Geografisch thema

Mankemerriestraat

ID
10808
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10808

Beschrijving

Lange kronkelende weg van de Wakkensesteenweg ten westen met oostwaarts verloop tot het kruispunt van de Wielmakerstraat - Dentergemstraat - Goed te Karelstraat.

Huidige benaming komt reeds voor in het eerste landboek van Tielt-buiten van 1645. Het toponiem wijst wellicht op een weinig rendabele ("manke") drassige bodem ("miere"). Kort vóór 1729 is er tevens een gelijknamige hofstede, later herberg, gelegen in de huidige Bergstraat, waar zie de Atlas der Buurtwegen (1847) enkele kleine huisjes gesitueerd worden. Tevens gelijknamige wijk in Tielt-buiten, vermeld in het landboek van 1729, met ligging in de "Poelberghoek", één van de 17de-eeuwse prekadastrale indelingen van Tielt-buiten.

Eertijds gelegen in "Gruuthuse" of "Tielt-ten-Hove", dé belangrijkste heerlijkheid van Tielt en het enige grafelijke gedecentraliseerde leenhof, opgericht in de 14de eeuw en via de ammanie van Tielt afhankelijk van het grafelijk kasteel van Kortrijk. De kasteelhoeve van de heren van Gruuthuse bevindt zich eertijds ten zuidwesten van de Mankemerriestraat, voorheen toegankelijk met beboomde toegangsdreef vanuit het noorden, de huidige Gruuthusestraat (zie Wakkensesteenweg nummer 16).

Tracé weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) met verspreide landelijke bebouwing en de hoeve "Gruythuyse" ten zuidwesten van de weg, met losstaande volumes en omwalde onbebouwde site aan zuidzijde; meer kronkelend tracé aan oostzijde.

In het begin van de 20ste eeuw is langsheen de weg herberg "De Haeze" gelegen, die na vernieling door brand herbouwd wordt in 1903 als "'t Leegtje", uitgebaat tot 1959.

De straat vormt grosso modo de noordgrens van de ankerplaats "Poelbergmolen" die opgenomen is in de Landschapsatlas. Oostelijk deel van de straat vanaf het kruispunt met de Poelberg is samen met de bebouwing aan de zuidzijde tevens opgenomen in het dorpsgezicht "Omgeving van de Poelbergmolen" (M.B. 23/07/1993)

Behouden agrarische functie zie verspreide hoeves met losstaande bestanddelen, waarvan enkele in kern opklimmend tot de 18de eeuw. Nummer 3, gerenoveerde hoeve met geel geschilderd woonhuis en bewaarde bakstenen bijgebouwen. Nummer 5, hoeve slecht zichtbaar van op de openbare weg door aanplantingen en afsluitingen, minimaal opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw zie volume van woonhuis weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) en op de Atlas der Buurtwegen (1847). Woonhuis, eenlaagse verankerde baksteenbouw onder zadeldak (Vlaamse pannen) met witgekalkte straatgevel; zuidgevel met rechthoekige muuropeningen onder strek in witgeschilderde omlijsting; nieuw houtwerk met grote roedeverdeling. Haaks aangebouwde bakstenen stal onder zadeldak (Vlaamse pannen) aan straatzijde.

Nummer 1, dieper gelegen landhuis in grote aangelegde tuin, gebouwd in 1957 naar ontwerp van architect Albert Impe (Tielt) op het oostdeel van het bosrijk domein eertijds behorend bij de historische hoeve "Gruythuyse". Imposant vrijstaand dubbelhuis van zeven traveeën en twee bouwlagen onder hoog leien schilddak met eenlagige zijvleugels in dezelfde as. Opvallende historiserende en classicerende vormgeving zie onder meer gepleisterde lijstgevel horizontaliserend geritmeerd door segmentboogvensters met tweedelige ramen waarin kleine roedeverdeling, centrale travee met balkon voorzien van gestileerde leuning en bekronende dakkapel.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg - Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Tielt, Afdeling 3, 1957/122.
  • Stadsarchief Tielt, Bouwaanvragen Tielt, 1957/78.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel X, Brugge, 1930, kolom 53-54.
  • Gids voor Groot-Tielt 1987, Tielt, 1987, p. 138.
  • HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 227.
  • VERBRUGGE J., Tieltse caférijkdom. Een overzicht van cafés en uitbaters tussen 1900 en 1980, in De Roede van Tielt, jg. 11, nummer 2-3-4, 1980, p. 111.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Mankemerriehoeve

  • Omvat
    Wiershoeve

  • Is deel van
    Tielt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mankemerriestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10808 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.