929 op natuurstenen zuilen met knoppenkapitelen. Zuidbeuk onder roodgeschilderd pitchpine spitsbooggewelf met trekankers. Vrijgelaten bakstenen muren, noordwand met 18de-eeuwse lambrisering. Ten zuiden doopkapel met centraal doopvont, smeedijzeren hekken met arduinen hoekpijlers.

Mobilair: Schilderij op doek, hoofdaltaar, "Ondergang van de Onoverwinnelijke Armada in 1588", circa 1625, toegeschreven aan C. De Crayer (Antwerpen), H.C. Vroom of J. Van Oost de Oude; gerestaureerd door P. Beniest (Oostende) in 1958-1959. Reeks op doek: de vijf Blijde en de vijf Droeve Mysteriën, 1787-1788, E. Lacroix (Oostende); gerestaureerd door H. en C. Permeke. Neogotische kruisweg uit de 20ste eeuw op lambrisering van noordbeuk, F. Aerts (Brugge) en C. Leegenhoek (Brugge).
Beeldhouwwerk: "Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen", altaar koor noordbeuk, 17de eeuws, gepolychromeerd hout. Houten beeldengroep "Doop van Jezus" in zuidelijke doopnis, 1779.

Meubilair grotendeels van het laatste kwart van de 17de eeuw in rococovormgeving, door Frans Feys (Brugge): eiken lambrisering met schuimkamornament van 1761-1766, gedeelte van eiken communiebank van 1761-1766, 20ste-eeuwse kopie van voorgaande; preekstoel van 1763-1764; vermoedelijk van F. Feys: twee eiken biechtstoelen onder doksaal van 1757, uit het derde kwart van de 16de eeuw eiken tochtportaal met smeedijzeren 18de-eeuws hek en eiken orgelkast van 1757.

Hoofdaltaar in zuidkoor, portiekaltaar met draaiend tabernakel, 1771-1772, gedeeltelijk verguld en geschilderd hout. 19de-eeuws portiek met nis voor altaar van de H. Cecilia, koor in noordbeuk, gemarmerd hout. Koorlezenaar uit de tweede helft van de 18de eeuw met ingelegde windroos. Orgel in 1960 vernieuwd door J. Stevens (Duffel). Doopvont in Doornikse steen, gedateerd 1594.

Plafondschilderingen "Vijf Mysteriën" in zuidbeuk, na 1768, gerestaureerd door F. van Acker (Brugge) in 1906, na beschadiging in de Tweede Wereldoorlog in 1955 verwijderd en in 1984 vervangen door gelijmde schilderingen op doek van G. Deseyn (Oostende).
Bronzen klok, 1931, Felix Van Aerschodt (Leuven).

Neogotische glasramen in zuidbeuk, figuratief in noordelijke koor en in noordwestelijke kapel, van J. Desmet (Brugge). Moderne glasramen in zuidbeuk, gesigneerd "G.B. Deloddere Brugge".

Grafstenen in devotiekapel van koster Van der Elst (1690), familie Dyserynck (1762) en van pastoors De la Bulcke (1761) en De Loys (1665).