Spoorwegstation gebouwd in 1977 aan de zuidzijde van het plein.
Historiek
Na de aanleg van de spoorlijnen Tielt - Ingelmunster (1854) en Tielt-Deinze (1855, in 1878 doorgetrokken tot Lichtervelde), wordt in 1860 op de plaats van de oude blekerij van het Stokt (zie Blekerijstraat) een station in neoclassicistische stijl opgetrokken, tevens dienst doend als telegraafkantoor, met aan de noordzijde ervan een vierkant plein.
De technische evoluties die dit station kent, zijn onder meer de vervanging van seinen met platen door lichtseinen (1885), installatie van een waterbevoorradingspost (1886), weegbrug (1889), draaischijf voor locomotieven en goederenmagazijn (1894).
In de stationsbuurt ontwikkelt zich een groeipool voor de nieuwe industrie met onder meer mechanische weverijen, schoenfabrieken, ijzergieterij en constructiewerkplaatsen. De verbinding vanaf het station naar het stadscentrum gebeurt aanvankelijk met de paardentram (1889-1914) en vanaf 1889 met de stoomtram.
Deze verbindingen geven een belangrijke impuls aan de verdere zuidwaartse stadsuitleg, waarbij omstreeks de eeuwwisseling langs de Stationsberm burgerhuizen worden opgetrokken en aan het Stationsplein enkele hotels. Tevens worden er vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw vele cafés uitgebaat, waardoor het plein omgevormd wordt tot een echte uitgaansbuurt.
Omwille van het plaatsgebrek en het nieuwe fenomeen van het kusttoerisme, waardoor een ontdubbeling van de lijn tijdens het badseizoen noodzakelijk is, bouwt men in 1914 een nieuw station met bredere losplaats naar ontwerp van architect Gustaaf Hoste (Tielt). Tijdens de Eerste Wereldoorlog is het Tieltse station een uiterst belangrijk verkeersknooppunt voor de Duitse bezetter die de lijn voorziet van een dubbel spoor tot in Diksmuide.
Door een bombardement in oktober 1918 wordt het station verwoest. Tijdens de wederopbouwperiode wordt een noodstation opgetrokken dat nog lang dienst zal doen.
In de naoorlogse periode gaat de band van de nijverheid met het station verloren. Het station blijft enkel belangrijk als halte voor de pendelaars en als centrum voor post en telecommunicatie, waardoor ook de aan het Stationsplein gelegen hotels verdwijnen.
In 1977 wordt het noodstation vervangen door het huidige stationsgebouw naar ontwerp van architect Jacques Devincke, die in deze periode tevens de stations van onder meer Zottegem, Ninove, Boom, Genk en Eeklo ontwerpt.
Beschrijving
Functioneel complex onder platte bedaking met brede betonnen lijsten op muren met bakstenen parement. Centraal opengewerkt en beglaasd volume met doorgang voor de reizigers tussen het Stationsplein en de perrons, waarin wacht- en lokettenzaal; lagere dienstzijvleugels doorbroken door smalle horizontale vensterregisters.
DE BOT H., Stationsarchitectuur in België. Deel I: 1835-1914, Turnhout, 2002, p. 120, 123.
DE BOT H., Stationsarchitectuur in België. Deel II: 1914-2003, Turnhout, 2003, p. 34, 44, 150, 152, 162.
DE GRYSE P., Tielt graag gezien, Aarsele-Kanegem-Schuiferskapelle-Tielt, Tielt, 2003, nr. 124.
HOSTE I., Tielt en de spoorwegaanleg in West-Vlaanderen, in Land van de Woestijne, jg. 9, 1988, p. 23-61.
OSTYN R., Historische stedenatlas van België, Tielt, Brussel, 1993, p. 79-81, 85-86, 89.
VIAENE H., De spoorlijn Tielt-Ingelmunster en haar poststempels, in WEFIS-studie Magazine, nr. 79, 1998, p. 1-15.
Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)