erfgoedobject

Geheel van drie eclectische burgerhuizen

bouwkundig element
ID
7450
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7450

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van drie burgerhuizen in klassiek geïnspireerde eclectische stijl, naar een ontwerp door de architect Ferdinand Hompus uit 1896. Opdrachtgever was de aannemer Jean Nicolas Andriessens, van omstreeks 1875 tot 1883 vennoot in het bedrijf J.B. De Graef & J.N. Andriessens, aannemers van bouw-, timmer- en schrijnwerken gevestigd in de nabije Teichmannstraat.

Het ensemble Andriessens behoort tot het rijpe werk van Ferdinand Hompus, die vanaf 1875 tot begin jaren 1910 als zelfstandig architect actief was. In navolging van zijn vader Joseph Antoine Hompus, ontplooide hij een productieve loopbaan in dienst van de burgerij. Vroeg in zijn carrière ontstonden naast neoclassicistische rijwoningen van een conventioneel type, enkele vroege uitingen van neo-Vlaamserenaissance-architectuur zoals de winkelhuizen slagerij Raes-Daems uit 1879 in de Steenhouwersvest en “In ’t zicht der Schelde” uit 1881 in de Scheldestraat. Het ensemble Andriessens is representatief voor de voorname burger- of herenhuizen in een herkenbare, klassiek geïnspireerde eclectische stijl, die Hompus tijdens de latere jaren 1880 en 1890 ontwierp. Tot de meest opmerkelijke voorbeelden behoren het hotel Passenbronder uit 1886 in de Jacob Jordaensstraat en het hotel Steppe uit 1888 in de Lamorinièrestraat. Ook bedrijfspanden als Brouwerij De Leeuw in de Coebergerstraat, maken deel uit van zijn oeuvre.

Het ensemble bestaat uit twee volgens spiegelbeeldschema gekoppelde burgerhuizen (nummers 18-20), en een derde burgerhuis (nummer 16) van bescheidener volume. Met een gevelbreedte van elk drie traveeën voor de gespiegelde panden en twee traveeën voor het aanpalende pand, omvatten de drie rijwoningen een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak. De lijstgevels onderscheiden zich door een parement uit witte natuursteen, met gebruik van blauwe hardsteen voor de geprofileerde plint, speklagen, waterlijsten, lateien, lekdrempels, erker- en balkonbases. Geleed door de puilijst en kordonvormende lekdrempels, beantwoorden de opstanden aan een regelmatig compositieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige muuropeningen, de inkomdeuren met entablement en bovenlicht, de bovenvensters met waterlijst. Een metopenfries accentueert de hoofdverdieping, en een klassiek hoofdgestel met houten kroonlijst op klossen en tandlijst vormt de gevelbeëindiging. In de nummers 18-20 ligt de klemtoon op de middenas, die op de eerste verdieping wordt gemarkeerd door een rechthoekige houten erker met consoles en overstekende kroonlijst; nummer 16 onderscheidt zich door een gevelbreed balkon met consoles en smeedijzeren borstwering op de eerste en een drielicht met pilasters op de tweede verdieping. Het houten schrijnwerk van de inkomdeuren en het merendeel van de vensters is bewaard, evenals de smeedijzeren souterraintralies en de gietijzeren voetschrapers. Het souterrain van nummer 18 werd verbouwd tot garage.

De plattegrond van de twee gespiegelde panden nummers 18-20 beantwoordt aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. In het minder brede nummer 16 is de traphal mogelijk centraal over de volledige breedte van de woning ingeplant, met een bovenlicht.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1896#181.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van drie eclectische burgerhuizen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7450 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.