Historiek en context

Burgerhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl, als eigen woning gebouwd door de architect Guillaume Rooses, naar een ontwerp uit 1895. Tot dit bouwproject voor eigen rekening behoorde ook het aanpalende winkelpand hoek Gounodstraat en Peter Benoitstraat, dat allicht voor verhuur of verkoop bestemd was. Het is niet duidelijk hoelang Rooses van de architectenwoning, die destijds het nummer 37 droeg, gebruik heeft gemaakt. Hij was op dit adres gevestigd tijdens de jaren 1896-1898, maar vermeldde in zijn zakelijke correspondentie vanaf 1898 tot na de Eerste Wereldoorlog uitsluitend het adres Gounodstraat 31. Dat was de in 1889 gebouwde woning van zijn vader Petrus Joannes Rooses, waar ook het aannemersbedrijf van deze laatste gevestigd was.

Het statige pand behoort tot het vroege oeuvre van Guillaume Rooses, en is representatief voor het overgrote deel van zijn architectuurproductie uit de jaren 1890 en 1900. In 1891, had de toen debuterende, 23-jarige architect aan de overzijde van de Gounodstraat, hoek Constantia Teichmannplaats, al een geheel van drie burgerhuizen en een winkelpand tot stand gebracht in neo-Vlaamserenaissance- en klassiek geïnspireerde eclectische stijl, eveneens voor eigen rekening. Vader Petrus Joannes Rooses was vermoedelijk al sinds de jaren 1870 met zijn bouwbedrijf in de Gounodstraat gevestigd. In 1889 bouwde hij een nieuwe eigen woning (destijds nummer 31) naast zijn oude huis, dat vervolgens werd afgebroken. Voor de vrijgekomen gronden liet de aannemer in 1892 door zoon Guillaume een ensemble van twee burgerhuizen in eclectische stijl ontwerpen. Deze drie panden werden in 1973 gesloopt voor de nieuwbouwflat Gounodstraat 13-17. De architect realiseerde tijdens de jaren 1890 en 1900 meerdere van dergelijke kleine vastgoedprojecten met een kwalitatief hoogstaande architectuur, sommige in opdracht van zijn vader aannemer, andere voor zichzelf. Het eigen bouwbedrijf van vader en zoon Rooses voerde de werken uit.

Architectuur

Met een gevelbreedte van drie traveeën omvat de rijwoning vier bouwlagen onder een afgetopt, leien zadeldak (nok parallel met de straat), oorspronkelijk bekroond door een smeedijzeren dakvorst. De rijzige schoudergevel, heeft een verzorgd parement uit geel baksteenmetselwerk in kruisverband, met balustraden uit witte natuursteen, en overvloedig gebruik van blauwe hardsteen voor de pui, vensteromlijstingen, lateien, lekdrempels, hoekkettingen, kraagstenen, diamantkoppen, dekstenen en topstukken. Nadrukkelijk horizontaal geleed door waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, en axiaal van opzet, is de opstand opgebouwd uit de gedrukte, sokkelvormende pui met plint, de bel-etage, de twee bovenverdiepingen en de tweeledige geveltop.

De pui wordt geaccentueerd door het rondboogportaal in een geblokte omlijsting met imposten op voluutconsoles, een maskerkopsleutel en diamantkoppen, en een gebroken, driehoekig fronton bekroond door een geblokte ronde oculus met voluten en waterlijst. De bel-etage onderscheidt zich door hoge rondboogvensters met balustrade in de borstwering, gevat in een geblokte omlijsting met imposten, diamantkopsleutel en waterlijst. Een driezijdige houten erker met gebuikte basis, colonnetten, een balkon met smeedijzer in de borstwering als bekroning, en een entablementvenster, accentueren de middenas op de twee bovenverdiepingen, geflankeerd door zijlichten met geblokte ontlastingsboog en sluitsteen. De tweeledige geveltop met kozijn en oculus, wordt gemarkeerd door een diamantkopfries in dambordpatroon, en hoekpostamenten met overhoeks fiaal, kraagsteen en siervaas. Een topstuk met zonmotief, voluten, gebogen fronton en siervazen, vormt de bekroning. Het houten schijnwerk van de inkomdeur en vensters is bewaard, inclusief glas-in-loodramen met gebrandschilderde tondo’s op bel-etage en tweede verdieping; smeedijzeren traliewerk en voetschraper in de pui.

De plattegrond beantwoordt aan de typologie van de bel-etagewoning, die uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Vermoedelijk was de lage begane grond bestemd voor het kantoor en dienstlokalen als de keuken, omvatte de bel-etage de ontvangstruimten, en de hogere verdiepingen de privé- en slaapvertrekken. In het bouwdossier ontbreken de plattegronden.