Inventaris

Heilderveld (Dilsen-Stokkem)
De stenen windmolen De Wachter, die werd gebruikt om koren te malen, heeft vier zolders en is gebouwd op een aarden ophoging. De molen is gelegen aan het Heilderveld te Dilsen. De molen staat er in een nog onbebouwde vlakte in de nabijheid van het kasteelpark. De drie-eenheid kerk, kasteel en molen, destijds een vertrouwd beeld in vele dorpen, is hier nog intact bewaard.

Zandstraat 74-78, 78A-B (Dilsen-Stokkem)
Windmolen De Hoop, gebouwd in 1870, is een korenmolen, van het type stenen bovenkruier, stellingmolen met een achthoekige gemetselde gaanderij. Achteraan het molenerf bevindt zich de gerenoveerde, vroegere molenaarswoning uit de tweede helft van de 19de eeuw, met een lager aansluitend stalgedeelte en een dwarsschuur. Het langgestrekt, evenwijdig aan de straat gelegen, bakstenen volume onder zadeldak gaat terug op een pannendroogschuur van een hier gelegen pannenfabriek.

Schoolstraat (Erpe-Mere)
De Kruiskoutermolen is een houten korenwindmolen van het type standaard met open voet. De molen heeft een geklinknageld verbusseld gevlucht, drie steenkoppels en aswielen, en is maalvaardig. De molen werd opgericht te Nieuwerkerken in 1632 en naar Mere overgebracht in 1922..

Bergsebaan 23 (Essen)
De Molen van Hoek is een stenen koren- en oliemolen van het type bovenkruier (bergmolen), opgericht tussen 1775 en 1827.

Sint-Jansstraat 238 (Essen)
De Bakkersmolen is een stenen korenwindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen), opgericht in 1980-82 naar ontwerp van architect Lou Jansen.

Stationsstraat 32 (Essen)
Voormalige molenaarswoning Louis Aerden met ten noorden de romp van een stenen korenwindmolen, type bovenkruier (bergmolen) uit 1841 en ten westen bijgebouwen (maalderij en paardenstallen) rond een gekasseid erf.

Evergem (Evergem), Gent (Gent)
De Doornzeledries vormt het centrum van Doornzele, ontstaan als gehucht rond de dries bij de cisterciënzerabdij van Doornzele (1234-1796). In het drieslandschap zijn het historisch plant- en weiderecht van de omwonenden nog duidelijk herkenbaar.

Doornzele Dries (Evergem)
In oorsprong stenen beltmolen met doorgang aan de westelijke zijde van Doornzeledries, opgetrokken in 1839 op de plaats waar een houten staakmolen van de Abdij van Doornzele stond. Vandaar dat de molen ook gekend is als de Kloostermolen. Molenberg met conische bakstenen molenromp, gekenmerkt door boven elkaar geplaatste getoogde muuropeningen onder rollaag. Rechthoekige doorgangen onder het molenperron.

Kluizendorpstraat 54 (Evergem)
Romp van een hoge stenen stellingmolen, gekend als molen Buysse. Deze molen werd vóór 1810 opgetrokken als oliemolen. In 1840 werd de molen ook ingericht om graan te malen. In 1842 werd er een stoommachine geplaatst. De molenaarswoning dateert uit de 19de eeuw. Tegen het einde van de 19de eeuw was er een nieuw gebouw voor de mechanische maalderij opgetrokken.

Moleneinde (Evergem)
Stenen beltmolen met doorgang uit 1864 met binnenkruiwerk, opgetrokken aan de Burggravenstroom in Wippelgem ter vervanging van een houten staakmolen uit 1645. De molen wordt Gerardsmolen genoemd, naar Gerard Neyt die er de stenen molen liet optrekken. In 1870 werd er een stoommachine in de molen geplaatst.